Aardbevingsproblemen ontwrichten het leven van kinderen in Groningen

Het probleem van aardbevingen in Groningen en Noord-Drenthe kan de levens van kinderen en jongeren ernstig ontwrichten. Ze worden geconfronteerd met voortdurende stress en een verlies van vertrouwen in de overheid en zelfs leraren. Dat concluderen Hanze-onderzoekers in opdracht van het Mijnschade Instituut Groningen (IMG). Het onderzoek wordt vandaag gepresenteerd.

Uit het onderzoek, waarin gesprekken zijn gevoerd met enkele tientallen leraren, jeugdwerkers en zogenaamde aardbevingstrainers, blijkt dat de impact van aardbevingen een negatieve invloed heeft op de leefomgeving van kinderen. Dit gebeurt bijvoorbeeld direct als er een aardbeving plaatsvindt, een schoolgebouw beschadigd raakt of als een gezin vanwege schade moet verhuizen. Maar ook indirect, bijvoorbeeld via de gevolgen en procedures die samenhangen met de afhandeling van claims. Samen kan dit leiden tot gevoelens van onveiligheid en ontworteling, verlies van identiteit, levensvreugde en toekomstperspectieven. Op de lange termijn verwachten de geïnterviewde professionals ook onderwijsachterstanden.

Onderzoekers merken verder op dat kinderen via hun ouders gevoelens van hulpeloosheid, fatalisme en verlies van vertrouwen in zichzelf en de overheid kunnen ervaren.

“Dit betekent dat kinderen en jongeren mentaal kunnen lijden thuis, op school, in de buurt en in hun sociale leven. De ernst hangt af van de omstandigheden, hun veerkracht en hun omgeving”, zegt hoofdonderzoeker Susan Ketner van de Hanze. . Volgens haar bestaat er niet één oplossing voor iedereen. “Dat maakt het ook ingewikkeld voor professionals in de gezondheidszorg en het onderwijs om dit aan te pakken.”

Vanaf eind 2023 kunnen kinderen en jongeren een compensatie ontvangen als erkenning voor hun lijden en verdriet. IMG heeft tot nu toe bijna 15.000 aanvragen voor deze regeling ontvangen. Veel kinderen komen hiervoor niet in aanmerking. Om uw lijden te verzachten en perspectief te bieden, komen onderzoekers ook met aanbevelingen. Uit hun bevindingen blijkt dat er al ondersteuning aanwezig is op scholen, gemeenten en zorg- en welzijnsorganisaties, maar dat het aanbod versnipperd en lastig te vinden is, er gebrek aan samenhang is en het langetermijneffect onduidelijk is. Ook bij de reguliere hulpverlening ontbreekt het vaak aan ervaring met aardbevingsproblematiek.

“Het zou goed zijn om de ‘aardbevingsgeletterdheid’ van professionals te vergroten, zodat ze weten hoe aardbevingen en de gevolgen daarvan het geestelijk welzijn kunnen beïnvloeden”, zegt Ketner. Hij vindt het ook belangrijk om het gemakkelijker te maken om de gefragmenteerde informatie en beschikbare hulp te vinden. Daarnaast moet er meer samenhang komen tussen de verschillende initiatieven, bijvoorbeeld tussen het onderwijs en de wijkteams van de gemeenten. “Structureel en langetermijnbeheer is nodig.”