Ergonomie en lassen zijn geen paradox

Datum: 06-3-2024

Door: MetaalNieuws

Leestijd: ruim 5 minuten.

“Bij het organiseren van laslocaties moet de fysieke gezondheid van de lassers essentieel zijn, zodat ze zo geconcentreerd mogelijk kunnen werken en minder snel vermoeid raken”, benadrukt Peter Fronius van de Oostenrijkse lasspecialist Fronius. “Je moet bijvoorbeeld rekening houden met de lichaamsgrootte en het bereik van de armen van de lassers. Werkplekken die niet ergonomisch zijn ontworpen verhogen het risico op ziekte en letsel voor lassers. Uiteraard is het niet altijd mogelijk om alle ergonomische risicofactoren uit te sluiten, bijvoorbeeld bij fysiek veeleisende lasposities. Dan moeten we ervoor zorgen dat de tijd die een lasser op die plek moet werken zo kort mogelijk is.”

Risicofactoren

Het optreden van lichamelijk letsel bij lassers heeft vaak minder te maken met de specifieke branche waarin lassers werken, maar meer met de bewegings- en gedragspatronen van lassers. Voorbeelden van risicovolle bewegingen en gedragingen zijn: herhaaldelijk strekken van het lichaam, draaien van de wervelkolom, leunen en knielen op harde oppervlakken, statische houdingen gedurende een langere periode of zeer weinig rustmomenten.

Als deze risicofactoren afzonderlijk of samen regelmatig voorkomen, kunnen ze leiden tot werkgerelateerde aandoeningen van het bewegingsapparaat (SSA). SSA’s omvatten verwondingen en ziekten die spieren, zenuwen, pezen, ligamenten, gewrichten, tussenwervelschijven, huid, onderhuids weefsel, bloedvaten of botten aantasten. Ongunstige omgevingsomstandigheden, zoals extreme temperaturen, kunnen ook de ontwikkeling van aandoeningen aan het bewegingsapparaat beïnvloeden. Ook persoonlijke risicofactoren, zoals fysieke conditie, andere aandoeningen of leeftijd, spelen een rol.

De meest voorkomende aandoeningen aan het bewegingsapparaat zijn rugblessures, bursitis, pees- en peesschede-infecties, carpaaltunnelsyndroom of schoudergordelsyndroom, een aandoening waarbij grote zenuwen, slagaders of aders in de nek en borst bekneld raken, waardoor hevige pijn ontstaat. Een lasser die vaak boven het hoofd last, heeft een groter risico op het ontwikkelen van het schoudergordelsyndroom.

Geen paradox

Lassers moeten in hun veelzijdige baan vaak langdurig problematische houdingen aannemen. Lassers vinden het vaak gemakkelijker om grote, zware onderdelen te verplaatsen dan om het onderdeel altijd in de ideale positie te brengen om te lassen. Is het dan paradoxaal om over ergonomie bij het lassen te praten? Volgens Fronius helemaal niet, want ondanks de fysieke uitdaging van veel laswerkzaamheden kunnen bedrijven veel doen om de ergonomie van de werkplek te organiseren en de ergonomie van arbeidsmiddelen te ontwerpen.

Bedrijven die aandacht besteden aan ergonomie zien doorgaans verbeteringen in de gezondheid, het moreel en de productiviteit van hun werknemers, wat op zijn beurt de productkwaliteit verbetert. Effectieve oplossingen om de ergonomie te verbeteren zijn onder meer in hoogte verstelbare lastafels en -krukken, zodat lassers de werkhoogte aan hun lichaam kunnen aanpassen.

Laswagens voor lange lasnaden

“In situaties waarin het nodig is om meterslange lasrupsen met de hand of boven het hoofd aan te brengen, zijn op rails gemonteerde laswagens vaak een oplossing. Hetzelfde geldt voor langs- en cirkelnaden op grote onderdelen: deze kunnen worden uitgevoerd met een laswagen op rail of met een magneetlastrekker. Bij het implementeren van dergelijke gemechaniseerde systemen hoeven lassers in principe alleen de afstandsbediening te bedienen. Ze kunnen rechtop staan ​​en vereisen geen fysieke inspanning”, zegt Christian Neuhofer, productmanager bij Fronius Welding Automation.

De Fronius FlexTrack 45 Pro kan voor veel toepassingen worden gebruikt. Afhankelijk van de behoeften kunnen drie soorten rails worden gekozen. In sectoren waar onderdelen met verschillende oppervlaktegeometrieën moeten worden gelast, bijvoorbeeld in opslagtanks of in de scheepsbouw, zijn deze laswagens universeel inzetbaar.

