Problematische schulden kosten de samenleving jaarlijks minstens 8,5 miljard euro

De problematische schulden van huishoudens kosten de samenleving jaarlijks minstens 8,5 miljard euro, ongeveer 1 procent van het bruto binnenlands product. Dit naar aanleiding van een onderzoek in opdracht van functionarissen van verschillende ministeries.

In een Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) onderzochten ambtenaren de ‘probleemschulden’ van huishoudens; schulden die iemand nu of in de nabije toekomst niet meer kan betalen. Bijna 9 procent van de Nederlandse huishoudens kampt met deze problematische schulden: 730.000 huishoudens. Volgens ambtenaren is dit een “algemeen en hardnekkig probleem”, maar zij concluderen ook dat het beleid van het kabinet en zijn voorgangers op dit vlak niet goed genoeg werkt.

Panteia, Hogeschool Utrecht en Nibud schatten de kosten namens het kabinet in op minimaal 8,5 miljard. Het bedrag is een ‘conservatieve schatting’ en wordt grotendeels ‘doorgegeven aan de samenleving’, aldus de onderzoekers.

De kosten bestaan ​​uit directe kosten van de betrokken partijen (zoals crediteuren, rechters en overheden), maar ook uit kosten die voortvloeien uit probleemschulden. Mensen met schulden hebben vaak langdurig last van stress, “wat kan leiden tot ziekteverzuim, productiviteitsverlies en extra zorgkosten.” Ook bedrijven kampen met schuldenproblemen.

ketting probleem

Het ‘aanhoudende’ probleem zit vooral in de ‘keten’ van betrokken partijen. Soms hebben deze te veel met elkaar te maken en zijn ze tegelijkertijd veel van elkaar afhankelijk. Het kabinet heeft vooral ambities, maar laat de uitvoering te veel ‘in handen van private partijen, onafhankelijke rechters en autonome gemeenten’. Als gevolg hiervan ontbreekt de politieke eenheid.

De overheid moet ook onderzoek doen naar de oorzaken van schulden: “onvoldoende inkomen, veranderde levensomstandigheden, buitensporige (structurele) bestedingen, verslavingen, de huidige consumptiemaatschappij.”

Als mensen eenmaal in de schulden komen, moet de schuldhulpverlening beter, bijvoorbeeld door eerder hulp te bieden. Bovendien melden zich nog steeds zeer weinig mensen met problematische schulden bij de gemeente.

Demissionair minister Carola Schouten (Armoedebeleid) stuurde het onderzoek naar de Tweede Kamer, maar geeft aan dat de reactie overeenstemt met die van haar opvolger. Op 2 juli staat het nieuwe kabinet op het podium.

Bron: ANP