Nieuwbouw station Groningen Centraal: indrukwekkend groot en spannend tegelijk

Wie het drie verdiepingen tellende centraal station voor het eerst van binnen ziet, zal vooral onder de indruk zijn van de indrukwekkende afmetingen.

je bent verbaasd

De draagconstructies onttrekken nog steeds het ‘laatste’ deel van de nieuwbouw aan het zicht. Ijzerwerkers zijn nog steeds bezig met het leggen van de funderingen voor de bovenverdiepingen.

Van de centrale toegangstrap is dus nog niets zichtbaar. Maar wie geluk heeft en een rondleiding kan maken (op 8 juni doen ProRail en Strukton weer mee aan de Dag van de Bouw) zal verrast worden.

leven in het metrostation

Vlak achter de historische stationshal van Groningen (1896) daal je al snel af in een nieuw metrostation om de trein of bus te nemen, of vanuit het stadscentrum naar de Rivierenbuurt te lopen.

Een belangrijk deel van het leven op station Groningen speelt zich straks ondergronds af. Maar het lijkt erop dat we degenen die vrezen voor een (te) smalle doorgang en claustrofobische omstandigheden nu gerust kunnen stellen.

In plaats van een voetgangerstunnel is er meer een ‘reizigersplein’. En zo noemen bouwmanager Gerrit Wessels van ProRail en uitvoerder Richard Lageman van bouwbedrijf Strukton Civiel het station.

Hoe breed het ‘werkelijk’ is en hoe comfortabel je je daar zult voelen, is nog niet aan te geven. Daglicht blijft verborgen achter planken en kunststof, de benedenverdieping is nog vochtig van condens en insijpelend vuil. De valse plafonds zijn nog onderweg. Dat is waar verlichting en technologie een rol spelen.

Het is niet zomaar een tunnel

De vloer van het woon-werkverkeerplein (-1) ‘hangt’ als het ware in de grote fietsenstalling (6.600 fietsen). Binnenkort is deze bereikbaar via een aparte fietstunnel.

Architect Koen van Velsen combineerde een plein, een fietstunnel en een parkeerplaats in een ‘open’ betonnen doos onder het spoor. Gebruikers kunnen elkaar zien en krijgen daardoor een ruimtelijk gevoel dat je niet vaak tegenkomt in een ‘normale’ kelder of tunnel.

De winkels komen aan weerszijden van het openbare reizigersplein tussen het stadscentrum en het stationsgebied Zuid. Reizigers met het openbaar vervoer kunnen via roltrappen de vier perrons van het eiland bereiken: Arriva, NS en Qbuzz. NS biedt haar reizigers de mogelijkheid om in te checken bij de OV-deuren op de begane grond.

Op verzoek van de provincie, die het reizen met de trein zo aantrekkelijk mogelijk wil maken, krijgen de perrons van Arriva niet die bekende deuren. Qbuzz heeft er niets aan: buspassagiers moeten sowieso inchecken in de bus. Treinreizigers doen het op het station.

Bewolkte luchten in de gang.

Strukton is inmiddels begonnen met de zorgvuldige inrichting van het station. Tussen de fietsenstalling en het personenplein bevinden zich al meerdere platformtrappen, evenals een voetgangerstrap (die je met de fiets kunt bereiken vanuit de fietstunnel). Tussen de talrijke gele stenen hebben de metselaars de eerste delen van een reliëf (kunstwerk) van Gabriel Lester geplaatst: Bewolkte lucht boven Groningen.

Als binnenkort de laatste grote betonstorting van het hoofdgebouw klaar is, gaat Strukton met spoed aan de slag om deze af te werken. Het oude seinhuis zal waarschijnlijk in september verhuizen naar de nieuwe locatie op een erf tussen de stationshal en het spoor. Ook de oude gerestaureerde perronoverkappingen komen daar terug. De vier nieuwe eilandperrons krijgen groene daken en zonnepanelen.

Strukton heeft nog een jaar de tijd om het hele complex af te ronden voordat het station op 17 mei 2025 sluit. “Dan doet Strukton Rail al het spoorwerk in 51 dagen”, zeggen Wessels en Lageman.

Op 8 juli nemen Arriva en NS hun eigen perrons en sporen in gebruik. Het station blijft de laatste halte voor NS-sneltreinen en intercitytreinen. Het hoofdstation wordt een halte voor de treinen van Arriva: er rijden treinen tussen Delfzijl en Veendam, Leeuwarden en Europapark en Eemshaven en Bad Nieuweschans/Leer.

Het eerste deel van de bustunnel is klaar

Wanneer het busplatform in gebruik wordt genomen, is nog niet duidelijk. Het huidige busstation voor het station (Stationsweg) wordt verplaatst zodra de bustunnel in 2026 gereed is. Maar zodra Strukton met de werkzaamheden aan het laatste deel van die tunnel (op het terrein van de busparkeerplaats) begint, Qbuzz zal een stap opzij moeten zetten. De eerste krijtstrepen liggen al op de grond.

Wessels: “We zijn nog op zoek naar een plek voor de bussen. “Sommige buslijnen zouden eerder naar het nieuwe busstation kunnen worden verplaatst.”

Dit was het verst gevorderd omdat Strukton daar, aan de zuidkant, met de bouw begon. De eerste delen van het perrondak staan ​​al en de bouwers zijn bezig met de binnenwerkzaamheden in de chauffeursruimte en in het technische gebouw.

Ter hoogte van de kantine bereikte Strukton afgelopen weekend een mijlpaal: het eerste deel van de bustunnel op de voormalige voetgangersbrug (Blauwe Brug), opgebouwd uit onderwaterbeton, werd drooggepompt. Bouwers gaan nu het volgende deel van die tunnel voorbouwen. Ze zullen het volgend jaar tijdens de afsluiting onder de sporen verstoppen.