Oesterzwammerij maakt champignons, compost, kroketten en bitterballen van koffiedik.

KENNEMERLAND – Vandaag, maandag 22 april, is het Dag van de Aarde. Over de hele wereld zijn er activiteiten om de aarde groener en leefbaarder te maken. Een mooi moment om aandacht te besteden aan zo’n bijzondere activiteit. Hiervoor gingen we naar de Oesterzwammerij in Bloemendaal, die vorige maand de themaprijs ‘Circulair Ondernemen’ won.

(bron: Tuinbouw Ondernemersprijs / foto’s: Fotostudio Vlekke)

In een oud klooster worden op koffiedik paddenstoelen gekweekt. Van de restanten van dit productieproces wordt gezonde mest gemaakt. Dit maakt Oesterzwammerij dubbel duurzaam. En het allerleukste is dat er voor het maken van vegan bitterballen paddenstoelen worden gebruikt.

“Van elke kilo gemalen koffie blijft 998 gram over als restproduct. Er passen er maar twee op de duizend in een kopje koffie”, zeggen Erik Boele-de Zeeuw en Michiel de Ruiter. Met andere woorden: 99,8 procent van de oorspronkelijke grondstof is afval. En dat is jammer. Daarom hebben Erik en Michiel het bedrijf Oesterzwammerij opgericht, dat koffiedik recyclet.Koffie korrels
Het idee voor de Oesterzwamerij ontstond een paar jaar geleden toen Erik een workshop volgde in Rotterzwam. Dit bedrijf kweekte destijds champignons in het voormalige Tropicanabad in Rotterdam. Erik: “Ik kreeg na de workshop een zakje koffiedik mee naar huis en binnen zes weken groeiden daar oesterzwammen. Heel fascinerend.”

Klooster
Erik besloot het Rotterdamse voorbeeld te volgen. Dat begon in een kelder. Na een jaar werd er een geschikte ruimte gevonden in een voormalig klooster op landgoed Dennenheuvel in Bloemendaal. Daar groeien oesterzwammen in zakjes koffiedik, die aan het plafond worden bevestigd. “Nu zijn we klaar voor de volgende stap: een geklimatiseerde ruimte in of rond Haarlem waar we kunnen groeien, een permanente tentoonstelling inrichten en een proeflokaal.”

Bitterballen en kroketten
Erik: “Ons belangrijkste verdienmodel op dit moment is niet de oesterzwam zelf, maar de verwerking ervan tot zuurbollen, brokjes en andere bereide producten. De zogenaamde Parels van Haarlem worden opgekocht door lokale horecagelegenheden. Er zijn extra kosten, maar in ruil daarvoor kopen wij uw koffieresidu-afvalstroom. Ze hebben er dus geen kosten meer voor.”

Compost
Maar wat te doen met het koffiedik na het kweken van oesterzwammen? Erik en Michiel hebben er iets slims voor gevonden. “Wij doen onderzoek naar hoogwaardige compost met de juiste microbiologie en voedingsstoffen. De compost kan vervolgens naar andere stadslandbouwprojecten in onze omgeving worden gestuurd.”

Themaprijs ‘Circulair Ondernemerschap’
De teelt van oesterzwammen is dus dubbel duurzaam: het koffiedik wordt gebruikt om gezond voedsel te verbouwen en de reststromen worden gebruikt voor de productie van compost. De jury van de Tuinbouw Ondernemersprijs was onder de indruk en heeft het bedrijf afgelopen maart bekroond met de themaprijs ‘Circulair Ondernemen’.doe-het-zelf-kits
En dan te bedenken dat de Oesterzwammerij nog vol ideeën zit. Erik: “Wij willen circulariteit doortrekken naar alle facetten van ons bedrijf. Voor het thuis kweken van oesterzwammen op eigen koffiedik hebben wij speciale DIY-pakketten. Hiervoor gebruiken we collectebussen die door de opkomst van QR-codes overbodig zijn geworden.”