‘Als we niet opletten, worden we een chequeteller’

OCMW’s hebben meer middelen nodig om hun kerntaken te kunnen blijven uitvoeren. Dat is de boodschap van een gezamenlijke nota die de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) samen met de OCMW’s van Brussel en Wallonië opstelde aan de vooravond van de verkiezingen van juni. “Als we niet opletten, worden we een chequeteller.”

België telt 581 OCMW’s in Vlaanderen, Wallonië en Brussel. Ze vormen een soort van laatste vangnet voor de sociale zekerheid. Wie niet over de nodige middelen beschikt om een ​​waardig leven te leiden, kan financiële steun krijgen, maar ook voor zaken als budgetbeheer of psychologische ondersteuning. Ze runnen ook kinderdagverblijven en verpleeghuizen en spelen een rol bij de opvang van asielzoekers.

Het correct uitvoeren van deze taken wordt steeds moeilijker, zo blijkt uit de kiesnota van de VVSG en de OCMW’s van Wallonië en Brussel. Daarom is de belangrijkste eis van de federale overheid financieel: er moeten meer middelen ter beschikking worden gesteld. Concreet roepen de OCMW’s de volgende federale regering op om de terugbetaling van het leefbaar loon dat zij betalen te verhogen naar 95 procent, terwijl ze nu nog maar maximaal 70 procent terugbetaling krijgen. De OCMW’s willen het werk van maatschappelijk werkers in de OCMW’s aantrekkelijker maken en vragen steun voor de digitalisering om efficiënter te kunnen werken.

Zonder extra middelen ziet de toekomst er niet veelbelovend uit, vreest Khalid Zian, voorzitter van de Brulocalis-federatie van OCMW’s in Brussel. “Lokale besturen en OCMW’s bevinden zich in een zorgelijke financiële situatie. We kunnen de salarissen van onze werknemers, wier werklast exponentieel is toegenomen, niet verhogen. “Als er geen structurele herfinanciering plaatsvindt, zullen de basisvoorzieningen onvermijdelijk verzwakken of zelfs gedeeltelijk verdwijnen.” De voorzitter van het Waalse OCMW, Luc Vandormael, verwoordt het zo: “We vrezen dat alles behalve de absolute basisvoorzieningen zal verdwijnen, terwijl psychologische hulp, opvangcentra, sociale restaurants en andere diensten de gewapende arm zijn waarmee we mensen kunnen helpen. ontsnappen aan de armoede. . Als we niet opletten, worden we een chequeteller.”

Spelen voor de bank

VVSG-voorzitter Wim Dries is zich er ook van bewust dat gezien de federale begrotingssituatie veel financiële behoeften lastig kunnen blijken. Maar niet alle vereisten hebben noodzakelijkerwijs een prijs. Zo roepen de OCMW’s de federale overheid op om structurele steun te verlenen die nu vaak via projectoproepen en dus ad hoc wordt toegekend, en kan geld worden opgehaald uit de talrijke voorschotten op ziekte- en werkloosheidsuitkeringen die nu uitbetalen. In sommige OCMW’s heeft tot 30 procent van de mensen met een leefbaar loon recht op werkloosheidsuitkeringen of andere uitkeringen, maar omdat de instellingen die deze bedragen moeten betalen vertraging oplopen, komen deze mensen in OCMW’s terecht, legt Dries uit. Dat geld zullen ze later terugkrijgen, maar de administratieve last is niet gering: “In werkelijkheid spelen we de bank”, vat de voorzitter van de VVSG de situatie samen.

Bestuurlijk gezien kan het in ieder geval veel beter, meent Dries. OCMW’s willen bijvoorbeeld graag administratief personeel kunnen inhuren om het werk van de dossierbehandelaars te verlichten, en soms komt er teveel administratie bij kijken. “We beseffen dat we steeds strengere controles moeten invoeren. Die tijd zouden we beter kunnen gebruiken om kwetsbare mensen te begeleiden. Geef meer vertrouwen aan het OCMW”, zegt hij.

In Vlaanderen ontvingen in 2022 ruim 41.000 mensen een leefbaar loon of een gelijkwaardig leefbaar loon, een cijfer dat sinds 2012 blijft stijgen. Het aantal mensen dat een leefbaar loon verdient, is tussen 2008 en 2022 met 69 procent gestegen.

Lees ook: