ASML investeert €80 miljoen in chiponderzoek aan de TU Eindhoven

Chipmachinefabrikant ASML investeert de komende tien jaar in totaal 80 miljoen euro in een samenwerkingsproject met de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). Het geld is bedoeld voor de opleiding van honderd promovendi die zich gaan verdiepen in plasmafysica, mechatronica, optica en kunstmatige intelligentie voor chiptechnologie. De universiteit zelf trekt 30 miljoen euro uit voor een nieuw cleanroomgebouw, wat in totaal 60 miljoen euro gaat kosten. ASML betaalt de resterende 30 miljoen. Deze stofvrije ruimte, nodig voor onderzoek naar hoogwaardige chips, moet in 2028 klaar zijn.

ASML en de TU/e ​​ondertekenden donderdagochtend de nieuwe overeenkomst. Volgens Robert-Jan Smits, voorzitter van het College van Bestuur van de TU/e, is deze investering van ASML de grootste die ooit door een bedrijf in de Nederlandse academische sector is gedaan. “Het is ook een langetermijnprogramma. Dat is uniek; Normaal gesproken zijn dit soort samenwerkingen ad hoc; per jaar, voor één of twee promovendi.”

In totaal investeert de TU/e, inclusief de bijdrage van ASML, ruim €100 miljoen in chiptechnologie. Dit bedrag is nodig om de cleanroom draaiende te houden en ook om andere laboratoria te financieren.

ASML bouwt lithografiemachines, complexe fotokopieerapparaten die snel fijnmazige chipstructuren op een siliciumwafel printen.

Het bedrijf werkt ook samen met ARCNL, een onderzoeksinstituut van de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit dat zich richt op nanolithografie. Deze samenwerking verliep niet altijd vlekkeloos, omdat ASML meer haast heeft met projecten dan met de wetenschap.

Het is niet de bedoeling dat Eindhovense promovendi kant-en-klare technologie gaan leveren aan het Veldhovense hightechbedrijf. Zij gaan fundamenteel onderzoek doen, zegt Smits. “ASML spoorde ons aan om zijn eigen trucje niet te imiteren, maar om ‘outside the box’ te denken.”

Specialisten kunnen na hun promotie aan de slag bij ASML, maar ook bij andere bedrijven. De technologiesector in de regio Eindhoven, ook wel de Brainportregio genoemd, heeft behoefte aan meer gespecialiseerde arbeidskrachten.

Het gebrek aan technisch talent is het voornaamste obstakel voor de geplande verdubbeling van ASML (jaaromzet 27,6 miljard euro, bijna 43.000 medewerkers). Als marktleider en monopolist van de meest geavanceerde lithografiemachines wil ASML meegroeien met de chipindustrie. Dit betekent ook dat ASML-aanbieders in de directe omgeving zullen moeten uitbreiden. Ruim 80 procent van de ingrediënten in ASML-machines is afkomstig van externe leveranciers.

Lees ook
ASML bouwt bijvoorbeeld het grootste kopieerapparaat ter wereld.

Roger Dassen, CFO van ASML, beschouwt de TU/e ​​als de ‘belangrijkste talentleverancier in de regio’: ‘Deze samenwerking zal relevante wetenschappelijke kennis opleveren voor de chipindustrie en voor de samenleving.’ Dassen voerde ruim een ​​jaar onderhandelingen met de universiteit. Peter Wennink, tot voor kort CEO van ASML maar tevens lid van de raad van toezicht van de TU/e, nam niet deel aan de gesprekken om belangenverstrengeling te voorkomen.

stop met bewegen

Vanwege ernstig ruimtegebrek was ASML aanvankelijk van plan om het grootste deel van de eigen onderzoeksafdeling naar het TU/e-terrein te verhuizen, wat ruim €300 miljoen zou kosten. In dat scenario zou de TU/e ​​gebruik maken van een deel van de faciliteiten.

Dit plan gaat niet door omdat ASML nu overweegt uit te breiden naar een tweede productielocatie, vlakbij de luchthaven van Eindhoven. Hierdoor ontstaat ruimte die het bedrijf graag wil verwerven. ASML ondertekende hiervoor vorige maand een intentieverklaring.

Op de nieuwe locatie is ruimte voor nog eens 20.000 medewerkers (in Nederland werken al 20.000 ASML-medewerkers). De gemeente Eindhoven wil de resterende grond kopen.

Als deze uitbreiding wordt doorgevoerd, is het niet langer nodig om de onderzoeksafdeling naar de universiteitscampus te verhuizen. ASML wil ervoor zorgen dat specialisten nauw kunnen samenwerken aan complexe machines om problemen sneller op te lossen.

Anticiperen op ‘Beethoven’

Het aftredende kabinet trok dit voorjaar 2,5 miljard euro uit om te voorkomen dat de groeiende hightechsector, onder leiding van ASML, stagneert door gebrek aan ruimte en talent. Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat is de drijvende kracht achter dit plan, het Beethovenproject, waarmee geld uit het Nationaal Groeifonds en regionale overheden worden ingezet om de infrastructuur, huisvesting en technisch onderwijs in de Brabantse regio te verbeteren. Dezelfde regering nam ook een reeks maatregelen die schadelijk waren voor de technologiesector en gericht waren op buitenlandse kenniswerkers. De meeste maatregelen zijn al ingetrokken, na felle kritiek van onder meer ASML.

Eén van de voorwaarden van het Beethovenproject is dat ASML structureel in Nederland moet blijven investeren. De hernieuwde samenwerking met de TU/e ​​past bij dat doel, al begonnen de onderhandelingen hierover al voordat het Beethoven-project geboren was.

Delen





E-mail de redacteur