Norman uit Irak en Ali uit Syrië vangen asielzoekers op op station Emmen. Zij identificeren in korte tijd de ‘onruststokers’

Opeens valt hij. De Marokkaan, gekleed in een paarsroze trainingspak, valt met zijn gezicht naar beneden op de stoep voor station Emmen. Zijn lichaam stijf, armen langs zijn lichaam. Het blijft plat.

Politieagenten gekleed in felgeel komen onmiddellijk naar voren en twee jonge mannen in blauwe ‘gastheer’-vesten komen helpen. Het is slechts een kwestie van seconden voordat ze arriveren. Op station Emmen wordt iedereen streng in de gaten gehouden.

“Heb ik je dat verteld?”, zegt een vrouw in een blauw uniform met ‘toezicht’ op de rug. “Ik zag hem met zijn ogen rollen en wankelen toen hij een kaartje moest kopen.”

Toename van incidenten door extra controles of extra ongemakken?

Het is slechts een klein treinstation, aan het einde van de spoorlijn Zwolle-Emmen. De beveiliging en het toezicht zijn hier echter geweldig. De reden: er zijn ongeregeldheden op het station en op het openbaar vervoer door enkele asielzoekers die van en naar Ter Apel reizen.

Woensdag was de spoorlijn naar Zwolle, de ‘Vechtdallijn’, opnieuw in het nieuws. Het aantal incidenten op de lijn is in het eerste kwartaal van dit jaar verachtvoudigd. Volgens luchtvaartmaatschappij Arriva komt dit doordat er vaker gecontroleerd wordt, waardoor meer ticketontduikers beboet worden. Er zou geen agressie meer zijn.

Spoorwegvakbond VVMC beweert dat deze controles tot nog vervelender situaties voor het treinpersoneel leiden. Volgens de vakbond is de onveiligheid toegenomen.

Niet alleen in de trein, ook op station Emmen komen regelmatig incidenten met asielzoekers voor. Vaak omdat ze geen kaartjes hebben voor zowel de bus naar Ter Apel als de trein naar Zwolle. Wanneer ze hiermee geconfronteerd worden, reageren sommigen op een intimiderende of agressieve manier. Het gaat om dezelfde groep die in Ter Apel en omgeving voor problemen zorgt: vooral mannen uit Marokko en Algerije, aldus betrokkenen.

‘Zet hem in stabiele zijligging!’

Tien minuten eerder zat de gevallen Marokkaan met twee Algerijnen op een bankje. Ze zeiden dat ze in Ter Apel verbleven, maar voelden zich daar ‘gevangen’. De Marokkaan klaagde over het eten, een van de Algerijnen zei dat hij naar Duitsland ging.

De andere Algerijn had het over een wanhopige situatie in Algerije, waar er geen werk of toekomst voor hem zou zijn, toen de Marokkaan plotseling viel en iedereen op hem af rende.

Nadat hij een tijdje stil op de stenen heeft gelegen, begint hij spastische bewegingen te maken, alsof hij een epileptische aanval heeft. “Zet hem in een stabiele zijligging!” roept een van de beulen. Een Qbuzz-chauffeur belt een ambulance. Een van de gastheren controleert zijn adem (“geen alcohol”) en houdt zijn hoofd vast.

De gastheren zijn zelf asielzoekers die kampen met ongemak.

Deze gastheren in hun blauwe hesjes zijn zelf asielzoekers. Ali, uit Syrië, woont in asielcentrum Assen, Norman, uit Irak, woont in asielcentrum Zweeloo. Ze geven er de voorkeur aan om hun echte en volledige naam niet te noemen, ‘om ingewikkelde redenen’.

“Wij zijn hier om te helpen”, zullen ze in vloeiend Engels zeggen na het incident met de Marokkaan. Nieuw aangekomen asielzoekers worden in de bus naar Ter Apel begeleid en geholpen met kaartjes. “Als je het aan een gehaaste Nederlander moet vragen die nog niet heeft geluncht, raakt hij geïrriteerd”, zegt de joviale Norman met het Yankee-accent dat hij heeft overgenomen van de Amerikaanse mariniers in Irak. “Wij spreken de taal.” Het is vrijwilligerswerk, het Centraal Orgaan opvang asielzoekers geeft hen daarvoor een vergoeding van 14 euro per week.

De meeste asielzoekers zoeken alleen maar hulp. Maar er is ook een groep die problemen veroorzaakt: ‘de onruststokers’, zoals Ali en Norman ze noemen. “We herkennen ze onmiddellijk.” Gastheren hebben geen bevoegdheid om op te treden, maar ze kunnen wel ingrijpen. “We hebben onze technieken”, zegt Norman met een veelbetekenende glimlach.

De hosts worden ingezet op de stations in Emmen en Zwolle. “Het zou mooi zijn als we ook met de trein kunnen reizen”, zegt Ali. “Onze aanwezigheid helpt, we hoeven het alleen maar aan de autoriteiten hier te vragen.”

