De EU wil dat apparaten herstelbaar zijn, of fabrikanten dat nu willen of niet

Het Europees Parlement zal naar verwachting deze week wetgeving goedkeuren die elektronicafabrikanten verplicht reparaties mogelijk te maken. “Defecte huishoudelijke apparaten genereren in de EU 35 miljoen ton afval per jaar”, zegt Europa-correspondent Stefan de Vries. “Er wordt niet veel gerecycled.”

Het is de laatste week dat de Europarlementariërs bijeenkomen voor de Europese verkiezingen en het beloven zeer drukke dagen te worden. Een van de meest opvallende stemmingen op de agenda is die over het ‘recht op reparatie’.

“Niet alleen Brussel, maar een grote meerderheid van de Europese consumenten wil dat elektronische apparaten beter te repareren zijn”, zegt De Vries. ‘Dit heeft gevolgen voor je wasmachine, je koelkast en zelfs je fiets. Je zou ze moeten kunnen repareren waar je ze hebt gekocht, en verkopers moeten klanten hierover informeren.

Lees ook | Amazon is niet langer welkom in het Europees Parlement

Miljoenen tonnen afval

Het lijkt erop dat Europarlementariërs hierop reageren. “Er wordt verwacht dat er een meerderheid in het parlement zal zijn”, zegt De Vries. ‘Dan zullen de regeringsleiders het nog een klap moeten geven, maar dat lijkt ook een formaliteit. Dan kan het systeem ingevoerd worden. Dat betekent dat fabrikanten hun apparaten zo moeten ontwerpen dat ze gerepareerd kunnen worden en niet alles aan elkaar blijft plakken .’

Dit moet leiden tot een aanzienlijke vermindering van afval en een beter hergebruik van de waardevolle grondstoffen in de apparaten. Kapotte huishoudelijke apparaten veroorzaken in de EU jaarlijks 35 miljoen ton afval. Slechts een klein deel hiervan wordt gerecycled.

Lees ook | In de EU wordt een opmars van extreemrechts verwacht: ‘Partijen vaak verdeeld’

Lobbyen tegen het plan

Verschillende fabrikanten hebben duidelijk gemaakt dat ze niet wachten op de nieuwe normen. Volgens De Vries is er grote druk geweest om het plan stop te zetten. “Maar nu wordt een soortgelijke overeenkomst ook in de Verenigde Staten geïntroduceerd”, zegt hij. ‘En uiteindelijk zal iedereen een bijdrage moeten leveren aan het tegengaan van vervuiling en verspilling van grondstoffen. Het is een hardloopwedstrijd. Binnenkort kan iedereen zijn apparaten repareren.’

Bijna honderd wetten

De stemming over de herstelwet is zeker niet de enige stemming waar het Europees Parlement over nadenkt. “Er worden vandaag bijna honderd wetten goedgekeurd”, zegt De Vries. ‘Dat heeft te maken met het vijfjarige mandaat dat nu afloopt en dat werd gedomineerd door allerlei crises: de coronacrisis, de energiecrisis, conflicten. Als gevolg hiervan is er weinig tijd voor normale wetsteksten.