Oproep aan extreem langlevende gezinnen

Vrijdag 5 juli, 14.54 uur

Algemeen

REGIO – Onderzoekers in Leiden roepen mensen van 75 jaar en ouder uit gezinnen die minimaal 90 jaar zijn geworden op om deel te nemen aan een landelijk onderzoek. Het doel is om de sleutel te vinden tot een langer en gezonder leven. Om het hen makkelijker te maken, gaat een medisch team hiervoor speciaal bij mensen thuis.

Onze gezondheid wordt voor een groot deel bepaald door onze genen, maar ook omgevingsfactoren zijn van belang. Sterker nog, we kunnen het zelf controleren en beïnvloeden wanneer dat nodig is. Dit is één van de resultaten van onderzoek naar langlevendheid dat al twintig jaar wordt uitgevoerd in het Leids Universitair Medisch Centrum. Dr. Niels van den Berg en Eline Slagboom, hoogleraar Moleculaire Epidemiologie bij het LUMC, ontdekten eerder dat een lang leven inherent is aan het DNA van gezinnen waarin mensen van generatie op generatie extreem oud worden. Maar een lang leven betekent niet altijd gezond ouder worden.

Gezondheidsprofiel

Niels van den Berg: “In ons onderzoek naar langlevende families in Leiden zagen we dat hoe langer de voorouders leven, hoe lager het sterfterisico is vergeleken met hun leeftijdsgenoten. Hoe lager het risico op hart- en vaatziekten, stofwisselingsziekten of meer ziekten tegelijk. Kinderen uit langlevende gezinnen hebben op middelbare leeftijd ook minder medicijnen nodig en hebben een gunstiger gezondheidsprofiel op middelbare leeftijd. Mensen uit langlevende gezinnen ontwikkelen hun eerste ziekte gemiddeld tien jaar later dan hun tijdgenoten. “

Ziekten voorspellen

Het onderzoek richt zich op de vraag hoe het ziekteproces gemeten kan worden, onder het motto ‘Better safe than sorry’. “Genetisch onderzoek kan het risico op bepaalde ziekten voorspellen, maar geeft geen informatie over of en wanneer dit zal gebeuren”, legt Eline Slagboom uit. “Dit kan worden bereikt door de metabolieten in ons bloed te meten.” Metabolieten zijn kleine chemicaliën zoals glucose en vetten die meer informatie geven over wat er in het lichaam gebeurt. Ook de effecten van iemands omgeving en levensstijl kunnen op deze manier worden gemeten. Eline Slagboom: “Wij hebben ontdekt dat je je gezondheid nog steeds sterk kunt verbeteren, ook als je al ouder bent dan 65 jaar. Denk aan factoren als voldoende beweging en slaap, goede voeding, minder stress en het onderhouden van een sociaal netwerk.”

Telefoongesprek

De onderzoekers hebben hun onderzoeksgebied nu uitgebreid naar langlevende mensen in heel Nederland. Niels van den Berg: “Er staat nu een oproep om deel te nemen op de website Leidenlangleven.nl. Geschikte kandidaten zijn mensen van 75 jaar of ouder die een broer of zus hebben van minstens dezelfde leeftijd en wier vader of moeder ooit minstens 90 jaar oud is geworden.” Registratie omvat het eenmalig invullen van vragenlijsten en het afnemen van bloedmonsters bij mensen thuis. Niels van den Berg hoopt dat ook huisartsen, familieleden en mantelzorgers gehoor zullen geven aan de oproep: “Dit levert een belangrijke bijdrage aan de gezondheid van de hele samenleving. Hoe fantastisch zou het zijn als we ziekten vroegtijdig kunnen opsporen en ouderen langer vitaal kunnen houden.”