Rodins miljonairfaillissement zet de provincie Groningen in de rode cijfers. ‘Het geld bereikt de stopcontacten niet meer’

De provinciale jaarrekeningen over 2023 sluiten af ​​met een tekort van 200.000 euro. Niet veel met een totaal budget van 650 miljoen. Maar het is nog steeds ‘een trendbreuk’, erkent verantwoordelijk Kamerlid Bram Schmaal na een lange reeks jaren waarin de provincie royaal geld overhield om het jaar daarop ‘leuke dingen te doen’.

De grootste tegenvaller is het faillissement van Rodin, het bedrijf dat snel internet zou aanleggen op het Groningse platteland. De provincie ging er al van uit dat ze meer dan de helft van haar lening van 30 miljoen nooit meer terug zou zien. Schmaal verwacht nu bijna 19 miljoen te moeten afschrijven.

“Meest waarschijnlijke bedrag”: tweederde van Rodins lening verloren

Die band valt misschien nog wel mee als de verkoop van het Rodin-netwerk meer geld opbrengt dan nu wordt verwacht. Curator Jan Hein Mastenbroek voert de laatste onderhandelingen met de overnamekandidaten. Schmaal acht zichzelf echter niet rijk: “Dit is het meest waarschijnlijke bedrag.”

Dat geld heeft in ieder geval wat resultaat opgeleverd, benadrukt de gedeputeerde. Van de 4.430 Groningse huishoudens die zich vijf jaar geleden als Rodin-klant registreerden, kregen er 1.100 een gratis snelle internetverbinding, benadrukt de gedeputeerde. “Onze ambitie blijft om ook na de herstart alle ‘witte stippen’ in de provincie met elkaar te verbinden.”

‘Nu is het een kwestie van zorgvuldig navigeren om het schip op koers te houden’

Het bescheiden verlies in 2023 dwingt de provincie dit jaar de broekriem aan te halen. Schmaal vreest dat provinciale taken en investeringen moeten worden bezuinigd. “Er is geen sprake van paniek, maar nu moeten we dicht aan de wind varen om de boot op koers te houden.”

In het geval van de begroting in de Groningse staat zijn ‘moeilijke beslissingen’ dit najaar niet te vermijden, zegt de gedeputeerde. Al is hij optimistisch over de onderhandelingen die de provincies met Den Haag voeren over extra overheidsgelden voor openbaar vervoer, wegen en kanalen en natuurbeheer.

Een verhoging van de motorrijtuigenbelasting staat echter helemaal niet op de agenda. Groningen behoort al jaren tot de ‘duurste’ provincies van het land. De coalitie gevormd door het Groninger Belang van Schmaals en BBB, PvdA en ChristenUnie keurde de wisselkoers dit jaar voor het eerst goed en wil deze de komende jaren handhaven.

Motorrijtuigenbelasting gaat niet omhoog: ‘Laten we de rekening niet aan Groningers overlaten’

“Het is te gemakkelijk om de verantwoordelijkheid af te schuiven op de Groningers”, zegt de gedeputeerde. In 2023 groeit de motorrijtuigenbelasting verder mee met de inflatie. “En dat heeft zich niet vertaald in extra bestedingsruimte, zoals uit deze jaarrekening blijkt”, zegt Schmaal.

De provincie moet daarom nadenken over haar hoofdtaken, vindt de gedeputeerde. “Wat hoort er nog wel en wat hoort er niet bij ons thuis?” En voor de taken die Den Haag overdraagt ​​zullen er ook ‘compensaties’ moeten komen.

Dit geldt bijvoorbeeld voor de zogenaamde ‘transitie’ van het platteland. Schmaals collega-Kamerlid Henk Emmens maakte eerder deze week bekend dat Groningen dit tijdelijk zou kunnen opschorten vanwege onzekerheid over wat de toekomstige PVV-regering hiermee wil.

De provincie beschikt niet langer over de financiële middelen om overheidsinvesteringen ‘te bevorderen’, zegt Schmaal. Ook omdat Den Haag de betalingen aan de provincies niet meer automatisch verhoogt met de eigen uitgaven. De provincies onderhandelen nog met het Rijk over een andere financiële verdeelsleutel.