De Dordtse brieven van Vincent van Gogh, die hij bijna 150 jaar lang schreef, zijn nauwelijks zichtbaar

DORDRECHT – Iedereen die het museum Saint-Rémy in Zuid-Frankrijk bezoekt, kan in het Nederlands alle brieven lezen die Vincent van Gogh in 1877 vanuit Dordrecht aan zijn broer Theo schreef. De wereldberoemde, jong gestorven schilder bracht er bijna een jaar door in een psychiatrische instelling.

Over bijna drie jaar is het 150 jaar geleden dat Vincent van Gogh op vrijwel alle uren van de dag door de binnenstad van Dordrecht liep en religieuze diensten bijwoonde. Dit kan een reden zijn om Dordrecht eerder als een fase in het leven van de schilder weer te geven.

De plekken in Noord-Brabant waar Vincent van Gogh woonde of bezocht zijn de afgelopen jaren op de kaart gezet. Dit werd ook gedaan om toeristische redenen. Ook Dordrecht was als stad in Vincents leven op een kaart zichtbaar in een tentoonstelling in het Brabants museum in Den Bosch.

2017

In 2017 werd de 140ste verjaardag van Vincent van Gogh uitgebreid herdacht in Dordrecht. Er bleek meer belangstelling voor te bestaan ​​dan de rijgroep vooraf had ingeschat. In de Wilhelminakerk en de Grote Kerk werden de erediensten opgedragen aan de zoon van een predikant uit Zundert.

In die tijd bestond ook het idee dat mensen Vincents brieven uit Dordrecht ergens in het openbaar moesten kunnen lezen. De enige plek waar je de briet van Vincent kunt zien is nog steeds restaurant Post. Dat restaurant werd in 2016 geopend en het teken aan de muur was ook zichtbaar.

(vorige post over Vincent van Gogh in beeld in Dordrecht)

DORDRECHT – In Dordrecht is een brief die de schilder Vincent van Gogh (1853-1890) in 1877 aan zijn broer Theo schreef, slechts op één plek in de stad zichtbaar: het Postrestaurant aan de Johan de Wittstraat. Aan de rand van Dordrecht kan iedereen het bezoeken. Dordts brieven worden onder meer in musea opgemerkt.

Een groep van vijf Dordtenaren (Ilse van Donkelaar, Bart van Aanholt, Dominee Paul Wansink, Ad Kasius en Hans Berrevoets) wil meer aandacht voor Vincents herinneringen. De groep organiseert nu op woensdagmiddag 12 oktober een bijeenkomst in de Centrale Bibliotheek Groenmarkt om dieper in te gaan op Vincents herinneringen in Dordrecht.

In 1990 werd een gedenksteen geplaatst op een muur nabij het Scheffersplein, die vaak overwoekerd is. De steen maakt duidelijk dat Vincent van Gogh in een kamer woonde bij de familie Rijken in de Tolbrugstraat WZ. Het huis van Vincent van Gogh in Dordrecht werd rond 1955 verwoest in het kader van de wederopbouw van de stad na de oorlog. Er is nu een kinderspeelplaats op het terrein.

De enige menukaart die in Dordrecht zichtbaar uit de vergetelheid is gehaald, is op de muur van restaurant POST geschilderd. Het staat op de plek waar tussen 1975 en 2013 het hoofdpostkantoor van Dordrecht stond. Voor de inwoners van Oud-Dord lag het hoofdkantoor elders: tot de sloop in 1975-1976 in het Bagijnhof. Vincent vervoerde daar geen brieven voor zijn broer Theo, omdat het postkantoor vóór 1904 nog tweehonderd meter richting Visbrug, aan de Visstraat, te vinden was.
De brief is in Post enigszins aan het zicht onttrokken door spiegels die aan de muur hangen.

De volledige tekst luidt:

Beste Theo,

Dordrecht 28 februari 1877.
Schrijf snel opnieuw als je de tijd kunt vinden, blijf standvastig en wees sterk.
Gisteravond heb ik iets voor ons geschreven, wat ik hier heb bijgevoegd, lees het gewoon.
Gisteravond verliet ik om 1 uur het kantoor en liep weer om de Groote Kerk heen en dan langs de grachten en langs dat oude hek richting Nieuwe Kerk en dan naar huis.
Het had gesneeuwd en alles was stil, behalve dat er hier en daar in een bovenkamer nog een licht brandde, en in de sneeuw de zwarte figuur van de klepel.
Het was vloed en de sneeuw zorgde ervoor dat de grachten en boten er donker uitzagen. Het kan zo mooi zijn daar in die kerken. De lucht was grijs en wazig en de maan scheen er zwak doorheen.
Ik dacht aan je toen ik zo liep en toen ik thuiskwam schreef ik wat ik je stuurde. Heeft u immers een De Genestet?
Lees er veel over. Mijn vader stuurde me een keer toen hij in Parijs was: ‘Toen ik een kind was’ en ‘Er is daar geen priester om het uit te leggen.’
Schrijf snel tussen mijn werken door, met een hartelijke handdruk voor Dieu.
Je lieve broer Vincent.
Vincent noemt in deze brief de Grote Kerk en de Nieuwkerk. De historische oud-Hollandse stad, verwijzend naar de havens en kerken, leidt je naar deze zin:
“Het kan zo mooi zijn daar in die kerken.”

(Vincent kwam met Kerstmis 1876 uit Londen en ging werken in een boekhandel in Dordrecht. De eerste vier maanden van 1877 verbleef hij in Dordrecht. Na zijn verblijf in Dordrecht reisde hij met de trein door Dordrecht. Hoe vaak kwam Vincent niet naar de stad vermeldt hij dit in zijn briefgeschiedenis pas in 1883)

Vincents adressen in Dordrecht:

Januari 1877 – mei 1877. Dordrecht, Voorstraat 256 aan het Scheffersplein, waar hij hielp bij de boekhandel Blussé en Van Braam. Hij woont aan de Tolbrugstraat Waterzijde 24, het Rijken grutterpensioen.