Nederland trekt naar Brussel met een plan om onnodig hoge prijzen in supermarkten tegen te gaan

• Ruben bijv

  economie redacteur

Morgen presenteert Nederland samen met zeven andere EU-landen in Brussel een plan dat een einde moet maken aan de te hoge winkelprijzen. Landen willen dat fabrikanten detailhandelaren niet langer kunnen verbieden aankopen te doen in andere lidstaten. Door zogenaamde territoriale aanbodbeperkingen zijn de prijzen in de winkels volgens de acht lidstaten onnodig hoog.

Het initiatief komt van de demissionair minister van Economische Zaken en Klimaat, Adriaansens. Zij en haar collega’s uit België, Denemarken, Griekenland, Kroatië, Luxemburg, Slowakije en Tsjechië zeggen dat de huidige winkelbeperkingen leiden tot onnodig hogere prijzen in supermarkten en een beperkter productassortiment. Retailers behalen ook lagere marges door duurdere aankopen. “Vooral in tijden van hoge prijzen is dit problematisch”, besluit Adriaansens.

In november bleek uit een onderzoek van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat dat verschillende fabrikanten en leveranciers meer dan de helft van de grote afnemers verbieden tegen een lagere prijs in te kopen in andere EU-landen. Iedereen die dit probeert, kan zonder straf eindigen.

Het gevolg is dat Nederlandse winkels en consumenten meer betalen. Voor 1 op de 25 goederen zou de aankoopprijs gemiddeld 10 procent lager kunnen zijn als detailhandelaren deze in een ander EU-land zouden kunnen kopen.

In het onderzoek geven ruim 300 bedrijven aan met dezelfde problemen te kampen als groothandels. De zeven grote supermarkten, waaronder marktleiders Jumbo en Albert Heijn, zeiden dat ze in andere Europese landen geen A-merken konden kopen. Ook bouwmarkten, drogisterijen en onlineplatforms geven aan problemen te ervaren.

De Raad Concurrentievermogen komt morgen bijeen in Brussel. Adriaansens onderkent dat het geen race is die van tevoren is gemaakt. Hij hoopt op meer steun voor het plan van acht kleinere lidstaten. “Uit gesprekken met andere ministers blijkt dat naast de acht landen nog meer EU-lidstaten het probleem onderkennen. Daarom heb ik er vertrouwen in dat de volgende nieuwe Europese Commissie hier met brede steun snel mee aan de slag kan.”

Toevallig of niet, het bedrijf Mondelez is vandaag zwaar gestraft door de Europese Commissie omdat retailers in de hele EU geen producten van de Amerikaanse chocoladefabrikant kunnen afnemen. Mondelez, moedermaatschappij van merken als Milka, Côte d’Or en Toblerone, kreeg hiervoor een boete van 337,5 miljoen euro.

Het bedrijf had onder meer de verkoop van bepaalde producten in Nederland opgeschort om te voorkomen dat deze in België terecht zouden komen, waar ze tegen een hogere prijs verkocht zouden worden. Op een persconferentie in Brussel kondigde Commissaris voor Concurrentie Vestager aan dat meer producenten mogelijk een boete krijgen wegens belemmering van de interne markt in de EU.