Parkeren of parkeren? Steden hebben moeite om meer groen te creëren

• 

  Yoeri Vugts

  redacteur Nieuwsuur

Komt er een appartementengebouw of een tuin? Een verharde parkeerplaats of een bomenstrook? Steden hebben moeite om meer groen aan te leggen om beter bestand te zijn tegen de klimaatverandering.

De Algemene Rekenkamer Utrecht heeft onderzoek gedaan naar het ecologische beleid van die gemeente. Conclusie: De ambitie om meer groen te creëren is groot, maar daar is niet genoeg geld voor beschikbaar. De Rotterdamse Rekenkamer kwam vorige maand tot dezelfde conclusie.

Utrecht wil per woning minimaal 75 vierkante meter openbaar groen, zoals een park, planten en bomen. Maar in plaats van een toename zien onderzoekers een afname: van 68 vierkante meter naar 65,5 vierkante meter groen per woning.

“De afgelopen zeven jaar is het aantal huishoudens in Utrecht met ongeveer 7 procent toegenomen”, zegt Nanda ‘t Lam van de Rekenkamer. “Het groenoppervlak nam in die periode slechts met 2,5 procent toe. Over het algemeen hadden mensen dus minder vegetatie in hun omgeving.”

Wethouder Linda Voortman onderkent dat de aanleg van parken en bomen geen gelijke tred kan houden met de groei van de stad. Het blijft een dilemma voor de gemeente. “Bewoners zijn voorstander van meer groen. Maar zodra je zegt: ‘Het gaat ten koste van die parkeerplaats’, krijg je met sommige mensen een lastig gesprek.”

Groen gaan heeft veel voordelen, zegt ‘t Lam, tevens milieuwetenschapper. “Er zullen warmere en drogere zomers komen. Het vervangen van stenen door vegetatie helpt de stad koeler te maken en water vast te houden. Dit heeft ook voordelen voor de gezondheid.”

In veel steden is het patroon hetzelfde, zegt landschapsarchitect John Boon van ingenieursbureau Arcadis: te weinig geld, stadsdiensten die niet goed samenwerken. Belangen kunnen ook botsen: het ene departement moet zich richten op meer woningbouw, terwijl een andere sector van ambtenaren vooral bezig is met meer natuur.

Ook het nationale karakter is niet goed. ‘In Nederland willen we huizen op de begane grond, elk met een eigen tuin. Maar als we echt groene steden willen bouwen, moeten we de lucht in. Het hoeft geen toren van twintig verdiepingen te zijn, maar vijf. bijvoorbeeld met een groene patio.”

Als voorbeeld van een succesverhaal noemt Boon het eiland Java in Amsterdam. “Het mooie is dat er veel mensen op dezelfde plek wonen en dat alles toch een groen aspect heeft. Elke woning komt uit op grote patio’s, waar rust heerst en mensen elkaar kunnen leren kennen.”

Uit meerdere onderzoeken blijkt dat uitzicht op groen de gezondheid verbetert. Boon: “Eigenlijk zeggen wij: iedereen zou vanuit zijn huis minimaal drie bomen moeten zien. En groen stimuleert mensen om te lopen en te fietsen.”

Tegelijkertijd is het van belang dat gemeenten realistische doelstellingen stellen, zegt ‘t Lam van de Rekenkamer Utrecht. “Het kan niet zo zijn dat er bij bewoners steeds weer verwachtingen worden gewekt over meer groen en deze uiteindelijk niet worden waargemaakt. Dit ondermijnt het vertrouwen dat mensen in de overheid hebben.”

Utrecht is echter niet van plan de ambities terug te schroeven, zegt wethouder Voortman. Hij wil extra geld van de rijksoverheid. “We bevinden ons in moeilijk financieel water. De regering zou graag zien dat er meer woningen worden gebouwd, dus we moeten er ook voor zorgen dat er geld is voor groen.”