Informele aandacht verdient meer erkenning – Bottle Post uit Alkmaar

Onze regering wil dat ouderen en chronisch zieken ‘zelfmanagement’ behouden, zodat zij zo lang mogelijk zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Door bezuinigingen en personeelstekorten in de zorgsector betekent dit in de praktijk dat een groot deel van de intensieve zorg terecht komt bij mantelzorgers. Zij zorgen vaak al jaren voor hun dierbaren voordat er een zorgprofessional in beeld komt. En wanneer die professionele zorg plaatsvindt, gaat de zorg meestal gewoon door. Uit onderzoek blijkt dat verpleeghuizen niet kunnen functioneren zonder de hulp van familie, vrienden en partners van de bewoners. Twee derde van hen helpt.

Eén op de drie Nederlanders is, soms elke dag, bezig met het bieden van zorg en ondersteuning aan een ouder, partner of vriend in nood. De meesten dragen graag hun steentje bij, maar velen vinden aandacht ook lastig. Allereerst is het moeilijk om iemand van wie je houdt achteruit te zien gaan. Wat het ook lastig maakt is dat de meeste mantelzorgers hun zorg moeten combineren met een baan en/of een gezin. De natuurlijke verwachting waarmee van hen verwacht wordt dat ze – uit liefde – een pakket aan mantelzorgtaken op zich nemen, zorgt voor frustratie.

Terwijl de vraag naar dierbaren alleen maar toeneemt door zorgtekorten en vergrijzing, maakt dit het de vijf miljoen mantelzorgers in Nederland er niet makkelijker op. In de praktijk is wet- en regelgeving lastig en is er weinig tot geen erkenning. Maria uit Alkmaar, die ons onlangs een brief stuurde, maakte het mee. Haar moeder woont al een aantal jaren in een verpleeghuis, maar de zorg voor haar als dochter gaat onverminderd door. Hij bezoekt haar bijna elke dag, begeleidt zijn moeder bij haar activiteiten, wast haar kleren en geeft ze goed gestreken terug, en praat met artsen en gezondheidswerkers. Nu zijn moeder niet meer zelfstandig woont, komt hij niet meer in aanmerking voor de mantelzorgaanvulling die hij in het verleden kreeg. Ze vindt het onaangenaam.

Informele aandachtslof is een teken van dankbaarheid vanuit de samenleving. Hulpvragers kunnen deze bij de gemeente aanvragen om hun mantelzorger te bedanken. Uit het overleg heb ik geleerd dat dit per gemeente anders gebeurt. In de ene krijgen mantelzorgers activiteiten of een voucher aangeboden, in de andere is het een jaarlijks belastingvrij geldbedrag.

Als we als samenleving afhankelijk willen blijven van mantelzorgers, moeten we het ze echt makkelijker maken. Momenteel vinden de meeste informele zorgverleners het moeilijk om financiële steun te krijgen en ontbeert de werkplek de flexibiliteit die ze nodig hebben om hun zorgtaken te vervullen. Volgens de Partij voor de Dieren is de overheid mede verantwoordelijk voor het verminderen van de druk op mantelzorgers en het geven van het broodnodige schouderklopje. Om deze reden pleiten wij ervoor om het complement van de mantelzorg in Alkmaar uit te breiden, zodat ook de mantelzorgers die dagelijks vanuit het verpleeghuis komen en gaan de erkenning krijgen die zij verdienen. Het zou een geweldige eerste stap zijn naar een grotere erkenning van de tijd, moeite en emotionele last die in uw zorgverantwoordelijkheden zit.

Jolanda Eerhart is lid van de commissie van de Partij voor de Dieren Alkmaar