Platform met medicatiedoseringen op maat voor zwangere vrouwen

Lancering van het platform door Radboudumc, Moeders van Morgen Lareb en Maastricht UMC+

Radboud Universitair Medisch Centrum, Moeders van Morgen Lareb en Maastricht UMC+ lanceren gezamenlijk een platform met doseeradviezen voor zwangere vrouwen en hun ongeboren kinderen. Op dit platform verzamelen en delen zij advies over de juiste dosering van medicijnen tijdens de zwangerschap, gebaseerd op onderzoek bij zwangere vrouwen. Het is over het algemeen moeilijk om doseringsadviezen te geven tijdens de zwangerschap, omdat wetenschappelijk bewijs vaak ontbreekt. Onder meer met behulp van computermodellen komt daar nu verandering in.

Het medicijndoseringsplatform is bedoeld voor voorschrijvers van medicijnen en zwangere vrouwen en hun foetussen. Dit platform is een gezamenlijk initiatief van het Radboudumc, Moeders van Morgen Lareb en Maastricht UMC+. Het eerste medicijn, het antidepressivum sertraline, staat al op het platform. Informatie vindt u op de website van het Lareb Bijwerkingencentrum in de kennisbank over medicijngebruik tijdens de zwangerschap. Er wordt verwacht dat er in de loop van 2024 en daarna verschillende doseringsaanbevelingen voor veelgebruikte medicijnen zullen worden toegevoegd.

Drie op de vier vrouwen gebruiken medicijnen tijdens de zwangerschap
Drie op de vier vrouwen gebruiken medicijnen tijdens de zwangerschap. Maar op de bijsluiter van veel medicijnen staat: “Niet gebruiken tijdens de zwangerschap‘. Kennis over veilige en effectieve geneesmiddelenbehandelingen tijdens de zwangerschap ontbreekt vaak omdat zwangere vrouwen vaak worden uitgesloten van geneesmiddelenonderzoek. Het is echter bekend dat het lichaam van een zwangere vrouw verandert, dus het kan zijn dat zij een andere dosis nodig heeft. Een te hoge dosis kan bijwerkingen veroorzaken. Een te lage dosis kan de behandeling minder effectief maken. Bovendien is het niet altijd duidelijk hoeveel van het geneesmiddel de baby bereikt. En dat is belangrijk, want een te hoge of te lage dosis van een medicijn kan nadelige gevolgen hebben voor de gezondheid van het kind.

Saskia de Wildt, projectleider: ‘Vrouwen zijn biologisch anders dan mannen. Tijdens de zwangerschap verandert het lichaam van een vrouw nog meer. Dit kan een reden zijn om van sommige medicijnen de standaarddosering aan te passen. Daarom is het ontzettend belangrijk dat we meer kennis opdoen over de juiste doseringen, voor zowel moeder als foetus.’ De Wildt is kinderarts en hoogleraar Klinische Farmacologie aan het Radboudumc en medisch directeur van het Kinderformularium, dat medicijndoseringen voor kinderen ontwikkelt.

Doses aangetoond bij virtueel zwangere vrouwen
Advies op het platform komt op verschillende manieren tot stand. Via placenta-onderzoek kan worden vastgesteld of een medicijn bij een kind terechtkomt en hoeveel. Dit onderzoek wordt in het Radboud Universitair Medisch Centrum uitgevoerd met placenta’s die onderzoekers na de bevalling met toestemming krijgen. Bovendien kunnen voorspellende computermodellen of ‘virtuele zwangere vrouwen‘helpt bepalen of tijdens de zwangerschap de doseringen moeten worden aangepast voor moeder en kind.

Charlotte Koldeweij, onderzoeksarts bij het Radboudumc: ‘Gecombineerd met bestaande gegevens over de veiligheid en effectiviteit van een medicijn ontwikkelen onderzoekers op basis daarvan doseringsadviezen. Dit wordt naar een redactie gestuurd. Het bestaat uit deskundigen uit verschillende klinische specialismen en andere deskundigen, zoals een ethicus en een farmacoloog. Ook vertegenwoordigers van zwangere vrouwen en hun partners nemen deel. Als het advies positief is, wordt de dosis op het platform geplaatst.’

Agnes Kant, directeur Lareb Bijwerkingencentrum: ‘Moeders van Morgen is onderdeel van Lareb en heeft in de kennisbank van onze website al veel informatie staan ​​over de veiligheid van medicijnen tijdens de zwangerschap. Het is mooi dat dit nu waar mogelijk aangevuld wordt met doseringsadviezen.’

Liesbeth Scheepers, gynaecoloog-perinatoloog bij MUMC+ en wetenschappelijk onderzoeker aan de Universiteit Maastricht: ‘Tot nu toe hebben we doseringen medicijnen gebruikt die niet goed onderbouwd waren. Wij zien dat aanpassingen echt nodig zijn. Zwangere vrouwen krijgen eindelijk de zorg die ze verdienen. “Dit is echt een belangrijke mijlpaal.”

Meer informatie over het gebruik van medicijnen tijdens de zwangerschap
Aanbevelingen over de vraag of een medicijn veilig kan worden gebruikt tijdens de zwangerschap veranderen niet. Meer informatie hierover vind je op de website van Moeders van Morgen Lareb: https://www.lareb.nl/mvm-kennis/. Er zijn momenteel geen aanwijzingen dat de huidige doses medicijnen die vaak tijdens de zwangerschap worden gebruikt, onveilig zijn voor de moeder of de foetus. Voor sommige medicijnen kan de dosis worden geoptimaliseerd om effectiever te zijn, zonder de veiligheid van de foetus te veranderen. Het kan zelfs veiliger zijn omdat het de gezondheid van de moeder verbetert.

Internationale informatiebron
De initiatiefnemers hopen dat de lancering van dit platform zal leiden tot een internationale informatiebron waar zorgverleners en zwangere vrouwen onderbouwde en geïnformeerde doseringsadviezen kunnen inwinnen. Er komt ook een speciale website genaamd Melinda, met algemene informatie over hoe doses worden bepaald en over het gebruik van computermodellen om de juiste doses te bepalen.

Websites

Doseringsadvies voor sertraline, website van Lareb:

MELINDA’s website