‘Lesmethoden in het basisonderwijs zijn doordrenkt van commercie’

De kinderen uit mijn groepje van 7 lezen momenteel in tweetallen een tekst over carnaval. Vervolgens zullen ze allerlei vragen beantwoorden. Hoe lang duurt carnaval? Wat heeft carnaval met religie te maken? Waarom moet je eigenlijk voor carnaval in het Zuiden zijn?

Deze lesmethode heet Nieuwsbegrip en wordt door veel scholen in Nederland aangeboden. Op het eerste gezicht is het een prettige methode om het nieuws om ons heen op het kind over te brengen. Er is slechts één probleem ontdekt: de methode lijkt de leesvaardigheid niet te verbeteren.

In onze dagelijkse agenda zien we allerlei lesmethoden, zoals Meander, Brandaan, Naut, Wiskunde Sprint, Blits of Staal. Jaren geleden heetten deze vakken aardrijkskunde, geschiedenis, biologie en natuurkunde. Voor elke methode ligt een handleiding op mijn bureau. Les voor les wordt duidelijk beschreven wat het doel van de les is, wat ik moet uitleggen en hoe ik dat moet doen. Het vertelt me ​​ook hoe ik dingen moet uitleggen als studenten de instructie niet volledig begrijpen.

Zakelijke belangen

De laatste jaren is er een evolutie gaande waarbij leraren zich steeds meer laten leiden door methoden. En raad eens? Ze zijn van inferieure kwaliteit. Methodemakers hebben enorme commerciële belangen bij het verkopen van zoveel mogelijk materiaal aan scholen. Hoe is het idee ontstaan?

Artikel 23 van de Grondwet geeft scholen de mogelijkheid hun onderwijs in te richten volgens hun eigen overtuigingen. Traditioneel gebeurde dit vooral zodat een bepaalde religieuze stroming in het onderwijs kon doordringen, maar nu zien we ook bepaalde onderwijsvisies daarin terug, zoals de Montessorischolen en het Daltononderwijs. Artikel 23 stond alle soorten onderwijsprofessionals toe goede scholen op te richten, waar de juiste beslissingen werden genomen voor goed onderwijs.

Alleen was er geen eenheid meer. Geen landelijk boek met benodigde stof op bijvoorbeeld aardrijkskunde- of geschiedenisgebied. In plaats daarvan zijn kerndoelen opgesteld waarvan de overheid verwacht dat leraren deze kennen en kunnen lesgeven. Maar acht uur per dag lesgeven met zelfgemaakt materiaal: dat kan niet.

In het oog springende werkmethoden

Dat opende de deuren voor methodemakers om de kerndoelen te vertalen naar allerlei mooie boeken en verhalen. En dat is waar het mis gaat. Methodenmakers doen slecht werk. Het gaat niet om het vergroten van de mondiale kennis, maar om beeldelementen, leesbare teksten, opvallende werkwijzen en allerlei digitale toepassingen.

Ons onderwijs is doordrenkt van commercie. Om een ​​voorbeeld te geven: vorig jaar besloot een distributeur om een ​​jaar lang alleen maar wiskundeboeken te verkopen in combinatie met een set werkboeken waarin alle blokken stonden. Dit dwingt de school om alle schriften te kopen en ontneemt hen hun keuzevrijheid.

Bewezen effectiviteit

Als samenleving moeten we ons afvragen of we dit willen. Het vergroten van de kennis van de wereld is de basis van goed onderwijs en er zijn momenteel lesmethoden die daarbij onvoldoende hulp bieden. Daarom lijkt de verdediging van nationale, effectieve boeken met teksten van hoge kwaliteit mij actueler dan ooit.

Ik betwijfel of de kinderen in mijn groep op de hoogte zijn van deze discussie. Ze doen hun lessen in Meander over de zon en de aarde, in Brandaan over de Nederlandse Opstand, beantwoorden vragen over het carnaval en berekenen op hun laptop hoeveel 7% van 160 is. Maar ik denk dat we de commerciële wereld van de lesmethoden buiten de schoolpoorten. Wie bepaalt de kwaliteit van het onderwijs, de makers van de methoden of wij?
Onno Visser heeft gestudeerd aan Pabo Hogeschool en geeft al drie jaar les aan groep 7 en 8 in De Baarsjes.