RTV Maastricht – Opnieuw naar de schuilkelder onder het Volksplein

Afgelopen zaterdag hadden Clim Daemen, 92, en de tweelingzusjes Hochstenbach, beiden 82, een grote taak. Samen met zijn gezin en twee gidsen daalden ze voor de laatste keer af naar de diepten van de grond. Naar een plek waar ze als kinderen tijdens de Tweede Wereldoorlog veiligheid zochten.

De ingang van de kazematten nabij het Volksplein, waar Clim Daemen en zijn toenmalige buren tijdens de oorlog hun toevlucht zochten tegen bombardementen, is vandaag de dag een discrete groene deur. En de trappen erachter zijn steil en glad. Clim en de dames Hochstenbach laten zich echter niet tegenhouden. Tien jaar eerder waren ze al afgedaald in de kelders, nu zou dat ook moeten kunnen, zo blijkt uit hun gezichtsuitdrukkingen. Geholpen door dochters, schoonzonen en kleinkinderen die de rollator in hun handen dragen, komen ze op de plek waar ze moeten zijn. De plek waar ze diep onder de grond veiligheid zochten tegen geweld. Eugenie en Truus Hochstenbach werden daar enkele dagen na hun geboorte naartoe gebracht. Eenmaal daar komen de herinneringen terug.

gom
“We hadden hier niets anders te doen dan studeren”, zegt Clim. ‘Dus hebben we inscripties gemaakt en onze namen op de muren gekrabbeld. Dat is wat alle straatkinderen deden.’ Eugenie Hochstenbach was heel jong, maar ze herinnert zich de duisternis, de sfeer onder de grond, alsof het gisteren was. Maar er kwamen ook minder trieste verhalen naar voren. Zoals de jonge Amerikanen die een soort kamp hadden opgezet op het Volksplein. “We wisten dat ze kauwgom hadden”, lacht Eugenie. ‘Dus we haalden zo’n soldatenpijp tevoorschijn en vroegen hem ‘kauwgom te kauwen, kauwgom te kauwen’… Soms kregen we dat, maar niet altijd kregen we er allebei één. Eerst kauwde ik op die kauwgom, daarna liet Truus mij heb het.” Waarna weer in mijn mond verdwenen. Als we er genoeg van hadden, stopten we het achter ons oor of achter de zijkant van het bed als we gingen slapen, zodat we het een paar dagen vol konden houden.”

Champagne
De tocht van zaterdagochtend was niet gemakkelijk. Na enig zoeken en begeleiden door Marcel Tonnaer (Metro Maastricht) en Leo Lamberti (Stichting Maastricht Vestingstad) komt de groep echter aan bij de kleine ruimte in de koepel waar vroeger gebeden werd. Champagne vloeit en hier en daar een traantje.
Dan klinkt het Maastrichts volkslied. “Ja, hij heeft ons zijn hart gegeven.”

Foto’s: RTV Maastricht/Susan Sosef