Wetsvoorstel dat zou kunnen leiden tot een TikTok-verbod in de VS neemt de eerste hindernis weg

• Nando Kasteleijn

  technologie-editor

Leden van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden stemden met overweldigende meerderheid voor een wetsvoorstel dat zou kunnen leiden tot een verbod op TikTok. Nooit eerder was de toekomst van de app in de Verenigde Staten zo onzeker. Tegelijkertijd kan de Senaat de redding van het platform zijn. Het verbod komt omdat Amerikanen vrezen dat de Chinese overheid via TikTok aan een grote hoeveelheid data zal komen.

Het voorstel, dat 352 stemmen voor en 62 tegen kreeg, roept niet direct op tot een verbod. In plaats daarvan wordt het Chinese moederbedrijf van TikTok, ByteDance, gedwongen de korte app voor het delen van video’s te verkopen. Het is zeer de vraag of de regering van Peking dit zou toestaan.

Als er geen verkoop plaatsvindt, is er sprake van een verbod. De downloadstores van Apple en Google bieden de app mogelijk niet meer aan, maar voor de hostingprovider geldt hetzelfde.

Voordat er over het voorstel werd gestemd, vond er een debat plaats. Ook diverse tegenstanders lieten hun mening horen. De Republikein Massie vreest dat de wet de Amerikaanse vrijheid van meningsuiting zal beperken.

Alexandria Ocasio-Cortez, een vooraanstaand Democratisch congreslid, laat het ons weten via X stem tegen. ‘Dit wetsontwerp is zeer overhaast geschreven’, zei hij. Het benadrukt ook dat zorgen over de nationale veiligheid publiekelijk moeten worden uitgelegd voordat over de wet wordt gestemd.

Zijn partijgenoot Nancy Pelosi, voormalig voorzitter van de Tweede Kamer, is vóór. Volgens hem is de toepassing een bedreiging voor de democratie omdat er desinformatie wordt verspreid. Hij beweert dat dit een poging is om ‘TikTok te verbeteren’.

Nadat de stemming in het Huis van Afgevaardigden is aangenomen, zijn alle ogen nu gericht op de Senaat. Alleen als ook hij ermee instemt, kan de wet naar president Biden worden gestuurd. Hij heeft al aangegeven dat hij het zal ondertekenen. Hoewel al snel duidelijk werd dat leden van het Huis van Afgevaardigden vóór zouden zijn, valt dit nog te bezien in de Senaat. Er is meer kritiek op het voorstel.

TikTok zal van die onzekerheid het beste willen maken. De CEO is deze week in Washington en zal nu de tijd gebruiken om met zoveel mogelijk senatoren te spreken en hen ervan te overtuigen dat dit verbod een slecht idee is.

Bovendien zal TikTok waarschijnlijk proberen de wet via juridische procedures te blokkeren als het voorstel wordt goedgekeurd. Het bedrijf zal tot het einde vechten om de applicatie te behouden, de inzet is hoog.

Als er uiteindelijk een verbod komt, zullen de gevolgen groot zijn, hoopt Joey Scheufler, directeur van Prappers, een bureau gespecialiseerd in het maken van TikTok-video’s voor bedrijven en de overheid. “Ik denk dat Nederlandse gebruikers het veel zullen merken.”

Veel video’s die Nederlandse gebruikers bekijken, komen uit de Verenigde Staten, zegt hij. “Eigenlijk komen alle trends uit de Verenigde Staten. En je ziet dat veel makers en influencers in Nederland de Amerikanen simpelweg imiteren.” Daardoor wordt TikTok volgens Scheufler steeds saaier.

Hoewel het verbod niet mondiaal is, kunnen de gevolgen aanzienlijk zijn. Scheufler denkt zelfs dat dit het begin van het einde voor het platform zou kunnen zijn, vooral omdat gebruikers eerder zullen kiezen voor alternatieven voor Instagram (Reels) of YouTube (Shorts).