de FC Groningen-legende die nooit voor de club speelde

Voetbalminnend Nederland krijgt vaak hetzelfde menu voorgeschoteld: ‘de grote drie’ en hun respectievelijke kanten. Daarom neem je voetbal zone dit seizoen een kijkje in de Kampioen Kookdivisie. Met behulp van de archieven zetten we de minst blootgestelde Nederlandse clubs in de kijker. Deze editie biedt een kijkje achter de schermen van FC Groningen, waar een standbeeld staat van een clubicoon die nooit voor de club heeft gespeeld.

FC Groningen is dit seizoen als enige overgebleven in de categorie Kookkampioen. Na 23 jaar in de Eredivisie kwam de uiteindelijke degradatie als een schok voor het Nederlandse voetbal. De club heeft een onmiskenbare geschiedenis in de Eredivisie en zelfs daarbuiten. Hetzelfde geldt voor zijn voorganger GVAV (Groningse Voetbal- en Atletiek Vereniging), die zich in de beginjaren van het Nederlandse profvoetbal ontpopte tot een respectabele middenklasser.

een vorig leven

GVAV werd opgericht in 1921, na de fusie tussen Unitas en Rapiditas. De Groningse club heeft nog een lange weg te gaan Noordelijke trots Vermeld worden. In 1940 zette hij een goede eerste stap: GVAV werd voor de eerste (en laatste) geschiedenis kampioen van de Eerste Klasse van het Noorden. En net zoals ze tot het hoogste regionale niveau behoren, sloot de club zich ook aan in 1956, toen de nieuwe Eredivisie haar vuurdoop beleefde.

Na twee lastige seizoenen degradeert GVAV en keert na vele sterke seizoenen in de Eerste Divisie terug dankzij het kampioenschap van 1960. Vanaf dat moment blijft de Groningse vereniging stabiel midden in de Eredivisie staan, met als beste prestaties een zesde plaats. in 1966 en 1968. Deze en andere prestaties worden nog steeds toegeschreven aan doelman Tonny van Leeuwen. Vooral de legendarische uitoverwinning op Ajax (0-1), op 23 april 1967, is aan zijn naam verbonden. Met spelers als Sjaak Swart, Piet Keizer en Johan Cruijff scoorde de toekomstige landskampioen dat seizoen maar liefst 122 doelpunten. Die dag konden ze een uitstekende Van Leeuwen niet overwinnen.

De Groningse Leeuw

De doelman uit Gouda kwam in 1963 naar de Groningse club. Hij komt voor 87.500 euro over van Sparta. In Groningen zijn er twijfels over deze dure doelman, maar volgens zijn toenmalige teamgenoot Piet Fransen (bijna 400 wedstrijden voor de club) “vond hij hem meteen leuk”: “Hij werd meteen één van ons.” Uiteindelijk wordt hij een legende. Voor sommigen de leeuw van groningen Wordt zelfs beschouwd als de beste clubkeeper ter wereld. Zijn status wordt steeds helderder, zelfs na een sportief bedrog.

Ook Van Leeuwen kon in 1970 niet voorkomen dat GVAV uit de Eredivisie degradeerde. Ondanks interesse van buitenlandse clubs blijft hij trouw aan zijn huidige werkgever. Wat volgt is een onvergetelijk seizoen in de Eerste Klasse. Toen GVAV in 1971 tweede werd en promoveerde, had de doelman slechts zeven doelpunten tegen gekregen. In 23 van de 30 wedstrijden De Leeuw de nul.

Als GVAV zich op 16 juni splitst in een gelijknamige amateurvereniging en een beroepsvereniging die FC Groningen gaat heten, had Van Leeuwen profdoelman moeten zijn. Al is het niet zo dat zich de avond ervoor een drama afspeelt. Op de avond van 14 juni wordt Van Leeuwen gehuldigd als Nederlandse Doelman van het Jaar in nachtclub Embassy in Rotterdam. Maar als hij die avond thuiskomt, belanden hij en zijn vrouw aan zijn zijde aan de verkeerde kant van de weg. Na een frontale botsing met een vrachtwagen is de doelman op slag dood. Tonny van Leeuwen is pas 28 jaar oud.

Een nieuw begin

In het grootst denkbare contrast begint het voetballeven van FC Groningen een dag later. Na een stap professionalisering is dit de nieuwe voetbalclub van de stad, die conform die identiteit de kleuren groen en wit aanneemt. FC neemt het bekende Oosterparkstadion over van GVAV en mag na Van Leeuwens nieuwste sportcadeau in de Eredivisie spelen. De strenge wetten van het profvoetbal zijn moeilijk te hanteren. De club doet er al drie jaar alles aan om financieel te overleven. Er is nog steeds geen ruimte voor sportieve prestaties, wat in 1974 tot degradatie leidt.

