Obesitas en een ongezonde levensstijl veroorzaken bij steeds meer Nederlanders ziektes en kwalen

Karolina Wolvekamp, ​​51, voelde zich al een tijdje onwel toen ze een paar jaar geleden naar de dokter ging. Voor de zekerheid besluit ze een bloedtest te laten doen. Een paar dagen later kreeg hij via de telefoon te horen dat hij diabetes type 2 had, een vorm van diabetes. “Dat verraste mij”, zegt hij. “Omdat ik ook verpleegkundige ben, weet ik goed wat de ziekte inhoudt.”

Wolvekamp realiseert zich dat hij een groot risico loopt op ernstige complicaties met deze aandoening. “En dat had ik niet verwacht.” De arts schrijft medicijnen voor die u direct kunt innemen. Maar ze wil dat hij haar naar de diëtist stuurt. De kans is groot dat u ziek bent geworden omdat u te zwaar bent. “Dus ik wilde beginnen met mijn voeding.”

Tegelijkertijd besluit hij samen met een therapeut aan zijn onderliggende trauma’s te werken. Haar zoon stierf bijvoorbeeld bijna tijdens de bevalling en bleef gehandicapt achter. Zijn moeder stierf een paar jaar geleden ook aan kanker. “Als ik me er ongelukkig of verdrietig over voelde, at ik”, zegt hij. ‘Om mij in slaap te sussen. En die cirkel wilde ik doorbreken.”

Voorstadium

In ons land leven ruim 1,1 miljoen mensen met diabetes type 2. Volgens het Diabetesfonds komen daar wekelijks ongeveer duizend mensen bij. Het lijkt erop dat de teller nog een tijdje blijft stijgen. Onderzoekers van de Universiteit Maastricht concluderen nu dat nog eens 1,4 miljoen mensen tussen de 40 en 75 jaar een groot risico lopen om ziek te worden de komende jaren.

“Deze groep heeft al prediabetes”, zegt Miranda Schram, hoogleraar diabetesepidemiologie aan de Universiteit Maastricht. Dat is een voorstadium van de ziekte. “En daardoor heb je meer kans op bijvoorbeeld een hartaanval of kanker.” Er bestaat ook een risico op beschadiging van kleine bloedvaten en organen. Als ze uiteindelijk diabetes krijgen, zullen er allerlei ernstige aandoeningen ontstaan.

Wetenschappers van de Universiteit Maastricht doen al jaren onderzoek naar de preventie, oorzaken en behandeling van diabetes type 2. Ze volgen een groep van 10.000 mensen. Hierdoor kunnen we nu berekenen hoeveel mensen in totaal prediabetes hebben. Vaak weten mensen niet eens dat ze ziek zijn.

Diagnose

“Soms duurt het tien jaar voordat iemand uiteindelijk de diagnose krijgt”, zegt Diena Halbertsma, directeur van het Diabetes Fonds. Een deel van de schade is al aangericht, zegt hij. Je bent verrast hoeveel mensen al prediabetes lijken te hebben. Het zijn er 300.000 meer dan jarenlang werd gedacht.

Volgens haar stevenen we af op een regelrechte diabetescrisis. ‘Als we nu niets doen, gaat het helemaal mis’, zegt hij. “Dan zal binnen vijftien jaar één op de drie volwassenen ouder dan 45 jaar diabetes type 2 hebben.” Een van de belangrijkste oorzaken van prediabetes en diabetes is een ongezonde levensstijl. Het aantal mensen met deze aandoening neemt toe omdat steeds meer mensen overgewicht hebben.

Ruim de helft van de Nederlanders heeft momenteel overgewicht. Het zijn er zo veel dat we niet meer over een individueel probleem kunnen praten, maar over een maatschappelijke opgave, zegt Halbertsma. Hij zegt dat het tijd is dat politici en de voedingsindustrie hun verantwoordelijkheid nemen. “Eindelijk, stel die slimme belasting op suiker in en verlaag de BTW op groenten.”

Online-test

Juist omdat het zo belangrijk is om in een vroeg stadium aanwezig te zijn, ontwikkelde het fonds een online diabetestest die mensen kunnen doen. Hierdoor kunnen ze zien of ze een hoog risico lopen op de ziekte. “Als dat het geval is, raden we aan om naar de dokter te gaan. Dit kan bepalen of diabetes echt bestaat.”

De laatste jaren zijn niet altijd gemakkelijk geweest voor Wolvekamp. Ze eet alleen gezonde, beperkte koolhydraten. Terwijl anderen snel een broodje smeren als ze honger hebben, besteedt zij nu veel meer tijd aan het bereiden van haar maaltijden. “En dat vind ik niet altijd leuk.”

Maar het heeft zijn vruchten afgeworpen. Ze is niet alleen 23 kilo afgevallen, ze is ook een van de weinigen die volledig is hersteld van diabetes. Ze vecht gewoon tegen prediabetes. Ze ziet hem vooral als stok achter de deur. “Ik zal er alles aan doen om de rest van mijn leven gezond te blijven.”