de blootstelling aan chemicaliën nauwlettender in de gaten houden

De overheid heeft onvoldoende informatie over de hoeveelheid chemicaliën waaraan mensen worden blootgesteld, concludeert de Gezondheidsraad. De raad adviseert om een ​​permanent meetprogramma te ontwikkelen.

Momenteel wordt de chemische blootstelling niet gemeten, maar gebaseerd op een schatting. Volgens de raad betekent dit dat de data die nodig zijn om het beleid te monitoren en te verbeteren ontbreken.

Om erachter te komen aan hoeveel chemicaliën mensen worden blootgesteld, monitort de overheid bijvoorbeeld lucht, water en producten. De hoeveelheid stoffen die iemand daadwerkelijk binnenkrijgt, kan alleen worden bepaald via biomonitoring, waaronder bloed- en urineonderzoek. Volgens de Gezondheidsraad gebeurt dit in Nederland slechts incidenteel, bijvoorbeeld naar aanleiding van maatschappelijke onrust.

De adviesraad wil daarom dat het kabinet investeert in een langdurig meetprogramma, zodat burgers beter beschermd kunnen worden tegen blootstelling aan schadelijke stoffen. Dan worden risico’s per regio ook beter ingeschat of worden maatschappelijke verschillen en trends zichtbaar.

In Vlaanderen en Duitsland bestaan ​​al jaren biomonitoringprogramma’s. De Gezondheidsraad beweert dat deze gegevens kunnen helpen een Nederlands programma tot stand te brengen. Mensen kunnen chemicaliën binnenkrijgen, zowel via het milieu als via producten. Dit zijn stoffen als PFAS en landbouwgif.

In Nederland bestond er in de vorige eeuw een meetprogramma. “In 1997 eindigde daar een einde aan. Toen leek de hoeveelheid chemicaliën in het lichaam af te nemen”, zegt Silvia Viergever van de Gezondheidsraad. “Nu zien we nieuwe en andere stoffen waar we toen nog niets van wisten.”

De Board of Health meent dat er redenen zijn om een ​​dergelijk programma opnieuw te starten, maar zegt onafhankelijk te zijn van de recente ophef over PFAS. In verschillende regio’s van het land bestaat er bezorgdheid over de aangetroffen hoeveelheden PFAS, bijvoorbeeld in de Westerschelde en in de omgeving van de chemiefabriek Chemours in Dordrecht.

Elf organisaties, waaronder vakbonden, stapten woensdag naar de rechter. Houdt de staat verantwoordelijk voor vervuiling en gezondheidsschade veroorzaakt door PFAS. Zij vinden dat de overheid haar zorgplicht onvoldoende vervult.