Bent u ziek, heeft u middelen gebruikt, gebruikt u medicijnen?

De Marokkaan gaat ineens rechtop zitten en kijkt verdwaasd om zich heen. Hij lijkt niet te weten waar hij is. Blijf zitten, dringen de executeurs-testamentair aan. De gastheren vertalen instructies en vragen. Bent u ziek, heeft u middelen gebruikt, gebruikt u medicijnen? Als de ambulance arriveert, zegt hij dat hij zijn benen niet kan voelen. Ze stopten hem in de ambulance om hem te onderzoeken en brachten hem uiteindelijk weg.

De ene Algerijn is al verdwenen, de ander neemt de bus terug naar Ter Apel, nadat hij van de boa’s (speciale opsporingsagenten, ook wel “handhaving” genoemd) opdracht heeft gekregen een kaartje te kopen.

Een boa in de bus bevestigt wat Ali en Norman zeiden: Ze zijn blij met de gastheren die kunnen vertalen en de spanning kunnen kalmeren. “Anders zal alles met gebaren moeten gebeuren.” Lachend vertelt hij de gastheren hoe ze onlangs een asielzoeker hebben aangehouden die bier kon kopen in de supermarkt, maar nog steeds beweerde dat hij geen geld had voor de bus.

Geen toegangscontroles meer op stations

Op de trein tussen Emmen en Zwolle zijn er geen stewards, maar wel ‘service- en beveiligingsmedewerkers’ die de conducteurs ondersteunen in lastige situaties. Sinds deze ‘S&V-ers’ zijn gereisd, zijn alle passagiers gefouilleerd, waardoor er nog meer tariefontduikers zijn gepakt.

Spoorwegvakbond VVMC betreurt het dat sinds de inzet van dit beveiligingspersoneel in de trein tegelijkertijd de toegangscontroles tot de stations zijn onderbroken. Het kan allebei, zegt de vakbond. Zo voorkom je dat de stewards alles in de trein moeten oplossen.

Op station Emmen rent een medewerker ‘service en beveiliging’ van Arriva richting de trein. Voor vragen over uw ervaringen onderweg kunt u terecht bij de officiële woordvoerder van Arriva. Ook de twee recensenten of ‘butlers’ geven aan dat ze niets mogen zeggen. “Ik zou wel willen”, zegt een van hen. “Maar ik zal niet”.

‘Er gebeurt altijd wel iets. Ik hou daarvan’

De boa op het station legt uit hoe de autoriteiten soms worden gevraagd om ondersteuning te bieden bij aankomst op het station. “Het gebeurt regelmatig. Dan staan ​​wij klaar om te helpen. “Soms moet je ze onder controle houden.”

Op station Emmen is veel actie en daarom doet deze boa graag het werk. ‘Er gebeurt altijd iets. Dat vind ik geweldig.” Een greep uit het nieuws van Nieuwsdienst Noord-Nederland: een man vloekt en gooit met dingen, twee asielzoekers betalen met gestolen pinpas, een man zwaait op klaarlichte dag met een mes, een groep asielzoekers wil een gratis bus en aanvallen autoriteiten Afgelopen woensdagavond was er een gevecht tussen de asielzoekers onderling, waarbij de autoriteiten moesten ingrijpen.

Deze boa had nog nooit zulke incidenten meegemaakt als nu, waarbij een asielzoeker plotseling in elkaar zakt en een soort aanval krijgt. “Maar dat lijkt theater te zijn geweest. Ze hebben hem in de ambulance onderzocht en het viel mee. “Ze hebben hem gewoon op de bus naar Ter Apel gezet.”

‘Inschrijven kan hier’

Het is nog onduidelijk of de agressie in de trein de afgelopen maanden is toegenomen. Arriva en de bond verschillen van mening. Het personeel spreekt niet met de media. Concrete cijfers over de route kan de politie niet geven. De provincie Drenthe zegt de incidenten “te betreuren”, maar constateert ook dat de aanpak effectief is. “Ondanks de incidenten blijkt uit de inzet van mobiele beveiligingsteams dat stewards in de trein zich veiliger voelen dan voorheen”, aldus een woordvoerder.

Vanmiddag is het stil in de trein naar Zwolle. Op station Gramsbergen loopt een vrouwelijke conducteur (twee vlechten in het haar en een slang getatoeëerd op haar arm) richting de uitgang, gevolgd door een jonge asielzoeker met een chipkaart in zijn hand. “Je kunt je hier inschrijven”, vertelt hij haar, wijzend naar de post op het perron.

De jongen doet wat ze zegt en wil dan bijna wegrennen uit de trein. “Nee, nee”, roept hij. ‘Kom. Inchecken is prima.’ De jongen rent terug en springt in de trein.