24/7 lassen zonder fysieke inspanning

Dankzij cobot-lascellen is geautomatiseerd lassen van kleine batches tegenwoordig ook kosteneffectief. De compacte CWC-S van Fronius is hiervoor geschikt vanwege de flexibiliteit bij het lassen van verschillende onderdelen. “Het systeem is eenvoudig te bedienen zonder programmeerkennis en de fysieke inspanning is nul”, zegt Neuhofer. “De software onthoudt de lasvolgorde van afzonderlijke onderdelen die aan een lastafel of een kantel-draaitafel zijn bevestigd. De onderdelen worden volledig autonoom gelast in een beschermende cabine met een antireflectiescherm dat automatisch sluit en opent en de lassers beschermt tegen boogstraling.”

Zware delen moeten tijdens het lassen worden opgetild met behulp van een hefapparaat, zoals een bovenloopkraan, om de spieren en de wervelkolom te beschermen. Eigenlijk moet bij alle hijswerkzaamheden tijdens het lassen een tilhulpmiddel worden gebruikt. Overbelasting van het bewegingsapparaat schaadt niet alleen de gezondheid op de lange termijn, maar kan in individuele gevallen ook direct leiden tot blessures, zoals lumbago, beter bekend als lage rugpijn.

Ontlast de wervelkolom

Buizen die orbitaal gelast kunnen worden, worden vaak gebruikt in de voedingsmiddelenindustrie of in de bouw van energiecentrales. Deze leidingen bevinden zich doorgaans op lastige hoogtes en posities. Het solderen ervan kan slecht zijn voor de rug van lassers. In deze gevallen bieden orbitale systemen, zoals de open en gesloten laskoppen van Fronius, uitkomst. Zodra de te lassen buis is vastgeklemd, beweegt de toorts zich automatisch rond het onderdeel en produceert een lasnaad van constant hoge kwaliteit.

Ergonomie bij Fronius

Fronius-producten staan ​​niet alleen bekend om hun technologische verfijning, maar ook om hun gebruiksgemak. Alle lastoortsen worden gekenmerkt door een laag gewicht, handgrepen die comfortabel in de hand liggen en een gebruikersinterface die is aangepast aan verschillende lastaken. Ergonomisch ontworpen handgrepen met antislipcomponenten liggen comfortabel in de hand tijdens het solderen. Hierdoor kan de lasser de toorts gemakkelijk en veilig heen en weer bewegen. Bovendien is de lastoorts dankzij de kogelgewrichten optimaal af te stellen. Het gewicht van de verschillende onderdelen van de toorts wordt gelijkmatig verdeeld, waardoor de lasser minder snel vermoeid raakt. Met opties als pistoolgreep, knopverlenging of hitteschild kunnen onze lastoortsen worden aangepast aan de persoonlijke behoeften van lassers op het gebied van gebruik en veiligheid.
Ook bij de lasapparaten stelt Fronius gebruiksgemak altijd voorop. Bij alle compacte lasapparaten is de draadaanvoer bijvoorbeeld direct in de machinebehuizing geïntegreerd. Dit maakt deze apparaten lichter en gemakkelijker te hanteren, wat vooral handig is bij handmatige laswerkzaamheden.

Modulariteit gecombineerd met individuele configuratie en intuïtieve bediening: dat is waar Phronius streeft ernaar haar lassystemen te ontwikkelen. Hoe gemakkelijker ze te hanteren zijn, hoe beter lassers zich kunnen concentreren op het lassen en hoe kleiner het risico op letsel.
Uiteraard moeten ook de spieren en ruggengraat van de lassers worden beschermd. Daarom zijn er voor Fronius-lassystemen op maat gemaakte transportwagens beschikbaar, waarop het lasapparaat, de koelunit, het draadaanvoerapparaat en de gasfles kunnen worden getransporteerd. Deze karren zijn gemakkelijk te verplaatsen.

Leer solderen zonder risico’s

Met de Fronius Welducation Simulator leren lassers in opleiding lassen zonder risico op letsel. Met ergonomisch ontworpen lastoortsen kunt u verschillende soorten lasrupsen creëren in verschillende lasposities, zelfs fysiek veeleisende lasposities, zonder dat u wordt blootgesteld aan boogstraling en lasrook. De onderdelen die in de verschillende simulaties worden gebruikt, zijn niet alleen handzaam ontworpen, maar zijn ook gemaakt van lichtgewicht kunststof, zodat de spieren en ruggengraat van toekomstige lasexperts worden beschermd.