Museum vindt oude schat in vier uur terug: ‘Kortste tentoonstelling ooit’

De expositie van een Romeins ambacht in Nistelrode duurde slechts vier uur. De Nistelrode Bronsschat werd twintig jaar geleden bij toeval gevonden tijdens graafwerkzaamheden voor de aanleg van de snelweg A50 en is sindsdien tentoongesteld in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Zaterdag keert het 30-delige servies voor een week terug naar zijn ‘thuisstad’ in Brabant.

Het gebrek aan veiligheid belemmerde het proces echter. Het enige dat overblijft van de tentoonstelling is een kaal dorpshuis, met lege vitrines en een paar brochures, vertelt Henk Geurts teleurgesteld aan Omroep Brabant. Hij is lid van de plaatselijke geschiedeniskring die zich al jaren voorbereidt om de schat een week lang naar Nistelrode te brengen.

Afgelopen zaterdag vond de inhuldiging plaats op het gemeentehuis, met genodigden en pers. “Deze plek ligt op een paar honderd meter van de vindplaats”, zegt Geurts.

Een eerste veiligheidsanalyse was prima, zegt Geurts. Maar zaterdagavond, na de inauguratie, was hij op een feestje en kreeg hij een telefoontje van de wethouder. Uit veiligheidsoverwegingen kon de kunstschat niet in het gemeentehuis blijven.

Sterker nog, de Bronzen Schat was al op weg terug naar Leiden. “Eerst dacht ik dat het een grap was. versteld staan. Toen vielen er harde woorden”, zegt Geurts.

Het gemeentehuis slaagde donderdag niet voor een tweede veiligheidscontrole. Het verantwoordelijke raadslid Marius Tielemans wist dit, maar liet de inhuldiging plaatsvinden zonder de lokale organisatoren hiervan op de hoogte te stellen. Vragen over waarom hij zo handelde, wil hij niet beantwoorden.

Geurts is boos en teleurgesteld. “We hebben hard gewerkt om dit mogelijk te maken. Toen ik zaterdagmiddag sloot, stonden hier twee beveiligers op het gemeentehuis. Ze bleven hier dag en nacht, dus ik dacht: hier is het veilig.”

De inwoners van Nistelrode zijn boos, zegt Geurts. “Ik kreeg tijdens de Pinkstervakantie zoveel negativiteit uit de stad dat ik besloot terug te keren naar huis.”

De vondst in 2004 van serviesgoed uit de Romeinse tijd was uniek: nog nooit eerder werd in Nederland een bronzen schat met zoveel voorwerpen gevonden. Veel van de voorwerpen zijn gebruikt voor het bereiden, serveren en drinken van wijn. Ze dateren naar schatting uit de 3e eeuw na Christus. De eigenaar begroef het waardevolle serviesgoed met grote voorzichtigheid, mogelijk om te voorkomen dat het zou worden gestolen.

Wat er met de beveiliging gebeurde, wil het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden niet zeggen. “We doen geen uitspraken over veiligheidskwesties. Ook vinden we het jammer dat hij maar één dag is blootgesteld. Er zijn hier alleen maar verliezers.”

In Nistelrode is een tentoonstelling over de schat, met drie replica’s ervan. Ze blijven daar, maar “dat is natuurlijk niet de echte schat.”