Gastschrijver Ronald Giphart blijft God in zijn eigen verhalen

Hoe kwam Giphart op het idee om Nederlands te gaan studeren? Giphart’s grootvader was een schrijver. “Hij schreef een kinderboek, Strandkraam 19een ongelooflijk slecht boek. Mijn vader zei dat hij graag zou willen dat ik ook schrijver werd. Natuurlijk wilde ik dat later allesbehalve schrijver worden.”

Tijdens zijn middelbare schooltijd gaven de Nederlandse lessen van professor Kees van Buren de doorslag. Giphart begon Nederlands te studeren in Utrecht met de ambitie zijn eigen literaire beweging op te richten en alles in de literatuur te veranderen. Het bleek echter een teleurstelling: “Ik heb in mijn studie niemand aangetroffen die dezelfde fascinatie voor literatuur had. Een nog grotere teleurstelling was het zien hoe de wetenschap met literatuur omging.”

“Oh jongen, neem het niet zo serieus.”

Giphart en zijn medestudenten moesten bijvoorbeeld alle keren tellen dat het woord ‘ik’ in de poëzie van de Vijftigers werd gebruikt. Een andere sensatie was de lezing moderne poëzie van Fokkema, die doorgaans dronken voor de klas stond, op maandagmiddag. Toen Giphart een keer iets wilde vragen tijdens een lezing, kreeg hij het antwoord: “Weet je dat niet? “Dan ben je dom, ga gewoon weg.”

Giphart: “Toen ik student was, las ik elke dag een boek. “Ik weet niet waar ik de energie vandaan haalde om urenlang stil te zitten.”

Sander Bax was nieuwsgierig naar de schrijvers die Gipharts werk vorm gaven. ‘Van Reve kan gezegd worden dat hij eerder een groot stylist is dan een groot verhalenverteller,’ begon Giphart. ‘Mulisch, zijn grote held, was stilistisch gezien de jostibandmaar ik heb geweldige verhalen geschreven.

Ook voor Giphart was Jeroen Brouwers een grote held: “Brouwers legde mij, toen ik een onzekere jongeman was, uit hoe het leven werkte.” Giphart begon: ‘Hij was een figuur die ik nodig had tijdens mijn adolescentie. Dit beïnvloedde de ontwikkeling van mijn eigen verhalen, omdat het mij leerde dat literatuur serieus moet zijn. Zoals Brouwers zegt: “literatuur is niet voor kinderen.”

Op een gegeven moment begint Giphart in opstand te komen tegen zijn grote held. Toen Giphart Brouwers in 1988 op een feestje ontmoette, vroeg hij hem of hij zijn ‘korte overall’ droeg, een uitdrukking die Brouwers in zijn boeken gebruikte als hij naar een feestje ging. Brouwers keek hem alleen maar glazig aan. Giphart probeerde een gesprek over literatuur op gang te brengen: “Niets wat we zeggen is interessant, want literatuur is niet voor kinderen.” Jeroen Brouwers zei toen: “Wauw, neem het niet zo serieus.”

Meer vreugde in de literatuur

Giphart probeert niet zo serieus te zijn in zijn werk en meer vreugde in de literatuur te brengen. “Ik denk dat lachen en ontroerd worden heel belangrijk zijn, maar in de literatuur lijkt het alsof lachen vergeten wordt.” Toen hij een relatie had met een medestudent die zichzelf beschadigde, voelde hij de behoefte om over haar situatie te schrijven. “Dat mislukte, omdat alles wat ik schreef te serieus en te zwart was”, zei Giphart. Voor haar 21^Mijn verjaardag, schreef hem een ​​brief en liet die eerst door een huisgenoot lezen. Hij adviseerde hem deze toon voort te zetten in een roman, die later zijn eerste roman zou worden.

“Hoe was dat debuut dan?” vroeg Rick Honings. Giphart: “Ik had contact met een recensent die elk stuk dat hij inzond vreselijk slecht vond, het één nog erger dan het ander.” Giphart reageerde. “Uiteindelijk zijn we tot een akkoord gekomen. Drie maanden lang legde ik elke maandag een verhaal voor aan de recensent. De recensent zei: “Ik vind je een geweldige kerel, maar je schrijft slechte teksten.” Dankzij hem werd ik eindelijk gepubliceerd. Het leerde me dat ik God ben in mijn eigen verhalen.

Hoe moeten hedendaagse leraren literatuur over Gipharts werk onderwijzen? “Literatuur is een handelswaar”, antwoordt Giphart. “Misschien wordt deze uitspraak niet op prijs gesteld”, vervolgt hij, “maar ik denk dat het literatuur is a priori Het is bedoeld voor jongeren. Tijdens belangrijke emotionele gebeurtenissen, zoals opgroeien of sterven, heeft literatuur een troostende of vermakelijke waarde. Wanneer jongeren aan hun leescarrière beginnen, lezen ze boeken die ze leuk vinden. Op de middelbare school moeten ze lezen, waardoor veel leerlingen het plezier van lezen verliezen. Ik denk dat dit te danken is aan de wetenschap die in het literaire onderwijs is doorgedrongen. Die aanpak werkt niet voor de meeste studenten. Eén oplossing is om te stoppen met het verplicht stellen van lezen en studenten de mogelijkheid te geven boeken mee te nemen die ze graag lezen.”

“De echte sleutel is de leraar Nederlands, die dol is op lezen.”

Petra Boudewijn wijst er tijdens het vragenuur op dat alle literaire helden van Giphart mannen zijn. Haar vraag is: “Wie zijn jouw vrouwelijke literaire heldinnen?”

Dat zegt Giphart. Kristien Hemmerechts. Kijk wat je vindt dat mannen meer vrouwelijke schrijvers zouden moeten lezen. Vallen is als vliegen van Manon Uphoff, een vriendin van haar, die zij noemt als haar favoriete Nederlandse titel. “Het is eigenlijk een heel vreselijk verhaal, waarin de vader de hoofdpersoon misbruikt, maar het is heel goed.”

God van mijn eigen boek.

“Hoe werkt Giphart echt als schrijver?” is de laatste vraag.

Giphart zegt dat er een tekst boven zijn bureau hangt: Wat is het ergste dat kan gebeuren? “Als ik een scène schrijf, zoek ik naar het maximale gevolg”, zegt Giphart. “Het gaat erom emoties over te brengen en de lezer mee te nemen. Dan kijk ik of het (psychologisch) klopt, of de critici het leuk vinden, en dan begin ik. Natuurlijk blijf ik de god van mijn eigen boek.”

Door Carmen Brouwer, Nederlandse studente