Het kabinet wil dat de Eemshaven weigert Russische vissersschepen te bespioneren

Dat maakte minister van Defensie Kajsa Ollongren dinsdag bekend in de Tweede Kamer. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft het havenbedrijf Groningen Seaports laten weten dat dit Russische schip geen ontheffing meer kan krijgen om aan te meren, zegt Ollongren in antwoord op Kamervragen van Isa Kahraman van de NSC.

In het wekelijkse vragenuur reageerde de Tweede Kamerfractie van de NSC op een uitzending van het onderzoeksprogramma Pointer, waarin vorige week werd beweerd dat koelschepen vol vis van het Russische bedrijf Norebo worden gebruikt om buitenlandse havens te bespioneren. Al jaren meert er elke twee weken een Norebo-boot aan in de Eemshaven om vis aan te voeren die in Nederland wordt gebruikt voor kibbeling en gourmetvis.

De inlichtingendiensten hadden eerder al gewaarschuwd

Ollongren bevestigde dat Defensie de spionagedreiging onderzoekt. Volgens de minister werd hiervoor enkele jaren geleden al gewaarschuwd door de militaire inlichtingendienst van de MIVD. “Wij zijn hier alert op en hebben onze medewerkers gewaarschuwd hier waakzaam voor te zijn”, zei hij.

De Eemshaven is zelf geen militaire haven zoals Den Helder, maar de haven wordt gebruikt voor militaire doeleinden. Militair materieel wordt vaak achterwege gelaten. Juist op de momenten waarop dit gebeurt, wordt bijzondere aandacht besteed, aldus Ollongren.

Volgens meerdere gedeputeerden heeft Poetin herhaaldelijk aangegeven dat ook niet-militaire schepen voor spionage kunnen worden ingezet. De minister bevestigt dit: “Het zijn ook beroeps- en onderzoeksschepen. Niet alleen als ze een haven aandoen, maar ook als ze er gewoon doorheen varen.”

Naast de Eemshaven bestaat er ook angst voor spionage op de Noordzee en sabotage van kabels, olieplatforms en gasleidingen. Om deze reden probeerde de regering eerder een einde te maken aan de betrokkenheid van Gazprom bij gasboringen in de Noordzee.

Noordzeestrategie voor aardgas nog niet afgerond

De Tweede Kamerleden van VVD en CDA vroegen de minister naar de strategie voor de Noordzee, waar de Kamer vanwege deze gevaren enkele jaren geleden om vroeg. Volgens Ollongren wordt aan een dergelijke strategie gewerkt, maar doet de overheid er al alles aan om spionage te voorkomen, terwijl de Noordzeestrategie nog niet is afgerond. Dat de hele strategie zo lang duurt, heeft met geld te maken.

“Maar we beschermen onze militaire infrastructuur en onze militaire locaties volledig.”

Groningen Seaports weigerde dinsdagmiddag te reageren omdat “er op dit moment nog geen officieel besluit bij ons bekend is gemaakt”.