Zorgen over epidemisch parvovirus, gevaarlijk voor foetussen: ‘Nooit eerder gezien’ | RTL Nieuws

Het onderwerp werd deze week op de kaart gezet door LUMC-hoogleraar verloskunde Monique Haak. Ze luidt de noodklok over de verspreiding van het virus in een bericht op haar LinkedIn-pagina. ‘Er vindt stilletjes een enorme golf van infecties plaats, die volkomen gezonde foetussen bedreigt’, schrijft hij.

Nog nooit eerder gezien

De cijfers achter de hulpkreet zijn helder, vertelt Haak desgevraagd aan RTL Nieuws: ‘De meeste jaren behandelen we één of twee foetussen voor een infectie. Soms kunnen het er vier of vijf zijn, het maximum dat we hebben gezien was zes. In zes maanden tijd hebben we al ruim twintig behandelingen uitgevoerd. Een piek van deze omvang hebben we nog nooit gezien.”

De oproep richt zich vooral tot professionals, dat wil zeggen verloskundigen en huisartsen. De symptomen zijn voor zwangere vrouwen moeilijk te onderscheiden, maar gezondheidswerkers zijn getraind om de symptomen te herkennen. “Het is dus vooral een oproep om alerter te zijn”, zegt hij.

Haak benadrukt dat hij geen paniek wil zaaien: “Het komt nog steeds zelden voor. In de meeste gevallen waarin een zwangere vrouw het parvovirus oploopt, gebeurt er niets met de foetus.”

Parvovirusinfecties verlopen vrijwel altijd zonder problemen. Het virus veroorzaakt de vijfde ziekte, een bekende kinderziekte. De infectie is onschadelijk voor kinderen, het gaat meestal om uitslag en vlekjes op de huid, soms gepaard gaand met koorts en jeuk. Volwassenen die het virus oplopen, kunnen gewrichtspijn en stijve handen en voeten ervaren.

In zeldzame gevallen gevaarlijk

Maar als een zwangere vrouw besmet raakt, kan dit in zeldzame gevallen gevaarlijk zijn voor de foetus. Als de infectie niet wordt behandeld, kan dit zelfs leiden tot doodgeboorte.

Bovendien heeft volgens het RIVM tussen de 60 en 70 procent van alle vrouwen het virus al vóór hun vruchtbare periode gehad. Ze kunnen het niet opnieuw samentrekken of doorgeven aan de foetus.

“Het virus is alleen gevaarlijk voor de foetus tijdens de eerste twintig weken van de zwangerschap”, legt Haak uit. “In die fase kan bloedarmoede ontstaan. En dat kan leiden tot doodgeboorte.”

Wanneer het virus wordt gedetecteerd bij een zwangere vrouw en de foetus ziek lijkt, wordt een bloedtransfusie aan de foetus gegeven. In Nederland wordt deze procedure alleen in het LUMC uitgevoerd. “Van de zwangere vrouwen die wij behandelen, gaat in negen van de tien gevallen alles goed”, zegt Haak.

Een klein deel van de kinderen krijgt later te maken met leer- en ontwikkelingsproblemen. “Maar dit gold alleen voor kinderen die ernstiger ziek waren door de infectie.”

Onderzoeksinstituut Nivel meldt een stijging van het aantal vijfde ziektebesmettingen, niet alleen in Nederland, maar in heel Europa.

Bijpraten na de coronaperiode

Een woordvoerder van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) beweert dat er mogelijk een verband is met de coronaperiode. “Tijdens de lockdowns zijn relatief weinig mensen besmet geraakt met dit virus. Mogelijk herstelt het zich nu. Maar nog steeds zien we elke drie tot vijf jaar een heropflakkering van het virus, dus in die zin is er niets vreemds aan de hand.”

Wat is de vijfde ziekte?

Een van de bekendste beginproblemen; Dit zijn zeer besmettelijke ziekten, dus de meeste mensen lopen ze op in de kindertijd. Zodra de ziekte voorbij is, bent u voor de rest van uw leven immuun. Deze kinderziekten zijn: mazelen, roodvonk, rubella, vierde ziekte, vijfde ziekte, zesde ziekte en waterpokken. Ook hand-, voet- en mondziekte en de bof worden vaak genoemd op deze lijst.

De vijfde ziekte wordt veroorzaakt door parvovirus B19. Het wordt overgedragen via speekseldruppeltjes of een bloedtransfusie. Zwangere vrouwen kunnen het via de bloedbaan doorgeven aan de foetus.

Er bestaat geen vaccin tegen het parvovirus. Dit heeft zich niet ontwikkeld omdat de ziekte bij mensen relatief onschadelijk is en meestal na een week verdwijnt.