“Duurzaam plastic is niet de oplossing” – Vroege Vogels

‘Duurzame kunststoffen’ als alternatief voor plastic zijn vaak niet zo duurzaam als ze beweren te zijn. Dit blijkt uit onderzoek van de Radboud Universiteit. “Dingen duurzaam noemen wekt de indruk dat ze een positievere impact op het milieu zullen hebben”, aldus de onderzoekers. “De producten kunnen echter nog steeds veel negatieve effecten en onbedoelde gevolgen hebben.”

De groeiende populariteit van plastic vormt een grote uitdaging voor het milieu. Er zijn de afgelopen jaren pogingen ondernomen om dit probleem aan te pakken. Van recyclingtechnologieën en biologisch afbreekbare kunststoffen tot pogingen om consumentengedrag te veranderen via een plasticbelasting. Dit alles draagt ​​bij aan het relatief nieuwe concept van ‘duurzaam plastic’. Dit nieuwe modewoord wekte de interesse van onderzoekers Sara Gonella en Vincent de Gooyert, die nu een uitgebreide studie hebben gepubliceerd over de werkelijke duurzaamheid van mogelijke interventies in het plasticsysteem, gericht op het verbeteren van de duurzaamheid.

“Dingen duurzaam noemen wekt de indruk dat ze een positievere impact op het milieu zullen hebben, maar uit ons onderzoek blijkt dat dit alleen waar kan zijn als we ernaar kijken in een zeer beperkte context”, waarschuwt Gonella. “Het eindproduct kan in sommige opzichten duurzamer zijn, maar tegelijkertijd kunnen er veel negatieve impacts en ongewenste gevolgen zijn, vooral als er ook rekening wordt gehouden met sociale en economische aspecten.”

Een voorbeeld hiervan is de drang om van plastic gemaakt uit aardolie over te stappen op plastic gemaakt uit biomassa, legt de Gooyert uit. Het gebruik van biomassa blijft extreem energie-intensief en er worden nog steeds fossiele brandstoffen gebruikt. Bovendien zou de toegenomen vraag naar biomassa kunnen leiden tot overmatig gebruik van landbouwgrond in lage-inkomenslanden, wat een negatief effect zou kunnen hebben op de voedselproductie en -kwaliteit in die regio’s. “In veel andere gevallen is er simpelweg geen alternatief voor plastic beschikbaar: ‘Voor een breed scala aan essentiële toepassingen, van medische apparatuur tot zonnepanelen, worden nog steeds de meest duurzame opties gemaakt van plastic.’

De onderzoekers merken ook op dat als je mensen vertelt dat het plastic dat ze nu gebruiken duurzaam is, dit kan leiden tot een grotere onzorgvuldigheid bij het gebruik van plastic. Gonella: “Als mensen de indruk hebben dat bijvoorbeeld biologisch afbreekbaar en/of biobased plastic ‘voldoende’ milieuvriendelijk is, kan dit een verdere transitie van andere soorten materialen ontmoedigen. Bovendien zijn niet alle ‘consumenten zich ervan bewust dat biologisch afbreekbaar’ plastic mag niet van biologische oorsprong zijn en andersom kan deze verwarring leiden tot fouten bij het scheiden van afval.”

De bevindingen van Gonella en De Gooyert zouden kunnen dienen als een waarschuwing aan de Verenigde Naties, waar momenteel een verdrag over plasticvervuiling wordt opgesteld. Gonella: “Een verdrag dat een einde maakt aan de plasticvervuiling zal naar verwachting volgend jaar in werking treden, maar er zijn tekenen dat veel VN-leden wat zij ‘alternatieve kunststoffen’ noemen zien als een haalbare weg vooruit op weg naar grotere duurzaamheid. Maar zonder een duidelijk en volledige definitie van wat duurzaam plastic eigenlijk is, zou de VN in dezelfde val kunnen trappen als vele anderen, zoals we zien in ons nogal vage onderzoek, vooral als we kijken naar alle omringende factoren, zoals We hebben het gedaan als je dit in ogenschouw neemt, moet je niet te veel verwachten van wat als ‘duurzaam’ plastic wordt gepresenteerd.

Bron: Radboud Universiteit