Het jonge FC Groningen brengt zes seizoenen door in de Eerste Divisie. In die periode werd hij tweemaal tweede, maar in 1980 kon hij via een kampioenschap de gewenste promotie realiseren. Als herboren begint een tweede leven, waarin de Noordelijke trots Het overschrijdt sportieve en administratieve grenzen. Eerst een seizoen wennen: de vijftiende plaats. Groningen eindigt het seizoen daarop als zevende en vijfde, waarna de club zich voor het eerst plaatst voor Europees voetbal in het seizoen waarin de bouw van de Tonny van Leeuwen Stand wordt afgerond.

Onder leiding van coach Han Berger debuteerde FC Groningen in 1983 in de UEFA Cup, waar het in de eerste ronde speelde tegen het Atlético de Madrid van de grote Luis Aragonés, die als speler driemaal landstitel veroverde met de Madrilenen. . In de uitwedstrijd komt zelfs Groningen op voorsprong; Rob McDonald scoort het eerste doelpunt van Groningen over de grens. Uiteindelijk komt de nieuwkomer tekort en wint Atlético met 2-1. In de thuiswedstrijd gebeurt echter het onmogelijke. Dankzij doelpunten van Ron Jans, Erwin Koeman en Jan van Dijk gaat Groningen door naar de volgende ronde, ten koste van de wanhopige Spanjaarden: 3-0.

In de volgende ronde versloeg Groningen ook Internazionale met 2-0, maar in de tweede wedstrijd bleek die club te sterk: 5-1. Na een indrukwekkende vierde plaats in het Eredivisie-seizoen 1985/86 mag Groningen drie jaar na zijn debuut weer meedoen in Europa. Ze versloegen het Ierse Galway United en het Zwitserse Neuchâtel Xamax, voordat ze in duel kwamen met de Portugese Vitoria Guimaraes. Groningen wacht tot 1988, als Atlético de Madrid opnieuw ten prooi valt. Ook het Zwitserse Servette komt tekort, maar Groningen moet verliezen van VfB Stuttgart.

Stabiel onderboven

Dan moet je de beste prestaties in eigen land volgen. In 1991 eindigde Groningen als derde in de Eredivisie. Daarna leek het steeds moeilijker te worden voor de club. En uiteindelijk kwam er in 1998, na achttien prachtige seizoenen, een kort einde aan een roemruchte periode. Groningen gaat ten onder. Hij vecht echter snel terug. Eerst wordt hij derde, daarna tweede en maakt hij promotie.

Na twee zware seizoenen in de Eredivisie keerde oud-speler Ron Jans in 2002 terug bij de club. De Zwolse, die scoorde in de memorabele overwinning op Atlético Madrid, wordt de nieuwe coach. Er volgde een langdurige samenwerking, waarin Groningen gestaag uitgroeide tot een stabiele ploeg in de Eredivisie. In 2006 kreeg de club ook een nieuw, modern stadion: het Oosterpark werd veranderd in de Euroborg, waar ook de Van Leeuwen-stand werd geëerd. Jans vertrekt in 2010 weer, met een vijfde, zesde, zevende en achtste plaats op zijn palmares. Verder zal Groningen in 2007 weer optreden in Europa, waar Fiorentina na twee wedstrijden, verlengingen en strafschoppen nauwelijks te sterk is.

Bij FC Groningen worden de tribunes van de overleden doelman nog steeds in ere gehouden.

Ondertussen blijft de erfenis van Jans zich uitbreiden. Met enkele neerwaartse pieken wordt het tweede decennium van de 20e eeuw gekenmerkt door ranglijsten in de subleiders van Nederland. In 2014 onthulde de club een standbeeld ter ere van de doelman die nooit speler van FC Groningen mocht worden: Tonny van Leeuwen. En als kers op de taart wint Groningen zijn eerste grote prijs: op 3 mei 2015 versloeg de club PEC Zwolle in de KNVB-bekerfinale met 0-2. Coach Erwin van de Looi ontvangt felicitaties van Ron Jans, coach van de Zwolse ploeg.

Dit seizoen doet Groningen er alles aan om het drama van vorig jaar ongedaan te maken. De degradatie doet nog steeds pijn in het Noorden. Vooral omdat de stabiliteit waar we jarenlang zo hard voor hebben gewerkt in het degradatiejaar heel ver weg leek. Club heeft echter de capaciteit en kwaliteit om dit seizoen bovenaan de Keuken Kampioen divisie te staan ​​en dus de enige richting uit te kijken. Omhoog, naar het noorden.

Dit seizoen probeert FC Groningen weer op de rails te komen.

Voetbalzone is de officiële mediapartner van de Keuken Kampioen Divisie

Klik hier voor exclusieve interviews, talentscouts, actuele ranglijsten en het speelschema op onze Keuken Kampioen Divisie pagina.

Meer nieuws

Nog meer sportnieuws