1.800 gevangenen kunnen in vrijheid hun straf afwachten: hoe gevaarlijk is dat?

Volgens het ministerie van Justitie en Veiligheid is het capaciteitstekort van DJI geen nieuw probleem. Dit komt vooral door tekorten op de arbeidsmarkt.

“Het gebrek aan personeel op de vloer kan voor onveilige situaties zorgen voor onze medewerkers en gedetineerden”, zegt een woordvoerder tegen Editie NL. Om deze reden heeft het ministerie besloten om voorlopig 1.800 veroordeelden niet in de gevangenis te laten blijven.

Autodetectoren

Dit zijn de zogenaamde zelfrapportages die niet worden opgeroepen. Het gaat om mensen die tot gevangenisstraf zijn veroordeeld en een oproep hebben gekregen om zich te melden in een penitentiair centrum. ‘Pas als de structurele capaciteit van DJI weer beschikbaar komt, zal er weer een beroep worden gedaan op zelfrapportage’, aldus het ministerie.

Moet de samenleving zich zorgen maken over deze loslopende gevangenen? “In principe niet”, zegt strafrechtadvocaat David Rutten tegen Editie NL. “Het Openbaar Ministerie (OM) neemt een weloverwogen besluit waarover zelfmelders nog geen aangifte hoeven te doen.”

Volgens het ministerie gaat het vooral om zelfrapportages met korte zinnen. Ook wordt gekeken naar de geschiedenis en de psychische toestand van de veroordeelde.

Kleine overtredingen

Je hoeft dus niet bang te zijn dat je binnenkort moordenaars op straat tegenkomt. Volgens strafrechtadvocaat Rutten moeten we eerder denken aan mensen die veroordeeld zijn voor lichtere misdaden, zoals geweld in het uitgaansleven. Is er sprake van zorg voor een verdachte of veroordeelde? Deze persoon mag zijn proces of gevangenisstraf dan niet in vrijheid afwachten.

Voorwaarden

Een persoon kan zijn straf niet in vrijheid afwachten als:

• Ernstig vluchtrisico: wanneer het risico bestaat dat de verdachte zal vluchten omdat hij geen vaste verblijfplaats in Nederland heeft.
• Een twaalfjarig misdrijf met een schokkende rechtsorde; dit zijn ernstige misdrijven waarvoor je volgens de wet een gevangenisstraf van twaalf jaar of meer kunt krijgen.
• Recidiverisico: of er een risico bestaat dat een verdachte opnieuw een strafbaar feit pleegt.
• Reden voor onderzoek: Als het gevaar bestaat dat een verdachte het politieonderzoek kan belemmeren.

Bron: Rutten Advocatuur

Niet zonder risico

De noodmaatregel is echter niet geheel zonder risico. “Het Openbaar Ministerie kan een zelfmelder nog steeds verkeerd beoordelen”, zegt Rutten. Denk bijvoorbeeld aan stalkers of bedreigers die hun slachtoffers opnieuw kunnen benaderen. “Dit is onwenselijk voor de samenleving.”