Meer dynamiek op de grondmarkt door landhonger en overheidsmaatregelen

De schaarste aan beschikbare grond heeft geleid tot een grotere dynamiek in de aan- en verkoop van agrarische bedrijven. De prijs van een hectare landbouwgrond steeg in 2023 met 7,4 procent naar bijna 80.000 euro. Tussen 2019 en 2023 zal deze stijging zelfs 28 procent bedragen.

Dat blijkt uit de cijfers in het rapport ‘De vastgoedmarkt in beeld – Agrarisch en landelijk – 2023 in feiten en cijfers’ van de beroepsorganisatie NVM Agrarisch en Platteland.

In 2023 stonden vierhonderd agrarische bedrijven te koop, een stijging van 11 procent ten opzichte van 2022. NVM constateert dat de vergrijzing en het gebrek aan bedrijfsopvolging ertoe leiden dat agrarische ondernemers hun bedrijf aan collega’s verkopen of kiezen voor een overheidsbeëindiging. . Schema voor het stikstofprobleem.

Jos Ebbers, voorzitter van de afdeling NVM Landbouw & Platteland, verwacht dat de huidige trend zich zal voortzetten. ‘2023 zal gekenmerkt worden door landhonger onder boeren. Of het nu komt door schaalvoordelen en bedrijfsontwikkeling of door het gebruik van mest, land is schaars. Ik verwacht dan ook dat we in 2024 meer transacties zullen hebben dan in 2022 en 2023.’

Grond aangevraagd voor de melkveehouderij

In 2023 zal het aantal verkochte melkveebedrijven licht zijn gedaald. De belangstelling is echter groot, zegt NVM. De grote vraag naar grond verklaart de korte verkooptijd van een melkveebedrijf van gemiddeld 184 dagen in 2023. Nog nooit zo kort geweest. De gemiddelde omvang van een verkocht melkveebedrijf is in 2023 gestegen naar 38,3 hectare. Dat is een record, meldt de NVM.

Verouderde bedrijven op minder gunstige locaties blijven langer te koop staan. Aanvullende regelgeving, ook in gebieden met nutriëntenbesmetting, zal leiden tot hogere kosten en rendementsdruk. NVM hoopt dat dit uiteindelijk omzet zal opleveren.

Er worden minder varkenshouderijen verkocht

Door de goede inkomsten uit de varkenshouderij is het aantal te koop staande bedrijven beperkt. In 2023 zullen er tien bedrijven zijn, tegenover gemiddeld dertig bedrijven in de afgelopen tien jaar. Bedrijven die zich hebben aangemeld voor een beëindigingsplan van de overheid worden niet op de open markt aangeboden. Het voltooiingsplan legt een vloer in de markt.

Kleinere, verouderde pluimvee- en kalverhouderijen hebben geen ruimte voor investeringen. Zij hebben vanwege de stikstofproblematiek moeite met het naleven van de overheidsmaatregelen, constateert NVM. In deze gevallen kunnen overheidsaankoopplannen een mogelijke oplossing bieden.

De glastuinbouw is optimistisch

De glastuinbouw laat een stabiel beeld zien met circa 25 transacties per jaar. Het aanbod aan aantrekkelijke bedrijven met uitbreidingsmogelijkheden en voorzieningen voor duurzame warmte en stroom binnen een energieconcern is beperkt. Er is veel vraag naar deze boerderijen en ze worden verkocht tegen stijgende prijzen per hectare.

In 2023 bedroeg het aantal te koop staande boerderijen ruim dertig. Volgens de NVM komt dit door het uitblijven van bedrijfsopvolging en de hoge grondprijzen. In 2023 was dit ruim 91.000 euro per hectare, een stijging van 7,6 procent ten opzichte van 2022. Door de grote vraag naar grond worden landbouwbedrijven snel verkocht.

De populariteit van prachtig gelegen landhuizen is groot. Je bod is laag. De gemiddelde prijs van een landelijke woning bedroeg in 2023 657.000 euro, een lichte daling ten opzichte van 2022, toen er bijna 690.000 euro werd betaald. Met meer woonruimte en een groter perceel is dit type woning populair, maar niet voor alle doelgroepen geschikt of toegankelijk.