Westzaan en Nauerna eisen isolatie van hun woningen tegen havengeluid

Westzaan is de geluidsoverlast van het Westpoorthavengebied in Amsterdam beu. ‘Door de vele onderbroken nachten worden bewoners ziek en krijgen ze last van stress. We zijn ten einde raad en we zijn het vechten beu. Ook omdat de talloze gesprekken, telefoontjes, klachten en meldingen nergens toe leiden en erger nog: blijkbaar praat niemand erover en is er bestuurlijk en/of politiek verantwoordelijk voor.’

De eigenarenverenigingen van Vicomte en Pakhuis van Dekker, de werkgroep geluid in het havengebied, de contactvereniging van het dorp Westzaan en belangenorganisatie Nauerna hebben per brief een klacht ingediend bij Zaanstad. Volgens hen staat in sommige delen van Zaanstad het welzijn en de volksgezondheid van de bewoners onder grote druk. Het nachtelijke lawaai komt van het laden en lossen van zeeschepen die geen walstroom kunnen gebruiken en daardoor hun generatoren draaiende houden.

Isolatie

‘De enige optie die we zien is dat onze huizen zo geïsoleerd zijn dat we terug kunnen keren naar een normaal slaapritme, in plaats van zieker te worden. En hier kijken we naar hen”, aldus de brief. Om het bedrijfsleven te faciliteren zijn de geluidszones en -normen steeds strenger geworden, waarbij inwoners van een steeds groter wordend deel van Zaanstad het zwaarst worden getroffen.

Volgens onderzoek uit 2014 is bij circa 450 woningen in Zaanstad geluidsisolatie aangebracht. “De praktijk is dat in de daaropvolgende jaren de geluidsdruk afkomstig van Westpoort is toegenomen, mogelijk boven de vastgestelde normen. De vraag rijst of dit op de lange termijn voldoende wordt gecontroleerd en gehandhaafd”, aldus de klacht. “Als bewoners geluidsoverlast ervaren, zal geen enkele instantie zich daar iets van aantrekken.”

Kast tegen de muur

Het probleem is dat bedrijven soms toestemming krijgen om meer geluid te produceren dan feitelijk is toegestaan, terwijl ze kunnen aantonen dat er geen economisch haalbare alternatieven zijn. Als gevolg hiervan kunnen inwoners van Westzaan en Nauerna slaapproblemen hebben en wijzen ze op een verhoogd risico op overgewicht, diabetes, kanker, hart- en vaatziekten, beroertes, depressie en dementie. Er zijn ook aanwijzingen dat slechte slaap bij jongeren een risico met zich meebrengt op obesitas en andere groeistoornissen, slechter cognitief functioneren en gedragsproblemen. Maar ze stuitten op een muur:

• De GGD Zaanstreek – Waterland en de GGD Amsterdam erkennen dat slecht slapen slecht is voor de gezondheid, maar kunnen er niets aan doen;
• De Milieudienst Noordzeekanaal belt na de klachten nogmaals op en “vertelt hen heel vriendelijk dat dit gebouwen zijn en geen schepen”;
• De Maritieme Inspectie in Den Haag heeft de zaak besproken en geeft ook aan niets meer te kunnen doen voor de bewoners. Ze verwijzen naar de milieudienst;
• Ook de Inspectie Leefomgeving en Transport;
• Ook de Amsterdamse haven verdiepte zich erin en stelde na het inhuren van een externe deskundige en een rapport uiteindelijk dat ze er niets aan konden doen. Er zijn gesprekken gaande met rederijen, maar er zijn geen juridische of compliance-opties. “Er is een gebrek aan specifieke wet- en regelgeving”, is een van de antwoorden;
• De Amsterdamse politie kan niets doen aan omgevingsgeluid. ‘Sicily Road-straatracers, die ons regelmatig wakker houden, vormen vaak een te grote groep voor de politie. Discussies om deze straat opnieuw in te richten mislukken;
• Politici in zowel Zaanstad als Amsterdam weten dit, maar hebben tot nu toe geen actie ondernomen. Zaanstad verwijst klachten ook door naar de Omgevingsdienst;
• De Regiodirectie Amsterdam wilde een groepsgesprek organiseren met alle zakenmensen in het havengebied over ‘wat voor buurman wil je zijn’, maar ondernam verder geen actie.

“Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een principe dat blijkbaar nog steeds ontbreekt in onze omgeving als het gaat om de productie van geluid door schepen”, signaleren de bewoners. ‘We hoopten met alle bedrijven in gesprek te gaan over inhoud, processen, interacties en relaties. Helaas draaien de contacten altijd uitsluitend om de inhoud of het proces: de echte interactie en emoties blijven achter.’ Er is geen substantieel debat over de kern van het probleem, dat wil zeggen het ervaren slaapgebrek en de gevolgen ervan.

Bewoners vragen Zaanstad nu om de gemeente Amsterdam ervan te overtuigen een onderzoek te starten en te bepalen welke huizen en woonboten geluidswerende maatregelen nodig hebben. Deze moeten door Amsterdam worden betaald en in overleg met bewoners worden uitgevoerd.