‘Ze wachten tot de stoffelijke resten van Novichok uit het lichaam verdwijnen’

Het Kremlin doet er alles aan om de onrust na de dood van oppositieleider Alexei Navalny in de kiem te smoren. Mensen die het herdenken krijgen een korte gevangenisstraf. Het Russische regime blijft onduidelijk over de locatie van het lichaam van Navalny. Ondertussen beschuldigt zijn vrouw het Kremlin ervan haar man te hebben vergiftigd.

Spontane bijeenkomsten ter nagedachtenis aan oppositieleider Alexei Navalny werden dit weekend gehouden in 32 steden in heel Rusland. Russen legden bijvoorbeeld bloemen bij monumenten voor slachtoffers van politiek terrorisme. De Russische politie heeft honderden mensen gearresteerd en is nu massaal veroordeeld tot gevangenisstraffen van maximaal veertien dagen.

Dit blijkt uit officiële mededelingen van Russische rechtbanken. Het is niet precies duidelijk hoeveel het er precies waren, maar alleen al de rechtbank in Sint-Petersburg veroordeelde 154 mensen. Mensenrechtenorganisaties en onafhankelijke media melden soortgelijke straffen in andere Russische steden.

De oorzaak van de dood van Alexei Navalny blijft een mysterie. Zijn woordvoerder Kira Yarmysj kon zaterdag, een dag na zijn dood, pas bevestigen dat de oppositieleider inderdaad in hechtenis was overleden. De autoriteiten hadden hem laten weten dat zijn lichaam “voor onderzoek” was overgebracht naar Salekhard, een Siberische stad vlakbij het gevangenkamp waar Navalny stierf.

Navalny’s weduwe, Yulia Navalnaya, beschuldigt het Kremlin opnieuw van het “vergiftigen” van haar echtgenoot. In een video zegt hij dat “we wachten tot de stoffelijke resten van Novichok uit het lichaam zijn verdwenen.” Novichok is het zenuwgas waarmee Navalny in 2020 werd vergiftigd. Navalnaya zei in dezelfde video dat ze de politieke activiteiten van haar man wil voortzetten.

Geen toegang tot het lichaam

In Salekhard kregen Navalny’s moeder en advocaat te horen dat ze zijn lichaam niet mochten benaderen. Het personeel kon zelfs niet bevestigen dat Navalny zich daadwerkelijk in het mortuarium van Salekhard bevindt.

Navalny’s moeder kreeg in Siberië te horen dat hij was overleden aan het ‘plotselinge doodssyndroom’, een algemene term voor een plotselinge dood zonder directe oorzaak. Tegelijkertijd vertelden de autoriteiten hem dat het onderzoek naar de doodsoorzaak is verlengd, waardoor hij het lichaam nog niet heeft kunnen zien. De moeder van Navalny en andere familieleden hadden maandag nog geen toegang gekregen.

“Ze liegen de hele tijd, sturen ons van het kastje naar de muur en wissen hun sporen uit”, zegt woordvoerder Jarmysj. Vrijdag zei de Russische gevangenisdienst dat Navalny zich tijdens een wandeling onwel had gevoeld.

Maandag komen de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU-lidstaten in Brussel bijeen. Yulia Navalnaya was ook aanwezig bij de bijeenkomst. Van de lidstaten wordt verwacht dat zij na de dood van Navalny nieuwe sancties tegen Rusland zullen aankondigen. “We moeten een steunbetuiging sturen aan de Russische oppositie”, zei Josep Borrell, hoofd van het buitenlands beleid van de EU.