close
close

Digitale toepassingen om het zorgberoep weer aantrekkelijk te maken

Een paar maanden geleden waren de media enthousiast over het nieuws dat het UMC Groningen AI gaat inzetten om zorgprofessionals te helpen bij het beantwoorden van schriftelijke vragen van patiënten. Dr. TP (Tom) van der Laan, KNO-arts en Chief Medical Information Officer (CMIO) bij het UMCG, ziet er veel potentieel in, maar is nog enthousiaster over de volgende mogelijkheden die AI kan bieden voor het zorgwerk.

Het begon allemaal met de explosie aan aandacht die ChatGPT in 2022 teweegbracht. In het gesprek met de directie, waaraan Van der Laan als CMIO rapporteert in het EPIC ziekenhuisinformatiesysteem, ging het ineens niet meer over alledaagse zaken, maar over de feit dat EPIC zwaar had geïnvesteerd in de ontwikkeling van een geweldig taalmodel in zijn DEP. Zou Nederland het eerste land buiten de Verenigde Staten zijn dat ervaring opdoet met schriftelijke vragen die patiënten via het patiëntenportaal aan zorgverleners stellen? De belofte: het model bereidt een antwoord voor, zodat de zorgprofessional het alleen nog maar hoeft te controleren en indien nodig aan te vullen voordat het naar de patiënt wordt gestuurd. Dat zou zorgverleners veel tijd besparen.

Van der Laan: “We hebben 10 EPIC-ziekenhuizen in Nederland en samen met één daarvan, het Elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis, hebben we besloten de software op ons EPD te installeren en er een test mee te doen. Voorheen was ik altijd sceptisch over de mate waarin de dubbelzinnige contexten van patiënten met AI konden worden verwerkt, maar ik was enthousiast toen ik zag hoe goed dit nu kan worden gedaan. Zeker toen ik zag hoe snel EPIC het in onze infrastructuur kon integreren.”

Concept reactie

Hoe werkt het? De vraag die de patiënt schriftelijk in het patiëntenportaal stelt, wordt door het model beoordeeld op wat voor type vraag het is. Is het een lopende of afgeronde behandeling? Zijn het medicijnen, bijwerkingen of complicaties? Op basis hiervan schrijft u een conceptreactie, die uiteraard geen medisch advies kan bevatten omdat het hulpmiddel geen medisch hulpmiddel is. Haalt informatie uit het patiëntendossier op die relevant is voor het beantwoorden van de vraag.

Van der Laan: “Deze reactie is opgesteld als suggestie voor een reactie aan de zorgverlener. Zij kunnen ervoor kiezen om op basis van dit concept te reageren, eventueel na het aanbrengen van aanpassingen of aanvullingen, of ze kunnen nog steeds een blanco antwoordveld invullen. Als het conceptantwoord al voor 80% klopt, scheelt de eerste optie veel tijd.”

Het is geen zelflerend systeem, maar kan aangepast worden op basis van praktijkresultaten. Voor een kinderarts is het bijvoorbeeld goed dat de antwoorden op een ondervrager ook begeleiding tot 18 jaar omvatten. “Ik hoop dat we het model in de toekomst kunnen voeden met informatie waarmee we tot concretere antwoorden kunnen komen. Bijvoorbeeld of het bij een bepaalde procedure normaal is dat de patiënt een paar dagen later wat bloed verliest. Ik hoop dat we een akkoord bereiken over de medische discipline.”

Eerste ervaringen

De basis is GPT4 in EPIC. Het bedrijf heeft servers in Europa draaien om te voldoen aan de internationale privacywetgeving. De gegevens worden niet hergebruikt om het model te laten leren. Ervaring met het model heeft het UMCG eerst opgedaan in een testomgeving met fictieve patiënten en daarna in een testfase met echte patiënten.

“Nu is het opgenomen in de productieomgeving en gaan we het uitbreiden”, zegt Van der Laan. “De eerste ervaring is dat de voorgestelde antwoorden heel goed zijn.” En zelfs iets meer dan dat. En hij vervolgt: “Bij problemen met de levering van een medicijn krijgt de patiënt een alternatief voorgeschoteld. Als de patiënt er een vraag over stelt, geeft het model eerst een empathisch antwoord – ‘Wat vervelend voor je’ – alvorens een inhoudelijke uitleg te geven over het feit dat het alternatief dezelfde werkzame stof bevat en dus geschikt is. En als iemand vragen heeft over hoe de routine bij een vakantievlucht kan worden aangepast, wens ik de patiënt een fijne vakantie.”

kijk verder dan

Dit is een interessante en zeer waardevolle ontwikkeling, zegt Van der Laan, maar volgens hem liggen de belangrijkste voordelen van AI op dit gebied elders. “Het maken van samenvattingen is tijdrovend voor zorgverleners”, zegt hij, “vooral vanwege de hoeveelheid ongestructureerde informatie in vrije tekst. Daarom werken we nu aan een oplossing die alle informatie sinds het laatste contact evalueert op relevantie en deze vóór het overleg samenvat. Hetzelfde proces kan worden toegepast voor de verpleegkundige overdracht – wat er de afgelopen 24 uur is gebeurd – of de overdracht naar het weekend.”

Een volgende volgende stap is minstens zo interessant. Van der Laan legt uit: “Stel dat je gewoon een gesprek met de patiënt kunt hebben. Je stelt vragen, doet onderzoek, bespreekt de resultaten en de behandeling die je gaat uitvoeren. En de computer geeft een samenvatting van alles wat is afgesproken. Met alle gegevens in de juiste velden en indien nodig meteen de reservering voor de operatiekamer klaarmaken. Nuance, een dochteronderneming van Microsoft, doet op dit vlak al ervaring op in de Verenigde Staten. Het is echt al heel dichtbij. “Als je dit kunt toepassen, kan het scherm uit het gesprek in de spreekkamer worden gehaald en kun je daadwerkelijk contact hebben met de patiënt.”

Verminder de werkdruk

Van der Laan vindt niet eens dat de grootste meerwaarde hiervan de verbetering van de productie is, waardoor er dankzij de drastische vermindering van de toediening meer patiënten behandeld kunnen worden. “Natuurlijk is dit ook belangrijk, maar het gaat mij vooral om het verminderen van de werkdruk”, zegt hij, “daar zouden de voordelen moeten zitten. Zo kunnen we het beroep weer aantrekkelijk maken voor jongere generaties en burn-out onder de huidige zorgprofessionals voorkomen. Dit zou wel eens een belangrijke rol kunnen spelen bij het oplossen van de huidige dreigende gezondheidscrisis. het is echt één spelwisselaar. Het is niet langer revolutionair, maar werkelijk ontwrichtend.”

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *