Bezoekers van Lowland leren wetenschappers meer over kwantummechanica

Terwijl de meeste festivalgangers Lowlands bezoeken voor de muziek, dans en andere kunstvormen, is wetenschap inmiddels een populair onderdeel geworden van een van de grootste festivals van Nederland. Voor promovendus Vincent Koemans is Lowlands het perfecte platform om beter te begrijpen hoe de communicatie rond kwantummechanica en technologie verbeterd kan worden.

Dubbelspletenexperiment en de kat van Schrödinger

‘Wij organiseren op Lowlands een tentoonstelling die bezoekers alles moet leren wat met quantum te maken heeft. Dit zijn meerdere panelen met informatie, maar festivalgangers kunnen ook dingen doen”, zegt Koeman. Zo is er bijvoorbeeld een digitale simulatie van het tweespletenexperiment, waaruit blijkt dat licht zich de ene keer als een deeltje en de andere keer als een golf gedraagt. En bezoekers kunnen het kattengedachtexperiment van Schrödinger meemaken.

Vragenlijsten

Koeman hoopt op zijn beurt meer te leren over hoe de tentoonstelling de kijk op kwantummechanica en technologie verandert. Bezoekers zullen daarom aan het begin en einde van hun bezoek aan de tentoonstelling een vragenlijst moeten invullen. ‘Wij vroegen bijvoorbeeld naar de impact van quantumtechnologie op onze samenleving. Denk je dat quantum de wereld zal helpen of maak je je zorgen over wat quantum in de toekomst zal betekenen?

Ingevulde vragenlijsten geven inzicht in hoe je het beste kunt communiceren over quantum en de nieuwe technieken die daarbij komen kijken. “Als wetenschappers zijn we het erover eens dat de kwantummechanica een enorme impact zal hebben, ook op onze toekomstige samenleving. Als mensen meer geïnteresseerd raken en meer willen weten over een bepaalde technologie, zal ook de acceptatie van die technologie toenemen en de introductie ervan makkelijker gaan”, aldus de promovendus.

Sociale belangen

“Tegelijkertijd brengt het debat over quantum ook bepaalde maatschappelijke belangen aan het licht. Dit betekent dat we nu kunnen nadenken of bepaalde regelgeving nodig is. Het grote publiek kan, net als in Lowlands, hele goede ideeën hebben over quantum, waar wij als wetenschappers van kunnen leren.’

Koeman kijkt uit naar zijn eerste bezoek aan de Lowlands. ‘Ik ben er nog nooit geweest, dus ik moet uitzoeken wat voor publiek er naar de tentoonstelling komt. Ik denk dat festivalgangers in het algemeen dat wel doen open geest en ze zoeken naar nieuwe ervaringen en kunnen die bij ons opdoen. Als je genoeg prikkels hebt gehad van het festival, kun je in ongeveer twintig minuten ontspannen in een rustige omgeving en meer leren over quantum.’

“Hoe gaaf zou het zijn als de helft van de Lowlands straks met een knop en de kat van Schrödinger rondloopt?”

Om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk festivalgangers aan het onderzoek meedoen, gaan Koeman en zijn collega’s op Lowlands flink werven en werken aan goederen. “Ik hoop mijn enthousiasme voor quantum onder zoveel mogelijk mensen te kunnen verspreiden en hoe gaaf zou het zijn als straks de helft van de Lowlands rondloopt met een knop en de kat van Schrödinger.”