Locaties nabij Geleenbeek aangewezen als overstromingsgebied

Het bestuur van het Waterschap Limburg heeft het reglement van Legger en het Waterschap aangepast.

Het terrein langs de Geleenbeek is aangewezen als zogenaamde ‘overstromingszone’. Het is de bedoeling dat deze gebieden ruimte beschikbaar hebben om overtollig water op te vangen om overstromingen in stedelijke gebieden te voorkomen.

De aanwijzing is gebaseerd op de voorspelling van een computermodel dat deze gebieden zullen overstromen tijdens extreme regenval, die gemiddeld eens in de 100 jaar voorkomt. Volgens het waterschap neemt door de klimaatverandering het belang van maximale waterberging en het behoud van natuurlijke overstromingsruimte toe.

Dat is de reden dat regelgeving beperkingen oplegt aan de bebouwing en ophoging van land dat is aangewezen als overstromingsgebied. Deze gebieden, die bij extreme regenval en hoge afvoeren daadwerkelijk kunnen overstromen, kunnen zonder vergunning niet worden gebruikt voor (nieuw)bouw of (nieuw) gebruik dat de ruimte voor water verkleint. Dit zou leiden tot meer overstromingen en aanzienlijke schade bij een overstroming, bijvoorbeeld in kwetsbare stedelijke gebieden.

Eigenaars gaan in beroep tegen de aanwijzing

Sommige grondeigenaren/gebruikers van gronden langs Geleenbeek zijn het niet eens met de bestemming. Volgens hen zal hierdoor de waarde van hun grond afnemen omdat er restricties gelden en het waterschap na aanwijzing minder inspanningen zal leveren om te voorkomen dat hun grond overstroomt. Ook vinden zij het onredelijk en in strijd met eigendomsrechten dat zij hun land niet langer zonder vergunning kunnen beschermen tegen overstromingen. Zij mogen immers niet meer zonder toestemming hun eigen land bouwen of verbouwen.

Beslissing van de rechtbank

De rechtbank heeft de beroepen ongegrond verklaard. De rechtbank oordeelt dat de aanwijzing is gebaseerd op de feitelijke conclusie dat het land bij extreme regenval zal overstromen. De aanwijzing betekent niet dat de zorgplicht van het waterschap om overstromingen voor rechthebbenden te voorkomen of zoveel mogelijk te beperken, verandert. Het is geen gebied, zoals een retentiegebied, dat het waterschap bij hoogwater opzettelijk onder water zet.

Vergunningseis

Voor activiteiten die de waterbergingscapaciteit van het gebied (kunnen) verminderen, geldt wel een vergunningplicht. Indien aanvragers in de toekomst een vergunning aanvragen, kan tegen een weigering of tegen een verlening onder beperkende voorwaarden beroep worden ingesteld bij de bestuursrechter. Ook beschikt het waterschap over een compensatieplan waarop een beroep kan worden gedaan.

De rechtbank oordeelt daarom dat het waterschap het algemeen belang dat met de aanwijzing van overstromingsgebieden wordt gediend zwaarder mocht wegen dan het individuele belang van eisers om deze aanwijzing niet te doen.

Goede basis

Volgens de rechtbank heeft het waterschap dit standpunt goed onderbouwd en is het besluit gebaseerd op een passende belangenafweging. De rechtbank is voorts van oordeel dat de verdachte aannemelijk heeft gemaakt dat de aanwijzing passend en noodzakelijk is om overstromingen in stedelijke gebieden tegen te gaan en niet in strijd is met eigendomsrechten.

Bron: Rechtbank Limburg, 17-06-2024