close
close

De natuur vandaag | Minder geluid heeft invloed op onze vegetatie: in Nederland worden steeds minder planten bestoven door insecten

Dat het met insecten in Nederland niet goed gaat, weten we al langer. “Met dit onderzoek laten we zien dat het niet goed gaat met planten die voor de bestuiving afhankelijk zijn van die insecten”, zegt promovendus Kaixuan Pan van de Universiteit Leiden en het Naturalis Biodiversity Centre. “We zien dat het aantal door insecten bestoven plantensoorten afneemt, terwijl het aantal door de wind bestoven soorten toeneemt. Daarom zijn er verhoudingsgewijs minder door insecten bestoven planten.”

Door insecten bestoven planten zijn belangrijk voor de biodiversiteit en ons dieet

En dat is een probleem. De meeste planten in Nederland zijn insectenafhankelijke soorten. “Als deze planten uit het landschap verdwijnen, betekent dat niet alleen dat er minder plantensoorten overblijven, maar ook dat er veel minder zaden en vruchten zijn voor vogels en andere dieren”, zegt Pan biodiversiteit.”. Bovendien zijn deze planten volop aanwezig op ons menu. “75 procent van de gewassen bestaat uit door insecten bestoven planten. Daarom zou het verlies van deze soorten onze voedselzekerheid in gevaar brengen.”

Bijna negentig jaar aan data maken dit onderzoek uniek

Pan’s werk bestond voornamelijk uit het analyseren van een grote hoeveelheid gegevens. “Het is een enorme klus”, zegt promotor Geert de Snoo van de Universiteit Leiden en het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW). “Kaixuan haalde uit 87 jaar aan data, verzameld uit maar liefst 365.768 plots, zoveel mogelijk trends en patronen. We keken naar verschillende plantensoorten, maar ook naar factoren als stikstof, vocht en bodemzuurgraad, en combineerden dat met data over insecten. Die combinatie en de grote tijdschaal maken dit onderzoek uniek.”

“Ik heb dan wel de Nederlandse natuur gestudeerd, maar ik zat vooral achter de computer”, grapt Kaixuan, die nu vervolgonderzoek doet bij Naturalis. “Gelukkig kon ik af en toe een collega helpen in het veld. Bijen zoeken en planten bestuderen. Het was leuk.”

Te weinig insecten om planten te bestuiven.

Als de achteruitgang van door insecten bestoven plantensoorten uitsluitend te wijten zou zijn aan factoren als vochtigheid of stikstof, zouden door de wind bestoven planten dezelfde trends moeten vertonen. Maar dat was niet het geval. Pan: ‘Onder vergelijkbare omstandigheden hebben we vaak een grotere afname van het aantal door insecten bestoven soorten waargenomen in vergelijking met door de wind bestoven soorten. Dit verschil is dus waarschijnlijk te wijten aan een gebrek aan bestuiving: er zijn niet genoeg overgebleven bestuivers om te bemesten. deze planten.”

Minder stikstof in de natuur helpt

Wetenschappers stellen verschillende maatregelen voor om het tij te keren. Pan: “Laten we eens denken aan de inmiddels bekende stikstof. Als we ervoor zorgen dat minder daarvan de natuur bereikt, kan dit lokale planten en insecten helpen.” Pan pleit ook voor een betere bescherming van onze natuurlijke graslanden, “omdat ze de thuisbasis zijn van veel van de plantensoorten die de afgelopen jaren zijn afgenomen.”

Promotor Koos Biesmeijer van de Universiteit Leiden en het Naturalis Biodiversity Center: “En we moeten blijven monitoren of dit soort beschermingsmaatregelen het gewenste effect hebben. Zowel insecten als planten, want ze zijn van elkaar afhankelijk. Zo kunnen we leren van het verleden , het heden monitoren en de toekomst positief veranderen.”

Wat je zelf kunt doen om de natuur te helpen

Van Snoo: “Er zijn al veel insectenhotels in Nederland, maar bijen en andere insecten hebben ook, of vooral, behoefte aan groen. Doe dus mee aan een initiatief om jouw gemeente groener te maken: haal wat tegels weg of maak een rand.” een groener landschap vanuit onze eigen achtertuin, of vanaf ons eigen balkon.”

Pan: “Of help de wetenschap een handje door mee te doen aan een van de burgerwetenschapsprojecten! Je kunt deze week (15 t/m 24 april) nog meedoen aan de Nationale Bijentelling en 2 t/m 4 augustus aan de van de vlinders in de tuin. Er is nog genoeg tijd om te oefenen!”

Biesmeijer: “Veel partijen delen de missie om het biodiversiteitsverlies in Nederland terug te draaien. Zij zijn verenigd in het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. Op de website Samenvoorbiodiversiteit.nl is veel informatie te vinden.”

Meer informatie

Tekst: Universiteit Leiden, NIOO-KNAW, Naturalis Biodiversity Center
Afbeelding: León Marshall

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *