Deens onderzoek ziet voordelen van beren als vleesvarkens

Volgens Deens onderzoek kan het houden van beren in plaats van verzekeren snel werkelijkheid worden dankzij voordelen op het gebied van voederconversie en vleeskwaliteit. Dit zolang er niet meer dan 6 procent van de beren wordt afgekeurd vanwege berengeur. Vaccinatie tegen berengeur is minder interessant omdat de baten lager zijn en er kosten aan verbonden zijn.

Beren zijn efficiëntere vleesvarkens dan beren of gecastreerde beren. Ze hebben een lager voerverbruik en een hoger vleespercentage. Bovendien is het houden van beren beter voor het dierenwelzijn en bespaart het arbeid, anesthesie en pijnverlichting. Het houden van beren in plaats van opslaan is economisch voordeliger en zorgt voor een lagere CO2-voetafdruk.

Bovenstaande resultaten worden bevestigd door Deense onderzoekers van Landbrug & Fodevarer. De onderzoekers vatten de resultaten samen van recente onderzoeken en praktijkervaringen in de berenhouderij, waaronder de resultaten van beren die zijn gevaccineerd tegen berengeur (immunocastratie).

Naast de voordelen brengt het bezitten van beren ook uitdagingen met zich mee. Zo bestaat de kans dat vlees een everzwijnengeur heeft, voornamelijk veroorzaakt door skatol en androstenon. Dit kan afkeur tijdens het slachten veroorzaken en vormt een nadeel bij het op de markt brengen van het vlees. Bovendien kunnen beren in het laatste deel van de groeiperiode agressief worden, wat negatieve gevolgen heeft voor het dierenwelzijn en kan leiden tot schade aan karkassen.

De nadelen van het houden van beren kunnen worden ondervangen door vaccinatie tegen berengeur. ‘Na de tweede vaccinatie gedragen de beren zich als borgs. Ze zijn rustiger en de kans op berengeur is kleiner. Dit impliceert extra kosten en lagere efficiëntievoordelen’, rapporteren de onderzoekers.

In 2022 zullen er in Denemarken slechts 600.000 beren zijn geslacht, waarvan een deel is ingeënt tegen berengeur. Dit vergeleken met 8 miljoen stortingen. De verwachting is dat het aandeel beren de komende jaren zal toenemen als gevolg van strengere eisen op het gebied van dierenwelzijn en de druk om de CO2-voetafdruk te verkleinen.

Lagere kosten

Het voordeel van het overstappen op beren is dat de castratiekosten vervallen en de overleving van de biggen wordt verbeterd. Volgens Deense onderzoekers levert dit 0,3 biggen per zeug per jaar op. Dit verlaagt de productiekosten met in totaal 5,5 Deense kronen. Dit komt neer op 0,74 euro per gemiddelde big. Tot aan de levering wordt een positief rendement verwacht van tussen de 5,6 en 6,3 Deense kronen, oftewel tussen de 0,75 en 0,84 euro.

Ook op het gebied van voederconversie zijn er belangrijke voordelen. Dit verbetert tussen 0,14 en 0,35, aldus het onderzoek. Het kleinste voordeel geldt voor beperkt vloeibare voeding, het grootste voor onbeperkt droogvoer. Bij immunocastratie is dit voordeel kleiner en varieert van 0,06 bij beperkt vloeibaar voer tot 0,13 bij onbeperkt droogvoer.

Naast een betere voederconversie behalen beren ook betere resultaten op vleespercentage. Bij beperkt brijvoer ligt het vleespercentage van de Deense vleesvarkens 2,5 procent hoger en bij onbeperkt droogvoer 3,4 procent hoger. Bij immuungecastreerde dieren is het voordeel wederom kleiner: 2,1 procent bij beperkt vloeibaar voer en 2,5 procent bij onbeperkt droogvoer.

10 euro korting

Door een verbeterde voederconversie zijn de grootste voordelen te zien bij de productie van vleesvarkens. Deense onderzoekers berekenen een voordeel van 83 Deense kronen bij een karkasgewicht van 89 kilo. Dit komt neer op 11,12 euro per gemiddeld varken (jonge varkens en beren). Dit is het voordeel van een voer van 30 tot 115 kilo levend gewicht of 89 kilo karkasgewicht.

Bij meerdere voersoorten wordt het verschil tussen het opfokken van beren of beren kleiner. Het voordeel van het hebben van beren is dus 72 Deense kronen (9,65 euro). Volgens onderzoeker Hanne Maribo komt dit doordat borgs beter presteren als ze meerdere voersoorten gebruiken en rond kunnen komen met goedkoper voer, met minder energie en eiwit.

Maribo: ‘Dit betekent niet dat het gebruik van meerdere voersoorten niet interessant is. Beren moeten indien nodig op de juiste manier gevoerd worden met eiwitrijk voer om hun genetisch potentieel voor spiergroei optimaal te benutten.’

Immunocastratie

Bij het overstappen op immunocastratie zijn de voordelen voor vleesvarkens gering. Tot de tweede berengeurvaccinatie gedragen varkens zich qua voederconversie nog steeds als beren. Daarna worden ze onderpand en verdwijnt een deel van het voordeel.

Daarbij komen nog de kosten van het vaccin en de arbeid. Deze zijn berekend op 25,50 Deense kronen (3,42 euro per varken). “Als er dus één type voer wordt gebruikt voor vleesvarkens, bedraagt ​​de winst nog steeds 25 Deense kronen, of 3,35 euro per gemiddeld varken”, zeggen de onderzoekers.

Wanneer meerdere voersoorten worden gebruikt, wordt ook het verschil met de statiegelden kleiner en blijft de opbrengst 2,28 euro per gemiddeld varken.

Meting van berengeur

In Deense slachthuizen wordt het risico op berengeur bepaald door het meten van skatol- en androstenongehalten en door gebruik te maken van de menselijke neus. Voor een varken dat naar een zwijn ruikt, wordt een korting van 4,2 Deense kronen (0,56 euro per kilo) toegepast.

De winstgevendheid van de berenproductie hangt af van het afkeurpercentage en de voerprijs. Hoe hoger de prijs van het voer, hoe hoger het afkeurpercentage kan zijn. Volgens Maribo blijft het interessant om de beren vast te houden als het afwijzingspercentage onder de 6 procent blijft. Het afwijzingspercentage ligt doorgaans tussen de 4 en 6 procent.

Immunocastraten worden ook getest op berengeur, maar daar worden minder dieren met berengeur aangetroffen. Het percentage varieert tussen 0,5 en 0,75 procent.

Milieu-effecten

De overstap naar de berenhouderij betekent een aanzienlijke vermindering van de CO2-uitstoot in de Deense vleesvarkenssector, met 17 miljoen vleesvarkens per jaar. “De reductie in de keten (inclusief de aanvoer van grondstoffen van buiten Denemarken) bedraagt ​​255 miljoen CO2-equivalenten, waarbij de uitstoot van methaan en lachgas wordt omgezet in CO2”, blijkt uit het onderzoek.

Deze reductie geldt wanneer de teelt van grondstoffen, zoals sojabonen en palmpitten, niet voldoet aan de eisen voor ontbossingsvrije producten. Als het producten zijn die vrij zijn van ontbossing, bedraagt ​​het voordeel 148 miljoen ton CO2-equivalent. Bij een volledige overstap naar immuungecastreerde dieren bedraagt ​​het voordeel ongeveer de helft.