Slakken? Talo (70) uit Slochteren vindt dit niet erg. Op deze manier creëert het zijn eigen ecosysteem.

De tuin van Talo Tamminga (70) is intrigerend sinds de inwoner van Slochten in zijn vriezer bonen met spek zocht en zich hardop afvroeg of hij ze per ongeluk tussen de muizen had gekregen. Ik vraag: “Is dat een technische term voor een ander soort peulvrucht?” Hij gaat naar een kleinere vriezer en haalt er een zak bevroren koninklijke muizen uit: “Voor de egels in de winter. In de zomer eten de slakken mij.”

Bijna gesloten ecosysteem

Ik koop regelmatig bij hem. Groenten, zaden, planten, een kip voor Kerstmis. Maar ik luister ook graag. Zijn tuin meet 10 bij 20 meter, maar hij doet veel meer dan het verbouwen van aardappelen, courgettes, sojabonen, rucola, paksoi, waterkers, prei, uien, bieten, asperges, paksoi en zo.

Haar land achter het huis in Schildwolderdijk, de weg naar het dorp Denemarken, met fruitbomen, schuren, vijvers en bijna zestig vogelhuisjes, vormt een vrijwel gesloten ecosysteem, want naast de planten geeft Tamminga ook om de vogels, de insecten en dieren.

Alles is met alles verbonden.

Alles hangt immers met alles samen. Tegenwoordig heeft iedereen het over ‘milieu’ en ‘duurzaamheid’, en dat doet hij ook. Als we allemaal zo zouden denken, zouden mens en natuur geen problemen meer hebben. Eigenlijk moeten we al zo denken. Bovendien is het goed voor de aarde: “Wat is er lekkerder dan aardappelen, groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin? Altijd vers.”

Het regent hevig als ik met de fotograaf op bezoek ben. Dat maakt een vlotte rit lastig. “Slecht weer”, denk ik. hij ontkent met het hoofd. “Nee, het weer is goed. De tuin heeft dit nodig. “Het is niet voor niets dat ik vijftien regentonnen heb.”

Kruiden aan de rand van de tuin.

Als het droog is gaan we wandelen. Tamminga wijst op het maggikruid, de selderie en de jam. Ze worden niet zomaar aan de rand van de boomgaard geplaatst. “Het zijn kruiden met bloemen die bijen aantrekken en nodig zijn voor de bestuiving van gewassen.”

Ja, er is een bijenhotel. Geen van die kleintjes uit de tuinwinkel. “Zelfgemaakt met oud brandhout: één bij 1 bij 3 meter.” Ook staan ​​hier en daar omgekeerde bloempotten: voor hommelnesten. Of zijn ze daar? “Ik durf ze niet op te tillen, uit angst de boel te verstoren.”

Draden rond de tomaten.

We gaan de kas met tomaten binnen. In plaats van stokken in de grond waardoor ze naar boven kunnen groeien, zit er aan de stam een ​​wasknijper met een touw aan het plafond. “Ik heb het zelf bedacht. Je moet er alleen voor zorgen dat het touw strak blijft. Het is gemakkelijker dan rommelen met touwtjes rond stokken.

Overal, tegen de muren, onder tafels, in schuilplaatsen en op het grasveld staan ​​bakken en potten met grote en kleine planten. Sinaasappel, mandarijn, venkel, augurk, tabaksplant en ook ‘vergeten’ groenten zoals aardperen, pastinaak en schorseneren.

Een tuin doet, probeert

Want een tuin gaat over doen, over proberen. Ieder jaar kiest Tamminga iets nieuws uit de catalogus van Garant Zaden. Neem daarentegen zaden van bijvoorbeeld een puntpaprika uit de supermarkt. “Een zakje zaden kost ongeveer 4 euro. Zo’n paprika kost 1,50 euro. Dat werkt niet altijd. “Soms zijn gewassen zo gemanipuleerd dat je ze zelf niet meer kunt verbouwen.”

De tuin bestaat sinds 1981, toen hij en zijn vrouw naar Schildwolderdijk verhuisden. Tot zijn 65e werkte hij als mechanisch timmerman, in het militair hospitaal en in de bouw. “Sinds mijn pensionering ben ik er elke dag van de zomer geweest. Dus vanaf negen uur, want ik wil uitslapen.”

Vraag, lees, zie

Houd alles bij in notitieboekjes. Welke groente werd verbouwd en waar. Gewassen worden elk jaar geroteerd om uitputting van de bodem en ziekten te voorkomen.

Zelf heeft hij zijn kennis door de jaren heen verworven. Vraag, lees, zie. “Ik ben niet opgegroeid op de boerderij. “Mijn vader was commissionair, een tussenpersoon, die op beurzen graan verkocht aan boeren.”

Een buit voor de gieren

De inkomsten zijn ruim voldoende voor eigen gebruik. Zo gaat alles voor de vijf kinderen en hun gezinnen, thuis is er een verkoopstal en staat hij op de markten met seizoensgroenten, fruit en eieren, maar ook forel en kip, rundvlees en forel van biologische boerderijen.

Egelmuizen zijn niet uniek. Als hij met Kerstmis kippen slacht, legt hij de ingewanden op een verhoogd plateau tussen de bomen achter in de tuin. ‘Voor de gieren. Vorig jaar zag ik er zeven. Anders gooi ik het weg. Zo profiteren ze er alsnog van. Alles kan altijd hergebruikt worden.”

Een zak dode vogels

Hoewel de slakken een nachtmerrie zijn (Tamminga zegt dat hij er vorig jaar tienduizend heeft gevangen), heeft hij rankslakken als decoratie. ‘Ik wilde ze opeten, maar ze zijn te mooi om te doden. Overigens veroorzaken ze niet veel problemen.”

Als de fotograaf de dode muizen wil zien, opent Tamminga de speciale vriezer, maar vindt ze niet. In plaats daarvan neemt hij een zak bevroren vogels en spreidt ze uit op een tafel. Roodborst, lijster, koolmees, specht, boerenzwaluw en geelgors.

“Nee, niet voor egels. Het zijn prachtige dieren, dus ik wilde ze redden. Dat is echter erg duur. Waarom bewaar ik ze? Weet het niet. Maar het is zonde om het weg te gooien.”