Zweefvliegers leren lessen uit de Alkmaarse Hanneke-ongevallen

In de zweefsport (veel mensen kennen elkaar) komen dodelijke ongelukken hard voor. Waaronder Eddy, lid van Gliding Adventures Europe (GAE). “Ik zie het nog steeds gebeuren”, zegt hij, denkend aan 30 april 2023.

“Het leek een heel normale vlucht, er was niets ongewoons aan.” Hij ziet echter plotseling het vliegtuig van zijn voormalige clubgenoot zo’n 100 meter verderop neerstorten. “Het had niet hoeven gebeuren”, denkt hij, nu hij de conclusies uit het onderzoeksrapport kent.

Een mogelijke installatiefout wordt hier besproken. “Hier word je zenuwachtig van”, zegt zweefvlieger Jan-Willem Jansen, die Hanneke ook kende van de vereniging. Hij las ook het rapport: “We doen altijd onze controles, maar als je dit leest, ben je weer normaal.”

lessen leren

Het is daarom zeer waarschijnlijk dat de Alkmaarse, die al honderden vluchten heeft gemaakt, de controle over het vliegtuig zal verliezen door een installatiefout op de rechtervleugel en een slecht of niet uitgevoerde inspectie voor het opstijgen, zegt de Onderzoeksraad voor Veiligheid in maart.

“Eén van de roeren zou niet goed zijn aangesloten en dan zou het vliegtuig bij de laatste bocht oncontroleerbaar worden”, legt havenmeester Van Maarschalkerweerd uit. Volgens hem lezen de meeste zweefvliegers zo’n onderzoeksrapport. “Daar proberen we lessen uit te trekken.”

Volgens hem wordt de aanbeveling van de Onderzoeksraad voor Veiligheid dat een andere piloot na montage van een vliegtuig altijd de controle uitvoert, al bij veel clubs toegepast. “Het is al gebruikelijk dat wanneer een vliegtuig in elkaar wordt gezet, iemand anders controleert of dit op de juiste manier is gedaan.”

Bij het ongeval van vorig jaar is het onmogelijk om te weten of iemand anders het Alkmaarse vliegtuig heeft gecontroleerd. Maar de zweefvlieger is altijd verantwoordelijk, benadrukt de havenkapitein.

“Natuurlijk wil ik dat alles goed verloopt, maar ik ben geen politieagent en ik kan mensen daar niet toe dwingen”, zegt hij op de vraag of er op basis van het onderzoeksrapport actie is ondernomen op de luchthaven.

Binnenkort weer vliegen

Hoewel er consternatie bestond onder de zweefvliegers, bleven de vliegtuigen niet lang aan de grond. “De meeste mensen vliegen het liefst dezelfde dag nog een keer om van de angst af te komen. Ervaren piloten hebben hier minder last van, maar voor piloten die net beginnen is dit natuurlijk wel heel belangrijk.”

De havenmeester beschouwt zweefvliegen als een veilige sport, maar toch kan er van alles misgaan. “Nou, dan moet je thuis in de stoel blijven zitten.” Zweefvlieger Jan-Willem Jansen zette zijn vliegtuig na het ongeval een week aan de grond. “Mensen zijn geschokt en verdrietig, maar de meesten gaan toch door.”