Het Kiem-project over veiligheid en gevaar in de digitale wereld genereert een nieuw onderzoeksnetwerk

Het Kiem-project ‘Interdisciplinaire benaderingen van de studie van veiligheid en gevaar in de digitale wereld’ bracht onderzoekers samen die verschillende vormen van schadelijk en problematisch online gedrag en hun impact bestudeerden.

Hallo Olga, wat was het doel van het project?

‘Onderzoekers uit verschillende vakgebieden samenbrengen in een tweedaags evenement waar we ons onderzoek laten zien en elkaar leren kennen. Wij hopen dat dit een springplank zal zijn voor verdere samenwerkingen in diverse vormen en wellicht later voor grotere projecten. De meesten van ons hadden elkaar nog nooit ontmoet, dus het was ook een netwerkevenement. De deelnemers aan de workshop waren afkomstig van diverse binnen- en buitenlandse universiteiten. Het ging erg goed. Er was een breed scala aan disciplines, zowel sociale en gedragswetenschappen als computationele benaderingen, bijvoorbeeld het gebruik van kunstmatige intelligentie om schadelijke inhoud te detecteren en toepassingen van natuurlijke taalverwerking om haatzaaiende uitlatingen in onlinecommunicatie op te sporen. Er was een goede mix van onderwerpen en manieren van delen en discussiëren.’

Wat zijn de resultaten van het evenement?

‘We bespreken de belangrijkste onderwerpen waarvan we denken dat we verder kunnen samenwerken. Een van de onderwerpen die naar voren kwamen was technologisch gefaciliteerd seksueel geweld, waarbij inzicht werd verkregen in het fenomeen en de groepen die daarvoor kwetsbaar zijn. Er waren verschillende mensen in de groep die ervaring hadden met het onderzoeken van beeldmisbruik en het onderzoeken van seksueel geweld en seksueel slachtofferschap in een online context. Daarnaast bespreken we de wisselwerking tussen online en offline ervaringen bij het bepalen van dit risicolandschap. Hoe de offline ervaringen van mensen, zoals tegenslagen in hun jeugd, bijvoorbeeld de online ervaringen van jongeren kunnen vormgeven. Het was erg leuk om elkaar te ontmoeten en ideeën uit te wisselen. De volgende stap, als we ambitieuzere langetermijnprojecten willen aanvragen, is het opbouwen van structurele samenwerking.’

Wat is volgens jou het grootste voordeel van het op deze manier samenkomen van wetenschappelijke disciplines?

‘Ik geloof sterk in een interdisciplinaire benadering van onderzoek, vooral in online gedragsonderzoek. Misschien wil je psychologische aspecten bestuderen, maar hoe ga je dat doen als je niet samenwerkt met mensen die je kunnen helpen bij het verzamelen van data, die begrijpen hoe taalkundige data werken en hoe je die moet verwerken? En andersom, als mensen zonder psychologische kennis naar hun werk gaan? Gesprek tussen disciplines is goed en verrijkt ook persoonlijke ideeën.’

Wat vindt u van de Kiem-beurs als instrument om interdisciplinair werk te stimuleren?

‘Het is een goed instrument dat flexibel is in wat gefinancierd kan worden en hoe. Ze leggen je niets op. Het is een goede manier om je portfolio uit te breiden, zowel voor beginnende onderzoekers als voor onderzoekers die net in Leiden zijn gaan werken. Kiem biedt een goede springplank.’

Afbeelding: Markus Spiske/Unsplash