De Britse regering zal de demonstratievrijheid beperken vanwege Palestina

Sinds afgelopen vrijdag treedt de politie in Engeland en Wales hard op tegen demonstranten die ‘verstoring’ veroorzaken. Ook in Nederland staat de demonstratievrijheid onder druk.

Met Serious Disruption Prevention Orders kan de politie voorkomen dat mensen op bepaalde locaties protesteren, het internet gebruiken om misdaad aan te moedigen tijdens protesten, of op bepaalde tijden demonstranten ontmoeten. Demonstranten die tweemaal zijn veroordeeld voor een “demonstratiegerelateerd misdrijf” zullen eveneens onderworpen zijn aan een demonstratiebeperking. Als ze zich daar niet aan houden, kunnen ze zes maanden de gevangenis in.

Burgerrechtenactivisten maken zich grote zorgen. Zoals Jodie Beck, campagnemedewerker voor de burgerrechtenorganisatie Liberty. Hij noemt de nieuwe maatregelen “een flagrante poging (…) om te voorkomen dat mensen hun stem laten horen over de kwesties die voor hen het belangrijkst zijn.” Protesteren is een mensenrecht, geen geschenk van de staat. “De regering moet het recht van het volk om te protesteren ondersteunen, en niet ondermijnen.”

Net als in veel andere West-Europese landen zijn in Groot-Brittannië veel demonstranten de straat opgegaan om te protesteren tegen Israël, dat al zes maanden een bloedige oorlog voert in Gaza. Tot nu toe zijn minstens 33.000 Palestijnen omgekomen, waaronder 12.000 kinderen.

Ook in Nederland staat de demonstratievrijheid van pro-Palestijnse demonstranten onder druk. Twee weken geleden steunden dertien van de vijftien fracties in de Tweede Kamer een controversiële verklaring tegen ‘Jodenhaat’. Critici zijn woedend en zien dit als “een verhulde oproep om de solidariteit met Palestina en de kritiek op de staat Israël strafbaar te stellen” die de rechtsstaat ondermijnt. In Marginale opmerking De Amsterdamse advocaat Willem Jebbink, gespecialiseerd in het recht op protest, stelde dat de actie tegen zanger Lenny Kuhr helemaal geen antisemitisme was. ‘De demonstranten waren zeer bezorgd omdat zij (Kuhr) zich had uitgesproken vóór Israëlische militaire actie in Gaza. In december, toen het Israëlische leger al 18.000 Palestijnen had gedood, zei ze dat ze nog steeds de militaire operatie van Israël steunde.

Ten slotte hebben sommige Nederlandse universiteiten, waaronder de Rijksuniversiteit Groningen, ook de vrijheid van demonstratie beperkt als reactie op pro-Palestijnse acties. Vorige week protesteerde de Groningse Studentenvakbond samen met 38 andere organisaties tegen de nieuwe regels van het bestuur van de RUG. Vanaf nu kunnen er na zeven uur in de middag geen demonstraties meer worden gehouden, zijn anonieme uitingen verboden en kunnen conferenties of ceremonies niet worden onderbroken. “Er is nu bijna niets meer te doen”, zegt Ken Hesselink, voorzitter van de Groningse Studentenvakbond, tegen RTV Noord. “Het is allemaal heel neerbuigend. De universiteit kan niet verwachten dat de protesten onverminderd door zullen gaan. “De nieuwe regels druisen in tegen het hele idee van protesteren.”