Veelzijdig programma rondom de tentoonstelling Hella de Jonge in de Kunstkerk in Dordrecht

Dordrecht – Zoek en volhard

Tot en met vrijdag 14 juni kunnen we in de Kunstkerk genieten van een tentoonstelling van het werk van Hella de Jonge. De tentoonstelling ‘Zoek naar heden en verleden’ kan inderdaad geïnterpreteerd worden als een zoektocht, maar wat mij betreft niet zozeer als een zoektocht in de tijd, maar als een zoektocht naar identiteit. Die zoektocht heeft zij vertaald in portretten van (joodse) familieleden. Portretten waarin niet alleen de hoofdrolspelers een hoofdrol spelen. Minstens zo belangrijk is wat er om hem heen wordt weergegeven, voor de schilder. Het vertelt het verhaal van een vrouw die op zoek is naar een vorm van rust en beweging. Dat vindt hij in zijn kunst en de communicatie die kunst creëert. Het leven heeft niet altijd naar haar geglimlacht, naar een overleden zoon en kleinzoon, naar haar eigen gezondheidsproblemen. Een Joods gezin waarvan velen de oorlog niet hebben overleefd. Ouders die het overleefden, maar er een hoge prijs voor betaalden.

De Amerikaans-Joodse psychologe Edith Eva Eger was een inspiratiebron die haar hielp ontsnappen uit de veilige slachtofferrol. En wat er binnen en buiten onze grenzen gebeurt, is geen gemakkelijke uitdaging. Eger’s boek ‘De Keuze’ is voor velen een bron van inspiratie.

Terwijl ik door de tentoonstellingscatalogus blader, raak ik steeds meer onder de indruk van wat Hella de Jonge in vijftig jaar als kunstenaar heeft bereikt. Wat een oeuvre! Toen hij zeventien jaar oud was, slaagde hij met succes voor het toelatingsexamen voor de Rietveld Academie. Ze moest aan haar klasgenoten de baan voorstellen waarvoor ze was aangenomen. Zijn speelgoedbeerschilderij werd gesloopt. Haar leraar zweeg en Hella raakte haar penseel niet meer aan. Tot een paar jaar geleden. Mede dankzij Corona begon hij zijn verhalen vorm te geven met penseel en doek.

Een paar jaar geleden waren Freek en Hella in Dordrecht en kwamen langs de Kunstkerk. Opvallend waren de bronzen schildpadden die als bewakers voor de ingang stonden opgesteld. Er werd contact gelegd en de Kunstkerk bood de ruimte aan voor een grote tentoonstelling die Liliane Ploumen op 21 april 2024 opende. De tentoonstelling is tot en met 14 juni te bezoeken.

Freek en vrienden

Freek en Hella ontmoeten elkaar meestal op zondag in de Kunstkerk. Freek draagt ​​gedichten voor en op zondag 2 juni waren Freek en Hella ook in Dordrecht. Samen met zijn vrienden Leonie Janssen en Jeroen Kramer zorgden zij voor een vol programma liedjes, door Freek op onnavolgbare wijze samengesteld. De Kunstkerk was vol. Misschien hielp de aankondiging dat Freek de Jonge zou optreden. Hella verdient alle aandacht met haar werk, en als het helpt dat Freek komt…

Gelukkig heeft de man van Freek nog steeds geen idee van afscheid nemen. Er zijn er velen die dat de laatste tijd hebben gedaan. Een paar maanden voordat hij 80 werd, blikte hij terug met een reeks liedjes en verhalen. Ze passeerden hun mooiste nummers, zoals ‘Esa primera vez’ en ‘El expósito de Ameland’.

Zijn eerste nummer van de middag ‘That first time’ dateert van zo’n tien jaar geleden. Je kunt het zien als een ode aan de levenslange reis die Freek en Hella maken:

we lopen samen over het strand
met de zee aan de linkerkant en het zand aan de rechterkant
de meeste dagen zijn geteld
liefde is op de proef gesteld
Ik stap op een krab met alleen een schaar
wij zijn nog steeds samen
liefde doet pijn
de zon verlangt naar de zonsondergang
Er is niets om je zorgen over te maken, wees gewoon niet bang.
zal weer komen

Freek vertelt over zijn jaren bij Bram Vermeulen. Bram combineerde zijn ‘Neerlands Hoop’ met topvolleybal en de dag na zijn optreden moest hij spelen tegen ‘ORAWI’ uit Dordrecht. Ik herinner mij de club nog. Mijn familie speelde in Ekspalvo…

Hella’s werk staat niet los van haar joodse achtergrond. Wellicht in die context vertelde Freek het verhaal van Jan Koopmans, een in Sliedrecht geboren predikant en auteur van het pamflet ‘Bijna te laat’ (november 1940). Daarin doet hij een beroep op de Nederlandse Kerk en het Nederlandse volk om de Joden niet te verraden en de Arische Verklaring niet te ondertekenen. “Ik wou dat ik mijn vader (ook een predikant) kon vragen: wat maakt iemand tot een held?”

Na dit verhaal zongen Leonie Janssen en haar partner Jeroen Kramer twee prachtige liedjes, waaronder het indrukwekkende ‘Yerusalaim’ in drie talen, om te laten zien dat we niet meer zonder pluralisme kunnen.

Kortom een ​​mooie middag in de Kunstkerk, waarbij twee momenten mij het meest ontroerden: het lied dat Freek exclusief zong voor zijn grote liefde Hella, die mag schitteren in de Kunstkerk.

En het einde waar we staan‘Doña Nobis Pacem’Hij zong het vredeslied.

Gezien in de Kunstkerk:

Tentoonstelling Hella de Jonge, te bezoeken tot en met vrijdag 14 juni

2 juni: bijzonder optreden van Freek en Hella de Jonge, Leonie Janssen en Jeroen Kramer.