Eigenlijk mag het niet, maar in waterwingebieden worden wel bestrijdingsmiddelen gebruikt.

Nederland kent waterwingebieden omgeven door een grondwaterbeschermingszone als bufferzone. Op deze gebieden geldt strenge Europese regelgeving voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Er zijn ook landelijke en provinciale normen, maar die verschillen sterk en worden niet altijd nageleefd, blijkt uit een rapport van milieuorganisatie Natuur & Milieu.

Uit het zaterdag gepubliceerde rapport blijkt dat Drenthe relatief veel grondwaterbeschermingsgebieden kent waar gewassen worden verbouwd die veel bestrijdingsmiddelen vereisen. Enkele voorbeelden zijn lelies, bloembollen (tulpen, gladiolen, hyacinten, narcissen), pootaardappelen en uien.

Een voorbeeld is het Valtherbos, ten noorden van Emmen. Daar bestaat 45 procent van het tegen grondwater beschermde gebied uit bouwland, in de meeste gevallen met intensief gegaste gewassen.

Gewassen die blijven groeien

Voor waterwingebieden waar drinkwater wordt gewonnen zijn de regels nog strenger. In Groningen, Fryslân en Drenthe zijn pesticiden in de landbouw volledig verboden. Ondanks het verbod op dit soort stoffen blijkt uit de Basisregistratie Landbouwgronden 2022 dat boeren gewassen verbouwen waarin deze bestrijdingsmiddelen worden gebruikt.

Verder concludeert de milieuorganisatie dat we in Nederland beschermingsstroken gebruiken naast sloten die te beperkt zijn. De Nederlandse regelgeving vereist vaak slechts tussen de halve en anderhalve meter beschermstrip, die ook kan worden gespoten.

In een grondwaterbeschermingsgebied is vaak meer afstand nodig. Bij de Drentsche Aa geldt een spatvrije zone van 4 meter. Dit lijkt aanzienlijk, maar volgens een onderzoek van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid produceren veiligheidsstrips van 20 meter slechts 80 procent minder afvoer van gifstoffen.

kwetsbare natuur

Een ander punt van kritiek van de milieuorganisatie is dat er ook in Natura 2000-gebieden regelmatig bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. Volgens Europa is dit toegestaan, maar moet dit tot een minimum worden beperkt.

Volgens onderzoeker Berthe Brouwer van Natuur & Milieu Groningen past de huidige lelieteelt in het Holtingerveld, het Drents-Friese Wold en het Leggelderveld hier niet bij. “Wij zijn van mening dat we biologische landbouw alleen moeten toestaan ​​in Natura 2000-gebieden, in grondwaterbeschermingszones en in waterwingebieden.”