Extinction Rebellion traint maandelijks aspirant-activisten. Peter (66), uit Groningen, is bereid gearresteerd te worden. ‘Ik kan niet langer aan de zijlijn blijven staan’

De zeven gingen naar poppodium VERA in Groningen. Zes mannen en één vrouw die meer willen weten over Extinction Rebellion (XR) en haar acties, zoals de grootschalige blokkade van de A12 bij Den Haag. Marlies van den Broek (64) zit al zo’n vijf jaar bij de klimaatbeweging en is blij met elk nieuw gezicht dat binnenkomt. Maandelijks traint hij aspirant-demonstranten namens de Groningse XR-afdeling, die uit enkele honderden mensen bestaat.

De popzaal organiseerde dit weekend samen met Extinction Rebellion allerlei workshops onder de naam KlimaVERA. Van activistisch drumwerk tot een kennismaking met de klimaatbeweging en klimaatsessies gecombineerd met muziek en poëzie. Actietraining is één van de workshops. VERA wil van KlimaVERA een terugkerend evenement maken.

‘Alleen gaan is riskant’

Van den Broek is aangenaam verrast door het grote aantal mannen dat zaterdagmiddag verder traint. “We kunnen het heel goed gebruiken”, lacht hij en draait zich meteen om om te horen waarom de Stadjers zijn gekomen. De één (Bram, 37) is nieuwsgierig en wil weten of acteren iets is dat bij hem past en de ander (Peter, 66) vindt dat hij niet langer aan de zijlijn kan blijven staan. En dan vertelt Sebastiaan (50) dat hij al twee keer de A12 heeft geblokkeerd, maar nu ook graag verder wil trainen.

De coach is verrast. Van den Broek maakt meteen duidelijk dat het niet wenselijk is dat mensen ongecoördineerd aan een actie meedoen. Zij kennen de afspraken immers niet. “We hebben een consensus over actie: we handelen met respect voor iedereen, we doen dit zonder geweld en we nemen de verantwoordelijkheid voor onze daden. Daar neem je genoegen mee.”

Doordat elke deelnemer zelf actie onderneemt, neemt het risico op escalatie toe, zegt Van den Broek. “Ik heb te veel enge dingen gezien”, legt hij uit. “Tijdens de laatste A12-blokkade dacht ik dat het echt bedreigend zou zijn. Als je de organisatie en afspraken niet kent, kan het zijn dat je er alleen voor staat. “Dat is een risico.”

Tijdens de training gebeurt er van alles. Juridische informatie, do’s en don’ts, maar ook praktische tips, zoals het meenemen van een extra set droge kleding voor het geval er een mogelijk waterkanon is. Potentiële demonstranten worden aangemoedigd om alle arrestaties te filmen. “En als je telefoon leeg is, doe je nog steeds alsof je filmt.”

Meegesleept als een vredige aardappel

Tijdens een oefening zitten ze op de grond met hun armen in elkaar verstrengeld. Ze beginnen het XR-lied te zingen: “Hoi hoi. Neem mij bij de hand. Sterk in solidariteit blijven wij. Vecht voor klimaatrechtvaardigheid! Vecht voor klimaatrechtvaardigheid!” Van den Broek speelt nu politieagent en terwijl de anderen verder zingen, neemt hij Sebastiaan mee met een andere deelnemer. Hij is volkomen teleurgesteld.

Hij rustige vader Hij noemt het Van den Broek. Een vorm van geweldloos en passief verzet. “Maar dit betekent dat de politie veel meer werk te doen heeft dan wanneer je gewoon door zou gaan.” Juist om deze reden zet de politie in Den Haag ook auto’s in om demonstranten te verdrijven. Op deze manier hoef je niet iedereen naar boven te krijgen.

“Ik zat in de oude modus”

Peter is de volgende in de rij. Maar hij laat niet los, zoals Sebastiaan deed. “Als je verslaafd wilt raken, moet je dat niet doen”, zegt Van den Broek meteen en stopt de oefening. “De politie doet gewoon haar werk, maar ze kunnen je pijn doen.” Ze laat de zogenaamde neusklem zien, waarbij de neus het hoofd naar achteren duwt. “Dat wil je niet”. Dan laat hij het “hertenbeen” zien, waarbij de hand naar binnen gebogen is en de pijn je moet doen gehoorzamen.

“45 jaar geleden zat ik op de dijk bij Dodewaard”, legt Peter zijn reactie uit. “Toen vochten we tegen kernenergie. Ik ging terug naar die oude manier en we lieten het niet los.”

Overleg eerst met uw vrouw en kinderen.

Aan het einde van de twee uur durende training waren alle deelnemers enthousiast. Maar zijn zij ook bereid om tijdens een actie opgepakt te worden? ‘Ja,’ zegt Peter resoluut. “Maar wel in overleg met mijn vrouw en kinderen”, vult hij snel aan. “Ik was destijds zo blij dat we gestopt waren met kernenergie, dat ik vergat om voor alternatieven te werken. Ik kan niet meer aan de zijlijn blijven staan. “Dit was het extra zetje dat ik nodig had.”

Sebastiaan zegt ook actie te zullen blijven ondernemen. “Maar de volgende keer schrijf ik me in voor XR”, lacht hij. Bram knikt ook. Hij kwam naar de training omdat hij nieuwsgierig was. “Voor mij is de drempel om mee te doen verlaagd.”

Als de zeven VERA verlaten, blijft Van den Broek vrolijk zitten. Heb jij zeven nieuwe demonstranten opgeleid? Hij houdt een kleine hand op zijn arm. “Het blijft altijd de vraag hoeveel mensen daadwerkelijk aan een campagne zullen deelnemen.”