Jurassic Park had gelijk: Triceratops leefden in groepen

Triceratops, de beroemde gehoornde dinosaurus. (Foto: Naturalis Biodiversiteitscentrum)

Jarenlang werd Triceratops, de bekende gehoornde dinosaurus, afgebeeld als groepsdier. In de wereldberoemde Jurassic Park-films was dit niet anders. Tot nu toe was er echter geen bewijs dat het beest in kuddes leefde. Een onderzoeker begon in Leiden met Naturalis-fossielen te werken en kwam tot een baanbrekende conclusie: Triceratopses waren een team.

In de zomer van 2013 deed een team van natuurhistorisch museum en onderzoeksinstituut Naturalis een vreemde ontdekking. In de Amerikaanse staat Wyoming werden vijf triceratops naast elkaar gevonden. In werkelijkheid was het opgravingsteam op zoek naar Tyrannosaurus, een gigantische vleeseter. In plaats daarvan vonden ze een Triceratops: de beroemde herbivore dinosaurus met drie hoorns en een groot halsschild.

Niet één, niet twee, maar vijf exemplaren lagen ondergronds in de Verenigde Staten. Maar liefst 1.200 botten en botfragmenten werden uit de rots geborgen en onderzocht.
“Wat deden al die dode dinosaurussen daar samen?” vroeg paleontoloog Jimmy de Rooij. Elf jaar na de ontdekking is hun onderzoek afgerond en het resultaat is verrassend: de dieren leefden en stierven samen.

Verdronken
“Het is heel goed materiaal”, zegt De Rooij in zijn proefschrift over dinosaurusdetectivewerk. “Hierdoor werd het bijvoorbeeld mogelijk om aan te tonen dat deze triceratops heel langzaam groeiden.” Details van het botbed geven aan dat de vijf dinosaurussen samen moeten zijn gestorven en mogelijk zijn verdronken in een moeras. Ze liggen op een dunne laag rots, zonder botten van andere soorten.

Onderzoek van de tanden duidt op een rondtrekkend bestaan. “Deze dinosaurussoort leefde tenminste af en toe in groepen. En dit roept uiteraard nieuwe vragen op”, zegt De Rooij. “Hoe complex was dat sociale gedrag?” Het onderzoek van Jimmy de Rooij leidde niet alleen tot een proefschrift, waarop hij woensdag hoopt te promoveren, maar ook tot een hele expeditie rond zijn onderzoek.

Botten
De bevindingen worden eerst afzonderlijk getoond (deze zomer zijn ze gratis te bekijken in vijf steden in Nederland) en in oktober op Naturalis. “Daar staan ​​ze gerangschikt zoals ze 67 miljoen jaar geleden leefden en stierven: samen”, meldt het Natuurhistorisch Museum in Leiden.

Leidse Vereniging