De overheid investeert in wetenschap van wereldklasse

Het kabinet investeert in totaal € 160,5 miljoen in zeven grote onderzoeksprojecten aan Nederlandse universiteiten. Dat maakte minister Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) vandaag bekend. Dit zijn onderzoeken naar mechanische spanningen in planten; beter begrip van de eiwitten in ons lichaam; cyberbeveiliging; blindheid therapie; de chemische basis van psychische aandoeningen; crisisrespons en chemische opslag van elektriciteit. Alle zeven projecten op deze gebieden behoren tot de beste in de wetenschappelijke wereld of liggen op koers om deze te verwezenlijken.

Dijkgraaf: “Met dit soort investeringen zorgen we ervoor dat we in Nederland tot de wetenschappelijke koplopers in de wereld blijven behoren. Dit levert niet alleen belangrijke nieuwe kennis op, maar versterkt ook de kracht van onze economie. En het brengt innovaties met zich mee waar we allemaal profijt van hebben. Ik ben er trots op dat we in eigen land zoveel wetenschappelijk talent hebben. Dat is niet vanzelfsprekend. “Echt iets om te waarderen.”

Investeren in talent en kwaliteit

De investeringen die Dijkgraaf vandaag aankondigde zijn onderdeel van een meerjarig investeringsprogramma. Met dit Zwaartekrachtprogramma investeert de overheid al tien jaar in de wetenschap. Elke twee jaar komen groepen wetenschappers werkzaam aan Nederlandse universiteiten in aanmerking voor een investering. Onderzoeksprojecten ontvangen nu de helft van het geld en, bij succesvolle evaluatie na vijf jaar, de tweede helft. Hierdoor kunnen ze tien jaar lang onderzoek doen. Deze langetermijnfinanciering werkt als een magneet voor wetenschappelijk toptalent. Aan elk onderzoeksproject nemen tientallen wetenschappers deel. De overheid investeert alleen in onderzoek dat tot de beste ter wereld behoort of daartoe de potentie heeft. Een onafhankelijke commissie van internationale topwetenschappers, onder leiding van de Nederlandse Wetenschapsorganisatie (NWO), gaat het beoordelen.

Spectaculaire innovaties

Het Zwaartekrachtprogramma is bijzonder. Met dit programma bevordert het ministerie van OCenW fundamenteel onderzoek. Deze vorm van onderzoek heeft tot doel nieuwe wetenschappelijke kennis te ontdekken. Dit kan direct leiden tot spectaculaire innovaties. Bijvoorbeeld in de zorg, het verkeer of de energietransitie. Eerdere investeringen in het Zwaartekrachtprogramma resulteerden bijvoorbeeld in een app die mensen met spraakproblemen door hersenletsel helpt praten. Ook ontwikkelden de wetenschappers een biobank met levende tumoren waarop medicijnen tegen kanker kunnen worden getest. Zoals een batterij waarin bacteriën het schadelijke broeikasgas methaan omzetten in elektriciteit. Een ander voorbeeld is een minihart, ter grootte van een speldenknop, gemaakt van stamcellen en microchips. Wetenschappers gebruiken deze minihartjes om medicijnen te testen, zonder gebruik te maken van proefdieren.