Opsporingsdiensten en het Openbaar Ministerie zullen in 2023 nog veel meer beslag leggen

De gezamenlijke inspanningen van het Openbaar Ministerie (OM) en de opsporingsdiensten hebben voor 2023 geresulteerd in een beslagproduct van 363,5 miljoen euro. Dit is een stijging van vijftig procent ten opzichte van 2022, toen het bedrag 246 miljoen euro bedroeg.

Volgens het Openbaar Ministerie waren er in 2023 3.905 gevallen van het witwassen van geld; dat aantal is genormaliseerd naar het niveau van vóór de coronacrisis. Door de toename van het aantal inbeslagnames worden er per geval meer en kwalitatief betere inbeslagnames gedaan.

Het aanpakken van criminele geldstromen is een belangrijk onderdeel van het ontmantelen van de criminele machtsstructuren en verdienmodellen van zowel (georganiseerde) fraude als drugsgerelateerde criminaliteit.

Het Openbaar Ministerie en ketenpartners hebben in 2023 de gezamenlijke aanpak en samenwerking verder geïntensiveerd; De inbeslagnamedoelstelling van 281,6 miljoen euro is grotendeels behaald. Samen met de politie en bijzondere opsporingsdiensten streeft het Openbaar Ministerie naar 300 miljoen euro in 2024, een bedrag dat in 2026 zal oplopen tot 332 miljoen.

Volgens Anita van Dis, landelijk coördinator inbeslagnames en witwassen bij het Openbaar Ministerie, zijn de inbeslagnemingscijfers een momentopname. “Uit ervaring weten we dat het inbeslagnamecijfer in 2023 met zo’n dertig procent zal stijgen. We zien ook dat het inbeslagnamecijfer niet afhankelijk is van een paar grote gevallen, maar dat doelstellingen over de hele linie worden gehaald.”

Intensieve samenwerking

In samenwerking met ketenpartners heeft het Openbaar Ministerie maatregelen genomen die hebben geleid tot betere kennisuitwisseling en samenwerking. Zo zijn Afpakapp en het Digitaal Pakketplatform – tools die de inbeslagname van crimineel vermogen ondersteunen – gezamenlijk ontwikkeld en gelanceerd.

Ook is in januari 2024 gestart met de lancering van het Vermogensdossier. “Met dit dossier wordt de actuele financiële situatie van de verdachten nog beter getraceerd en doorgegeven aan de ketenpartners”, zegt Van Dis. “Dit zal de kwaliteit van het financiële onderzoek en het beslagproces verbeteren.”

De verwachting is dat met behulp van het Vermogensarchief het resultaat van inbeslagnames en incasso’s de komende jaren nog verder zal toenemen.

Meerdere afbeeldingen

Het afgelopen jaar hebben opsporing en vervolging verschillende successen geboekt bij het ontwrichten van het criminele verdienmodel. Zo is een mixdienst die het voor criminelen makkelijker maakte om ruim €178 miljoen aan Bitcoins wit te wassen, uit de lucht gehaald. Het geld was grotendeels afkomstig van cryptocurrency-diefstallen, gepleegd door onder meer een groep Noord-Koreaanse hackers.

Een andere zaak kwam aan het licht na het uitlezen van versleutelde berichten, waarbij een verdachte clandestien bijna een half miljard euro stortte. Op milieugebied kreeg een bedrijf een boete van tien miljoen euro wegens nalatig en onzorgvuldig handelen. Deze cases laten een divers panorama zien van mogelijke interventies.

In 2023 zal het Openbaar Ministerie ook maatregelen nemen op het gebied van maatschappelijk hergebruik, waarbij in beslag genomen vermogen zichtbaar in de samenleving wordt geïnvesteerd.