Hoogleraar pleit voor meer aandacht voor hersenschade bij jonge criminelen

Hersenbeschadiging kan het gedrag van een persoon aanzienlijk beïnvloeden. Zo raken mensen met NAH soms makkelijker overprikkeld, kunnen ze moeilijker omgaan met stress en leiden moeilijke situaties soms sneller tot agressie. “Dat maakt je kwetsbaarder voor crimineel gedrag.” Tijdens gerechtelijke procedures komen er momenteel weinig verzoeken voor hersenscans of ander hersenonderzoek binnen. Volgens de speciaal aangestelde docent valt er nog veel te winnen.

Goede zorg

Kempes is van mening dat het bij de rechter aankaarten van niet-aangeboren hersenschade eerlijker is voor de verdachte. Hierdoor wordt ook de kans op recidive verkleind. Gelet op de verwondingen kan de verdachte niet worden veroordeeld tot een gevangenisstraf, maar tot TBS. Ook TBS-behandelingen hebben meer succes als de blessuregeschiedenis duidelijk is. Als iemand moeite heeft zich te concentreren of impulsen te reguleren, kunnen bepaalde behandelingen hem helpen vroegtijdig af te vallen.

Geen gratis pas

Hersenbeschadiging is echter geen vrijbrief voor jongeren om crimineel gedrag te vertonen. “Je kunt niet met een hersenscan rondzwaaien en zeggen: ‘Kijk, ik kon er niets aan doen.’ “Als jij of ik een klap op je hoofd krijgen, vertonen we niet meteen crimineel gedrag.” En dit is ook de reden waarom Kempes zijn betoog nuanceert. Voor een jongere die opgroeit in een gezin waar veel liefde en aandacht is, hoeft de blessure geen extra effect op zijn gedrag te hebben. Maar voor een jongere die met veel stress opgroeit, liggen de zaken anders. Daar kunnen de problemen erger worden. Gedragsdeskundigen kunnen hier bij de rechter rekening mee houden. Een door Kempes ontwikkelde beslisboom kan helpen om tijdens een zaak te bepalen of aanvullend onderzoek nodig is.

Door: Nationale Gezondheidsgids / Johanne Levinsky