Von der Leyen wil een tweede termijn als voorzitter van de Europese Commissie

• 

  Kysia Hekster

  Correspondent van de Europese Unie

Het woord is eruit: Ursula von der Leyen wil na de verkiezingen voor het Europees Parlement in juni graag weer voorzitter van de Europese Commissie worden. Dat maakte hij bekend op een conferentie van zijn christen-democratische partij, de CDU, in Berlijn.

Hoewel vrijwel iedereen in Brussel ervan uitging dat ze zou strijden voor de volgende ronde, was VDL, zoals Von der Leyen in Brussel bekend staat, lange tijd onduidelijk over haar ambitie. De kans lijkt groot dat ik het kan redden.

Zijn christen-democratische fractie leidt de peilingen voor de parlementsverkiezingen. Na die verkiezingen moet de Duitser door regeringsleiders worden voorgedragen om weer leiding te geven aan de Europese Commissie. Het EP moet deze benoeming steunen.

Von der Leyen kreeg de afgelopen jaren veel lof en kritiek voor haar optreden. Vrienden en vijanden zijn het erover eens dat dit een gezicht heeft gegeven aan de Europese Unie. Ze staat bekend als een manische werker die hetzelfde eist van de mensen om haar heen. Om zijn tijd zo efficiënt mogelijk te besteden, slaapt hij doordeweeks op zijn werk in een klein appartement op de dertiende verdieping van het “Berlaymont”, het gebouw van de Europese Commissie.

Toen hij aantrad, zei hij dat hij leiding wilde geven aan een ‘geopolitieke commissie’. Het is ons in ieder geval gelukt. Geholpen door talrijke crises, waaronder de coronaviruspandemie, de oorlog in Oekraïne en de daaruit voortvloeiende energiecrisis, nam de Europese Commissie steeds meer het voortouw.

Zo heeft de Commissie gezamenlijk coronavirusvaccins aangekocht en is het ‘coronavirusherstelfonds’ opgericht, dat tot doel heeft de 27 lidstaten te helpen de economische gevolgen van de pandemie op te vangen. Het gaat om een ​​stapel gezamenlijk aangegaan schulden, waarvoor de EU voor het eerst honderden miljarden euro’s heeft geleend op de kapitaalmarkt.

Toen Rusland in 2022 buurland Oekraïne binnenviel, reageerde de EU in razend tempo. In één week tijd kregen miljoenen Oekraïners het recht om jarenlang in de EU te wonen en te werken, en sanctiepakketten tegen Moskou volgden elkaar snel op. Wapens die EU-landen aan Oekraïne leveren, kunnen worden vergoed uit het Europese ‘vredesfonds’.

Critici vinden dat de VDL te ver op de troepen vooruitloopt en bovendien te alleen handelt. Ze kreeg kritiek vanwege haar reis naar Israël, kort na de terroristische aanslag van Hamas. In X laat het hen dan weten “dat Israël kan rekenen op de onvoorwaardelijke steun van de EU”, zonder aandacht te schenken aan het lot van de Palestijnen in Gaza.

Onder leiding van Von der Leyen heeft de Europese Commissie de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet richting Europese klimaatneutraliteit in 2050, zoals geschreven in de ‘Green Deal’. Sommige boeren vinden dit te grote stappen.

Vorig jaar werd de BBB bij de Provinciale Statenverkiezingen de grootste partij van Nederland. Dit werd ook in Brussel waargenomen. Vooral Von der Leyens eigen christen-democratische fractie drong er bij haar op aan het tempo van de vergroening te matigen, uit angst de stem van de boeren te verliezen.

In september benaderde hij de agrarische sector. In zijn ‘jaarlijkse troonrede’ sprak hij zijn waardering uit voor de Europese boeren. “Ik wil jullie bedanken dat jullie erin geslaagd zijn ons elke dag van voedsel te voorzien”, zei hij. Ook kondigde hij een dialoog aan met de landbouwsector. Het begon eind januari, te midden van een periode van boerenprotesten.

Nu VDL bekend heeft gemaakt nog eens vijf jaar voorzitter te willen zijn van de Europese Commissie, moeten de Europese christen-democraten zijn kandidatuur in maart officieel goedkeuren.

Begin juni vinden de verkiezingen voor het Europees Parlement plaats. Regeringsleiders zullen zich vervolgens buigen over de vraag wie de Europese Commissie moet leiden. VDL scoort hoog, mede vanwege het argument dat stabiliteit belangrijk is in turbulente tijden met oorlog op het Europese continent.

Als VDL genomineerd wordt, zal een meerderheid van het Europese Parlement daar in juli mee moeten instemmen. Dat kan spannend zijn. Volgens recente peilingen voor de verkiezingen voor het Europees Parlement zullen radicaal-rechtse partijen een grote overwinning behalen.

Zij vinden dat de Duitse christen-democraten te progressief zijn. Of Von der Leyen daadwerkelijk aan haar tweede ronde kan beginnen, staat nog niet helemaal vast.