Rechter: Agressieve asielzoeker mag niet geïsoleerd worden

De Nederlandse staat moet een schadevergoeding van 4.000 euro betalen aan een agressieve asielzoeker omdat hij onrechtmatig is vastgehouden. De man werd twee weken in een speciale isolatiekamer geplaatst nadat hij vorig jaar in een opvangcentrum werd aangevallen. Het is een vorm van gevangenisstraf en dus illegaal, zo stelt de rechtbank in Groningen in een uitspraak.

Het is de eerste keer dat een rechter uitspraak doet over de isolatiekamers van het Controle- en Bewakingscentrum Hoogeveen (htl). Sinds 2020 worden daar asielzoekers naartoe gestuurd die overlast veroorzaken. Vorig jaar werd in Ter Apel nog een ‘overlastopvang’ geopend, het ‘pbl’, waarop NRC meldde vorige week dat de criteria om in aanmerking te komen voor deze functie opzettelijk vaag zijn gehouden.

Op papier is de Hoogeveen HTL een normale asielopvang, maar de interne regels lijken sterk op die van een gevangenis. Zo mogen asielzoekers de hekken niet verlaten en wordt er regelmatig geweld gebruikt tegen asielzoekers.

Lees ook
Meer mensen verwelkomd door het COA, ook toename van incidenten

Volledig geïsoleerd

Tot nu toe acht de rechtbank Groningen deze vrijheidsbeperkingen gerechtvaardigd als het gaat om asielzoekers die overlast veroorzaken. Maar de rechter heeft nog geen uitspraak gedaan over de sancties die bij het HTL zijn opgelegd: wie zich misdraagt, wordt in een soort isolatiekamer geplaatst. Het is een ruimte die door houten schermen volledig gescheiden is van de rest van de opvang, het personeel en de medebewoners. De kamer is helemaal leeg, zelfs het matras kan worden verwijderd.

De Iraakse asielzoeker Saad K. werd hier afgelopen maart opgenomen nadat hij schreeuwde, een vuilnisbak in de richting van andere bewoners gooide en een gat in de deur schopte. Volgens het COA heeft de Irakees zich vervolgens meerdere keren agressief gedragen, onder meer door een medebewoner tegen het hoofd te schoppen en op de ramen en deuren van de isolatieafdeling te bonzen.

Volgens de rechter had de asielzoeker ondanks zijn ernstige wangedrag niet wekenlang in de isolatiekamer mogen worden geplaatst. De ruimte kan worden beschouwd als een ‘vrijheidsberoving’ en daar moet een wettelijke basis voor zijn. Het COA heeft echter geen wettelijke basis om asielzoekers vast te houden.

‘Onwettig’

Volgens de rechter is het “van groot belang” dat er nu “adequate kaders” zijn voor de htl. “Het is de taak van de wetgever om dit te garanderen”, aldus de uitspraak.

Omdat de isolatiekamer ‘vanaf het begin’ illegaal was, krijgt de Iraakse asielzoeker een schadevergoeding van 4.000 euro voor alle keren dat hij in die kamer heeft doorgebracht. Het is waarschijnlijk dat in de nabije toekomst in soortgelijke gevallen meer schadevergoeding zal worden betaald. Ten minste vijf andere HTL-asielzoekers hebben een rechtszaak lopen omdat ze denken dat ze illegaal op de isolatieafdeling zijn geplaatst. Hun procedure werd opgeschort in afwachting van de uitkomst van de zaak.

Lees ook
Wat gebeurt er achter de muren van het ‘aso-azc’ in Hoogeveen?

Delen





E-mail de redacteur