3 miljoen euro voor de rehabilitatie van de oude Oldambtse boerderijen

• Sharyfah Bhageloe

  Nationale redacteur

Vanuit het Nationaal Programma Groningen (NPG) wordt € 3 miljoen vrijgemaakt om oude, vervallen boerderijen in de gemeente Oldambt te renoveren en een nieuwe bestemming te geven. De NPG is een compensatiefonds begiftigd met 1,15 miljard euro van de overheid. Dit werd ingevoerd na aardbevingen veroorzaakt door gaswinning.

In de gemeente Oldambt, ten oosten van Groningen, staan ​​veel boerderijruïnes, waarvan enkele Het heeft een beschermde monumentale status. Deze boerderijen worden ook wel ‘huilende bruiden’ genoemd, naar de documentaire die Tom Tieman vorig jaar maakte over de verlaten panden.

De daling heeft verschillende oorzaken. Eén daarvan is dat het aantal agrarische bedrijven sinds 1950 dramatisch is afgenomen. Door schaalvoordelen zijn kleine boerderijen verdwenen.

Door de bodemdaling als gevolg van de gaswinning zijn sommige gebouwen verzakt en zijn muren gescheurd. Sommige boerderijen hebben ook last van houtrot of ingestorte daken.

Libau, een kennisorganisatie op het gebied van cultureel erfgoed, onderzocht in 2019 het belang van Oldambsterboerderijen. Volgens Libau is het onderhoud van de boerderijen al zo’n dertig jaar problematisch. De organisatie adviseerde vervolgens gemeente, provincie en rijk om de krachten te bundelen met boereneigenaren om de panden te behouden.

Peter Prak van het monumentale massaontwikkelingsbedrijf kwam met het plan om de ‘huilende bruiden’ nieuw leven in te blazen. Hij is geboren en getogen in Winschoten.

“Als Groninger-fan zag ik dat het slecht ging”, zegt hij over de staat van de gebouwen. “Deze enorme boerderijen bepalen het karakter en het imago van de steden en het landschap.”

Er komen 342 bedrijven in aanmerking voor het plan, aldus Prak. Volgens Prak valt ongeveer 30 procent van deze boerderijen onder de rijksmonumenten en ongeveer 30 procent onder de karakteristieke monumenten. Tot nu toe hebben zich zes eigenaren aangemeld.

Prak legt uit wat hij met de boerderijen wil doen:

Monique Haak is een van de geïnteresseerden. Al 15 jaar woont zij met haar man in het hoofdgebouw van hun karakteristieke Oldambtster boerderij. “Hier zouden meer mensen van deze boerderij kunnen genieten”, aldus Haak. Daarom wil hij met behulp van het compensatiefonds kleine huisjes bouwen op zijn stuk grond van één hectare.

Haak heeft al grote renovatiekosten gemaakt. “We bevinden ons aan de rand van het aardbevingsgebied en we hebben aardbevingsschade.” Momenteel zijn ze bezig met het renoveren van het dak van de schuur.